JR West และ Alibaba จับมือกันจัดอีเวนต์พิเศษ Virtual Tour ชมเมืองเกียวโต โดยนำอินฟลูเอนเซอร์ชื่อดัง Archie ซึ่งเป็นชาวจีนที่อาศัยอยู่ในญี่ปุ่น มาเป็นพิธีกรนำชมสถานที่ท่องเที่ยวของเมืองเกียวโตแบบสดๆ ผ่านทาง Taobao Live แพลตฟอร์มสตรีมมิ่งในเครือ Alibaba เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายนที่ผ่านมา

ทัวร์เสมือนจริงความยาว 2 ชั่วโมงนี้ เริ่มต้นที่ภาพจากบนรถไฟชมวิวซากาโน่ จากนั้นเดินทางชมสถานที่หลายแห่งรอบๆ อาราชิยาม่า พร้อมพาลงเรือแจวของที่นั่นด้วย ทัวร์ครั้งนี้มีคนเข้ามาดูพร้อมกันสูงสุดทะลุ 1 แสนวิว ทำให้เป็นทัวร์เสมือนจริงที่ประสบความสำเร็จเป็นอย่างสูง

ไอเดียการจัดไลฟ์สดพาชมเกียวโต ต้องการสร้างแรงบันดาลใจให้นักท่องเที่ยวออกเดินทางกันอีกครั้งเมื่อปลดล็อกประเทศ โดยตัวแทนจาก Alibaba บอกว่าเลือกเกียวโตเพราะญี่ปุ่นคือประเทศอันดับ 1 ที่นักท่องเที่ยวจีนนิยม

อย่างไรก็ตาม ผลตอบรับของฝั่งชาวญี่ปุ่นกลับเป็นในทางตรงกันข้ามกับที่คนคิดแคมเปญตั้งใจ ชาวญี่ปุ่นส่วนมากรู้สึกตกใจที่บริษัท JR เป็นเจ้าภาพอีเวนต์แบบนี้ เพราะก่อนหน้าเกิดโรคระบาด เกียวโตต้องประสบปัญหา นักท่องเที่ยวล้นเมือง (overtourism) เมืองและแหล่งท่องเที่ยวเต็มไปด้วยนักท่องเที่ยวต่างชาติที่ “หยาบคาย” และไม่มีชาวญี่ปุ่นคนไหนต้องการกลับไปเผชิญสภาพความเป็นอยู่แบบเดิม นั่นคือเมืองที่เต็มไปด้วยรถบัสอัดแน่นและโรงแรมที่เต็มทุกห้องจนคนญี่ปุ่นเองก็มาเที่ยวลำบาก

ตัวอย่างความคิดเห็นของชาวญี่ปุ่นต่อแคมเปญนี้ เช่น “ฉันรู้สึกหดหู่ทันทีที่คิดถึงฝูงคนที่จะกลับมาอีกครั้ง แคมเปญนี้ไม่ได้คิดถึงผู้พักอาศัยในเมืองเลยสักนิดเดียว” “ทำไมพวกเขาถึงพึ่งพิงนักท่องเที่ยวต่างชาติมากขนาดนี้ พวกเขาไม่เคยเรียนรู้อะไรเลย ถ้าจะทำแบบนี้ ทำไมไม่เน้นไปที่นักท่องเที่ยวในประเทศ” “พวกเขาไม่เคยเรียนรู้จริงๆ ถ้าคุณยังพึ่งพิงคนจีน เรื่องเดิมๆ ก็จะเกิดขึ้นเหมือนก่อนหน้านี้”

ทั้งนี้ แม้ว่าความไม่พอใจส่วนใหญ่จะมุ่งไปที่นักท่องเที่ยวจีน แต่ภาวะนักท่องเที่ยวล้นเกินของเกียวโตนั้นเกิดจากนักท่องเที่ยวหลายสัญชาติรวมกัน และรวมถึงนักท่องเที่ยวญี่ปุ่นด้วย เพราะเกียวโตเป็นจุดหมายสำคัญของทัวร์ทัศนศึกษาเด็กมัธยมและคนญี่ปุ่นเองก็นิยมมาที่นี่อยู่แล้ว

