หากจะพูดถึงจุดเริ่มต้นของ ตู้กาชาปอง (Gashapon) หรือ แคปซูลของเล่น ต้องย้อนไปไกลถึงยุค 1960 ซึ่งในตอนนั้น Ryuzo Shigeta เจ้าของร้านของเล่น Penny Shokai ได้นำ ตู้กดหมากฝรั่งและของเล่น จากสหรัฐอเมริกา มาวางขายที่ร้าน ก่อนที่จะดัดแปลงเครื่องดังกล่าวให้กด แคปซูลบอลพลาสติก เพื่อลุ้นว่าจะได้อะไร

จนมาปี 1977 แบรนด์ของเล่นรายใหญ่ของญี่ปุ่นอย่าง บันได (Bandai) ก็ได้จดเครื่องหมายการค้ากาชาปอง ซึ่งเป็นคำที่เลียนแบบเสียงของที่จับที่หมุนเวลาไขตู้ และเสียงกระแทกเมื่อแคปซูลหล่นลงมา แต่จุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้กาชาปองฮิตไปทั่วบ้านทั่วเมืองเกิดในปี 1983 เมื่อบันไดออกตู้กาชาปองจากการ์ตูนเรื่อง คินิคุแมน (Kinnikuman) ทำให้เกิดกระแสคลั่งไคล้ในหมู่เด็ก ๆ ส่งผลให้บันไดสามารถขายกาชาปองได้ถึง 180 ล้านชิ้น

สมาคมของเล่นญี่ปุ่น เคยประมาณการว่า ตลาดของเล่นกาชาปองในปี 2022 มีมูลค่า 61,000 ล้านเยน (ราว 1.3 หมื่นล้านบาท) เติบโตประมาณ 35.6% และคาดว่าจะยังสามารถเติบโตได้อีก ส่วนหนึ่งเป็นเพราะเจ้าตู้กาชาปองนั้นยังสามารถดึงดูดฐานลูกค้าใหม่ ๆ โดยเฉพาะผู้ใหญ่

โดยจากการสำรวจผู้บริโภคในเดือนเมษายนโดยบริษัท Happinet Corp. ซึ่งดำเนินกิจการเครือร้านขายของเล่น Gashacoco พบว่า ผู้หญิงมากกว่าครึ่งหนึ่งในช่วงวัย 20-30 ปี ซื้อกาชาปองอย่างน้อย 1 ชิ้นนับตั้งแต่เข้าสู่วัยผู้ใหญ่ และจากจำนวนการเกิดที่ลดลง ทำให้ผู้ผลิตหันมาผลิตสินค้าจับกลุ่มผู้ใหญ่มากขึ้น

ปัจจุบัน ญี่ปุ่นมีบริษัทผู้ผลิตกาชาปองประมาณ 60 ราย และจะมีสินค้าประมาณ 600-700 รายการ ที่ออกสู่ตลาดในทุก ๆ เดือน แสดงให้เห็นว่าตลาดกาชาปองในญี่ปุ่นนั้นมีความหลากหลายมาก รวมถึงจะมีตู้กาชาปองที่ขายเฉพาะในท้องถิ่นนั้น ๆ หรือแม้แต่ตัวสินค้าก็มีความหลากหลายมากขึ้น ทั้งผลิตภัณฑ์ในท้องถิ่นและผลิตภัณฑ์ในชีวิตประจำวันในรูปแบบย่อส่วน เช่น ผงซักฟอก และมันฝรั่งทอดกรอบ

นอกจากนี้ เทรนด์ กาชาปองอาร์ตทอย ก็ได้รับความนิยมมากขึ้นเช่นกัน โดย ไดสุเกะ โมริคุนิ ผู้อำนวยการแผนกของเล่นกาชาปองของ Yell Co. เล่าว่า แม้ว่ากาชาปองที่ทำจากตัวละครอนิเมะจะทำกำไรได้ดี แต่การขายในต่างประเทศนั้นจะยุ่งยากในเรื่องของลิขสิทธิ์ ดังนั้น พวกสินค้าอาร์ตทอยที่มีความน่ารัก และเอกลักษณ์เฉพาะตัว จะเข้าไปทำตลาดในต่างประเทศได้ง่ายกว่า ซึ่งปัจจุบันรายได้จากต่างประเทศของบริษัท Yell คิดเป็น 10% ของยอดขายบริษัท

ปัจจุบัน ผู้เล่นในตลาดหลายรายมุ่งเป้าไปที่ การขยายกิจการไปยังต่างประเทศ เพราะแม้ว่าตลาดญี่ปุ่นจะยังเติบโตได้แต่ว่า พื้นที่เริ่มเป็นข้อจำกัด ในการขยายตู้กาชาปอง โดยบางบริษัทกำลังสนใจขยายไปในตลาด ตะวันออกกลาง เนื่องจากเป็นตลาดที่ตอบรับต่อสินค้าญี่ปุ่น อีกทั้งใน ซาอุดีอาระเบียยังมีแผนจะจัดสวนสนุกธีม ดราก้อนบอล (Dragonball) แห่งแรกของโลก

“เราอาจยังมีช่องว่างในตลาดญี่ปุ่นอีกประมาณ 2 ปี เนื่องจากข้อจำกัดทางด้านพื้นที่ในการตั้งตู้กาชาปอง ซึ่งอาจขึ้นอยู่กับการเปิดในศูนย์การค้า อย่างไรก็ตาม ปัจจัยสำคัญที่กาชาปองยังเป็นที่ชื่นชอบของผู้ใหญ่ก็คือ มันเป็นของเล่นราคาถูกที่สามารถมอบความสุขเล็ก ๆ น้อย ๆ และความสนุกสนานให้กับผู้คน” ไดสุเกะ โมริคุนิ ทิ้งท้าย