ย้อนวันวาน เมืองเกียวโตที่คลาคล่ำไปด้วยคน

แม้ขณะนี้เมืองเกียวโตจะหายใจหายคอได้โล่งขึ้น แต่ก่อนหน้าการปิดประเทศและโรคระบาด สภาวะนักท่องเที่ยวล้นเมืองของเกียวโตถึงจุดพีคสุดตั้งแต่ปี 2018 โดยในรอบสิบปี (2008-2018) นักท่องเที่ยวต่างชาติที่มาเยือนเกียวโตพุ่งขึ้นจาก 5 แสนคนไปแตะ 8 ล้านคน และถ้าหากรวมนักท่องเที่ยวญี่ปุ่น จะมีนักท่องเที่ยวเข้าเกียวโตถึงปีละ 52 ล้านคน ทำให้โดยเฉลี่ยแล้วเมืองนี้มีประชากร 15% เป็นนักท่องเที่ยว

แต่โครงสร้างของเมืองไม่ได้พร้อมจะต้อนรับนักท่องเที่ยวมากมายขนาดนี้ ทำให้ขนส่งมวลชนแน่นเอี้ยดไปด้วยนักเดินทาง นักท่องเที่ยวลากกระเป๋าขวางทางเดินเสียงดัง ไล่ตามถ่ายภาพเกอิชา ทิ้งขยะเกลื่อนกลาดตามสถานที่ท่องเที่ยว แม้แต่ป่าไผ่ในอาราชิยาม่าก็มีคนมือบอนแกะสลักชื่อของตนเองลงบนลำต้นไผ่

นอกจากสภาพแวดล้อมในการใช้ชีวิตแล้ว คนเมืองเกียวโตยังต้องรับภาระค่าอสังหาริมทรัพย์ที่พุ่งขึ้น เนื่องจากโรงแรมและการลงทุน “บ้านหลังที่สอง” ของชาวต่างชาติมาปั่นราคาบ้านจนสูงขึ้น รวมถึงค่าอาหารและบริการก็สูงขึ้นด้วยตามดีมานด์นักท่องเที่ยว ดังนั้น คนเกียวโตจึงรังเกียจนักท่องเที่ยวมากขึ้นทุกทีจนบางคนมีทีท่าไม่ต้อนรับและมุ่งร้ายเลยทีเดียว

• “เกียวโต” งดอนุมัติสร้างโรงแรมใหม่ หลังนักท่องเที่ยวล้นเมือง ส่งผลกระทบชุมชน

ทางการของเกียวโตพยายามที่จะแก้ไขปัญหานี้มาแล้วตั้งแต่ปี 2017 เช่น ออกกฎระเบียบให้บ้านพักที่อยู่ในเขตที่อยู่อาศัย หากจะปล่อยเช่าในแพลตฟอร์มแบบ Airbnb ให้ทำได้ไม่เกิน 2 เดือนต่อปี และต้องอยู่ในช่วงเดือนมกราคม-มีนาคมเท่านั้น แต่ก็ยังมีผู้ให้เช่ารายเล็กๆ ที่ฝ่าฝืนกฎอยู่เสมอ

บางคนอาจมองว่าการท่องเที่ยวบูมจะทำให้เศรษฐกิจดีขึ้น แต่จริงๆ เมืองเกียวโตไม่ใช่เมืองท่องเที่ยวแต่เป็นเมืองอุตสาหกรรม การท่องเที่ยวคิดเป็นสัดส่วนเพียง 10% ของเศรษฐกิจเมือง และอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไม่ได้ช่วยให้
รายได้ของพนักงานสูงขึ้น เพราะตำแหน่งงานในธุรกิจนี้ก็มักจะเป็นงานพาร์ตไทม์มากกว่า สถานที่ท่องเที่ยวของเมืองส่วนใหญ่ก็เป็นวัดและศาลเจ้าซึ่งไม่ต้องเสียภาษี ทำให้ทางการไม่มีรายได้เพิ่มขึ้นมาพัฒนาเมือง ทั้งที่มีนักท่องเที่ยวล้นหลาม

โดยสรุป สภาพเช่นนี้ทำให้คนเมืองเกียวโตไม่อยากต้อนรับนักท่องเที่ยวอีกต่อไป เหมือนตัวอย่างคอมเมนต์ข้างต้นที่แค่พบเห็นการจัดโปรโมตด้วยทัวร์เสมือนจริงก็เกิดอาการ “เข็ดขยาด” ไปตามๆ กันแล้ว

Source: Japan Today, Nippon.com

ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ วัดนินนะจิได้วางยาล้างมือฆ่าเชื้อไว้ตามที่ต่างๆ ในวัดเพื่อให้ผู้ที่มาสักการระและท่องเที่ยวในวัดทำความสะอาดมือ และตั้งแต่เดือนมีนาคม ทางวัดได้เริ่มแจกหน้ากากที่มีบทสวดมนต์ เพื่อยกระดับการต่อสู้กับเชื้อไวรัส

หน้ากากนี้ทำจากกระดาษวะชิ หรือกระดาษสาแบบญี่ปุ่น ทบกัน 3 ชั้น ประทับตราบทสวดมนต์ของพระโพธิสัตว์ยากูชิ เนียวไร ซึ่งเชื่อว่าจะช่วยปัดเป่าโรคร้าย

ทางวัดได้จัดทำหน้ากากราว 200 ชิ้น ซึ่งเป็นจำนวนราวครึ่งหนึ่งของผู้ที่มาเยือนวัดเฉลี่ยในช่วงเวลานี้ในแต่ละปี พระและเจ้าหน้าที่ของทางวัด ได้แจกหน้ากากให้กับผู้ที่มาวัด

ผู้ชายที่มีอายุราว 50 ปีคนหนึ่งจากเมืองโอซากา บอกว่า หน้ากากนี้ทำจากกระดาษ แต่ว่าใส่ได้สบายกว่าที่เขาคิดไว้

โชยู โยชิดะ เจ้าอาวาสวัดนินนะจิ ขอให้ผู้มาวัดป้องกันตัวเองและผู้อื่นจากการติดเชื้อ และหวังว่า เชื้อไวรัสจะหมดสิ้นไปในเร็ววัน

Source

ไดซากุ คาโดกาวะ นายกเทศมนตรีนครเกียวโต ระบุว่า ทางการเมืองจะจำกัดการก่อสร้างโรงแรมที่พักใหม่ภายในเมือง เพราะนักท่องเที่ยวจำนวนมากมีพฤติกรรมไม่เหมาะสม รบกวนและสร้างผลกระทบต่อประชาชนผู้อาศัยในท้องถิ่น นี่คือมาตรการล่าสุดที่ทางการเกียวโตใช้เพื่อจำกัดจำนวนนักท่องเที่ยวที่แออัดอย่างมาก

ในช่วงปี 2559 นครเกียวโตส่งเสริมการสร้างโรงแรมที่พักใหม่เพื่อรองรับนักท่องเที่ยวที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก โดยตั้งเป้าเพิ่มจำนวนที่พักที่มีอยู่ราว 30,000 แห่งในปี 2559 ให้เป็น 40,000 แห่งในปี 2563 แต่จนถึงเดือนมีนาคม ปีนี้ จำนวนที่พักในเกียวโตเพิ่มขึ้นเป็น 46,000 แห่ง ยังไม่รวมที่พักแบบ “บ้านเช่า” ที่นำออกให้นักท่องเที่ยวเข้าพักผ่านเครือข่าย airbnb ซึ่งหลายรายถือว่าผิดกฎหมายของญี่ปุ่น

ถึงแม้ว่าการท่องเที่ยวจะสร้างรายได้อย่างมากมายให้กับญี่ปุ่น แต่นครเกียวโต เมืองหลวงเก่าของญี่ปุ่นเผชิญกับ “หายนะจากการท่องเที่ยว” นักท่องเที่ยวมีพฤติกรรมไร้มารยาท ขยะเพิ่มขึ้นมหาศาล ถนนหนทางติดขัดทั้งเมือง รถโดยสารแออัดจนแทบขึ้นไม่ได้ นักท่องเที่ยวบุกรุกบ้านเรือนชาวบ้านเพื่อถ่ายรูป บางคนฉุดรั้งสาวเกอิชาเพื่อถ่ายรูป ชีวิตประจำวันของชาวบ้านได้รับผลกระทบอย่างหนัก

ถึงแม้ว่าชุมชนท้องถิ่นจะออกมาตรการ เช่น ห้ามถ่ายภาพในย่านกิอง ห้ามทิ้งขยะเรี่ยราด จนถึง งดจัดงานเทศกาลประจำปีไปหลายปี และจัดเก็บภาษีโรงแรมและที่พัก แต่นักท่องเที่ยวก็ยังหลั่งไหลมาไม่ขาดสาย