Source

ขณะที่ห้างค้าปลีกขนาดใหญ่ โมเดิร์นเทรด ศูนย์การค้าขับเคี่ยวกันดุเดือด แต่ที่แข่งแรงไม่แพ้ห้างบิ๊กไซส์ คือค้าปลีกไซส์เล็ก “ร้านสะดวกซื้อ” มูลค่า “แสนล้านบาท” ก็กินกันไม่ลง 

เพราะ 3 ค่ายทุนหนา ทั้ง “เซเว่นอีเลฟเว่น” ใต้เงาของ “เจ้าสัวธนินท์ เจียรวนนท์” มีสาขาทะลุหมื่น และพยายามขยายสาขาทิ้งห่างคู่แข่งเบอร์รองมากขึ้นเรื่อยๆ

ส่วน “แฟมิลี่มาร์ท” ใต้อาณาจักรเซ็นทรัล ของตระกูล “จิราธิวัฒน์” พยายามขยายสาขาให้มากขึ้น มีร้านคอนเซ็ปต์ใหม่ๆ เพื่อหนีเบอร์ 3 แม้จะตามเบอร์ 1 จากการเป็นเบอร์ 3 ของ “ลอว์สัน108” ของสหลอว์สันใน “เครือสหพัฒน์” ที่ร่วมทุนกับญี่ปุ่น จึงเหนื่อยหืดจับ

การหาทำเลทองเปิดสาขาของลอว์สัน108 ปรับกลยุทธ์แล้วปรับอีก เพื่อให้เจอคำตอบที่ใช่ ซึ่งต้นปี 2561 ทางผู้บริหารลอว์สัน108 ตัดสินใจจิ้มทำเลย่านอาคารสำนักงาน (ออฟฟิศ) เป็นแหล่งเปิดสาขา เพื่อจับกลุ่มเป้าหมายวัยทำงาน (White Collar) มีทำเลรองตามรถไฟฟ้าใต้ดิน โรงงาน ฯลฯ ส่วนสินค้าภายในร้านเน้นนำเสนอความเป็น “ญี่ปุ่น” มาเป็นจุดขาย สร้างจุดแข็งและความแตกต่างให้กับร้าน เช่น เมนูของทอด เบนโตะ ไอศกรีมซอฟท์เสิร์ฟ เป็นต้น

แต่การเติมจุดขายความเป็นญี่ปุ่นให้ครบเครื่องหน่อย เห็นจะเป็นการนำ “กาชาปอง” มาเอาใจสาวกผู้คลั่งไคล้คาแร็กเตอร์การ์ตูนน่ารักๆ สะสมกัน

“กาชาปอง” เริ่มติดตั้งในร้านลอว์สัน108 ตั้งแต่กลางปีที่ผ่านมา จนถึงปัจจุบันครอบคลุม 12-13 สาขาแล้ว เป็นสาขาอยู่ใจกลางเมือง เช่น ในศูนย์การค้าเมอร์คิวรี่ วิลล์ แอท ชิดลม เป็นต้น ซึ่งมีประมาณ 6 เครื่อง สนนราคาเริ่มต้น 100-150 บาท ถือเป็นราคาที่ไม่แตกต่างจากการหยอดกาชาปองในประเทศญี่ปุ่นเลย

ส่วนไฮไลต์สุดๆ คือการนำ “ร้านชาตรามือ” มาเสิร์ฟลูกค้า ประเดิมสาขาแรกที่ศูนย์การค้าเมอร์คิวรี่ วิลล์ แอท ชิดลม เพื่อรับกระแสความร้อนแรงของสินค้า

“เราพยายามนำกาชาปอง ชาตรามือมาให้บริการแก่ลูกค้า เพราะสิ่งเหล่านี้เป็นแม่เหล็กในการช่วยดึงผู้บริโภคกลุ่มเป้าหมาย และสร้างความแตกต่างจากคู่แข่ง” แหล่งข่าวจากเครือสหพัฒน์ กล่าว  

“แม่เหล็ก” ของร้านสะดวกซื้อลอว์สัน108 ยังมีอีกหลายรายการ เช่น การมีเครื่องถ่ายเอกสารจาก “ดั๊บเบิ้ลเอ” ให้บริการเพียงแค่สแกนคิวอาร์โค้ดด้วยตัวเอง มีเครื่องพิมพ์ภาพถ่ายขนาด 4X6 นิ้ว ให้บริการบางสาขา เช่น อุดมสุข เป็นต้น

ลอว์สัน108 เป็นเบอร์ 3 ที่ยังมีสาขาเพียง 99 แห่งเท่านั้น แม้ต้นปีจะฉลองการเปิดสาขาที่ 100 ไปแล้ว แต่การ “ปิด” สาขาที่ Perfomance ไม่เป็นไปตามเป้ายังมีสลับกับการเปิดสาขาใหม่

ดังนั้น การอาศัย “แม่เหล็ก” เป็นตัวช่วยดึงกลุ่มเป้าหมาย และสร้างความแข็งแรงรับมือการแข่งขัน จึงจำเป็น เพราะสู้ด้วยสาขากับเบอร์ 1 และ 2 ไม่ไหวก็ต้องหา “ช่องว่าง” สร้างโอกาสธุรกิจให้ได้ ส่วนจะประสบความสำเร็จแค่ไหน ผู้บริโภคที่เข้าไปใช้บริการ และ “ยอดขาย” คือคำตอบ!