นายกเทศมนตรีนครเกียวโตประกาศในการแถลงข่าวเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า จะปฏิเสธคำขออนุญาตสร้างโรงแรมและที่พักใหม่ นอกจากมีความจำเป็นเฉพาะ และมีมาตรการปกป้องวัฒนธรรมท้องถิ่นอย่างชัดเจน

ทางการนครเกียวโตจะหารือกับผู้เชี่ยวชาญ เพื่อกำหนดมาตรการที่ชัดเจนในการสร้างสมดุลระหว่างการเที่ยว และการปกป้องความเป็นอยู่ของชุมชน

Source

สำหรับร้าน % Arabica แห่งแรกในสิงคโปร์ ตั้งอยู่ที่ 56 Arab Street ซึ่งเคยเป็นที่ตั้งของร้านอาหารตุรกี รายงานระบุว่าการเปิดร้านแห่งนี้ล่าช้าไปเกือบปีเนื่องจากแบรนด์ต้องปรับเปลี่ยนการออกแบบร้านค้าเพื่อให้สอดคล้องกับกฎระเบียบในท้องถิ่น คาดว่าการออกแบบร้านในประเทศไทยก็จะถูกให้ความสำคัญไม่แพ้กัน โดย % Arabica ประกาศทั้งใน Facebook และ Instagram ของตัวเองว่าจะเริ่มออกแบบร้านแรกในประเทศไทยตั้งแต่วันที่ 25 มิถุนายนที่ผ่านมา 

% Arabica ไม่ปิดบังตำแหน่งที่ตั้งของร้านให้แฟนคลับต้องเดากันเอง เพราะ % Arabica ใช้รูปสนามบินสุวรรณภูมิประกอบคำบรรยายภาพว่า “Hello Bangkok!” ขณะที่ภาพอื่นๆ บน Instagram ก็เปิดเผยว่า % Arabica กำลังปูพรมเปิดสาขาใหม่ในหลายประเทศทั้งจีน สิงคโปร์ กาตาร์ อินโดนีเซีย สหราชอาณาจักร กัมพูชา ซาอุดีอาระเบีย รวมถึงไทย หลังจากที่ส่งร้านใหม่ไปเจาะตลาดปารีสตั้งแต่ 4 ปีที่แล้ว

ดีกรีเจ้าของฟาร์ม–ผู้ขายเครื่องชง–แชมป์โลกลาเต้อาร์ต

ความร้อนแรงของ % Arabica มาจากหลายส่วนผสม แต่ที่ทุกคนต้องพูดถึงคือการก่อตั้งโดยเจ้าของฟาร์มกาแฟและผู้จัดจำหน่ายเครื่องชงกาแฟอย่าง Kenneth Shoji และการร่วมมือกับแชมป์โลกลาเต้อาร์ตอย่าง Junichi Yamaguchi ซึ่งนั่งแท่นหัวหน้าบาริสต้าระดับโลกของแบรนด์ % Arabica ในปัจจุบัน

% Arabica เริ่มปักธงในธุรกิจร้านกาแฟที่เกียวโต ประเทศญี่ปุ่น ตั้งแต่ปี 2014 ความนิยมพุ่งพรวดของ % Arabica เกิดขึ้นได้เพราะตัวกาแฟที่ยอดเยี่ยมซึ่งจะถูกบริวกับเมล็ดที่คั่วเอง โดยทุกร้าน % Arabica จะมีจุดคั่ว roastery ที่เน้นความสดใหม่ไม่เหมือนใคร นอกจากนี้ % Arabica ยังเป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องของการออกแบบร้านค้าที่เรียบง่ายและสวยงาม ดูดียิ่งขึ้นหากชาว Instagram จะถ่ายภาพกาแฟสักถ้วย

ปัจจุบัน % Arabica มี 37 สาขาทั่วโลก บางส่วนอยู่ในเมืองใหญ่ เช่น ฮ่องกง ปารีส และคูเวต สำหรับปี 62 บริษัทมีกำหนดเปิดร้าน 3 สาขา ซึ่งรวมถึงร้าน % Arabica บนอาหรับสตรีทในสิงคโปร์

ร้าน % Arabica ในสิงคโปร์แบ่งส่วนสำหรับลูกค้าซื้อกลับบ้านเท่านั้นและส่วนรับประทานที่ร้าน สาขาที่ถนนอาหรับในสิงคโปร์จะมีที่นั่งรองรับได้ประมาณ 20 คน โทนการตกแต่งเน้นสีขาว เทา และทองที่ขับให้พื้นร้านดูสวยขึ้นอีกเท่าตัว ภายในติดตั้งเครื่องชงเอสเพรสโซ่ของ Slayer ไว้ที่ปลายด้านหนึ่งของเคาน์เตอร์ ขณะเดียวกันก็มีม้านั่งในร้านสำหรับให้ลูกค้านั่งดูบาริสต้ากำลังปรุงกาแฟด้วยมืออยากพิถีพิถัน

ใช้บาริสต้าท้องถิ่น

บาริสต้าในร้าน % Arabica สาขาสิงคโปร์ใช้คนท้องถิ่นจำนวน 6 คน ซึ่งทั้งหมดจะแต่งกายด้วยชุดเสื้อยืดสีขาวดูสบาย ทุกคนได้รับการฝึกฝนที่ร้านกาแฟในเกียวโตและเซี่ยงไฮ้ โดบหัวหน้าบาริสต้าระดับโลกของ % Arabica และแชมป์ลาเต้อาร์ตอย่าง Junichi Yamaguchi จะอยู่ที่ร้านในช่วงเปิดตัวร้านด้วย

เช่นเดียวกับร้านสาขาอื่น ร้าน % Arabica ที่สิงคโปร์มีโรงกลั่น หรือ roastery เฉพาะเพื่อคั่วเมล็ดกาแฟสดใหม่สำหรับเครื่องดื่มของร้าน เครื่องคั่วแบบลมร้อนจะถูกตั้งอยู่ที่ด้านหลังของร้านภายในห้องเปิดโล่งขนาดเล็ก ซึ่งลูกค้าที่สนใจสามารถชมการคั่วที่ดำเนินการอยู่ได้ตามต้องการ

% Arabica จะใช้กาแฟจากหลายที่มา ประกอบด้วยเมล็ดกาแฟจากบราซิลและยุโรป ผลัดเปลี่ยนกับเมล็ดกาแฟจากเอธิโอเปีย บราซิล นิการากัว คอสตาริกา และประเทศอื่น เมล็ดทั้งหมดถูกคั่วในระดับปานกลางถึงระดับกลาง – เข้ม ซึ่งให้รสชาติกาแฟที่ไม่แรงเกินไป

ไม่เพียงกาแฟ แต่ชาเขียว Matcha Latte ของ % Arabica ก็ได้รับความนิยมทั้งแบบร้อนและเย็น โดยในร้านสาขาสิงคโปร์ ลูกค้าสามารถสั่งซื้อ Spanish Latte ซึ่งสร้างโดยร้าน % Arabica ในคูเวตได้ ขณะที่คนไม่ดื่มกาแฟก็สามารถสั่งน้ำมะนาวโฮมเมดได้ ทั้งหมดนี้รายงานระบุว่าเครื่องดื่มของ % Arabica จะใช้นมครีมแบบเต็มมันเนยของแบรนด์ Meiji เช่นเดียวกับในญี่ปุ่น แต่ถ้าใครแพ้แลคโตส ก็สามารถเปลี่ยนจากนมวัวเป็นนมชนิดอื่นได้โดยเพิ่มราคาอีก 1 เหรียญสิงคโปร์

% Arabica ไม่ได้หวังเปิดร้านเดียวในแต่ละประเทศ ตัวอย่างเช่นในสิงคโปร์ % Arabica ยืนยันแล้วว่าจะเปิดสาขา 2 ภายในปลายปีนี้ โดยที่ร้านใหม่จะมีห้องครัวสำหรับเตรียมอาหารอยู่ด้วย ซึ่งแต่ละร้านจะมีพื้นที่จำหน่ายของที่ระลึกเช่นกระเป๋า รองเท้าวางยั่วยวนคอกาแฟแบบมองเห็นได้ง่าย

ราคาเมนูเครื่องดื่มของ % Arabica อยู่ระหว่าง 4.8-9 เหรียญสิงคโปร์ (ราว 110-204 บาท) แปลว่ามีโอกาสสูงมากที่จะเป็นระดับราคาเครื่องดื่มในไทย และ % Arabica อาจจะเตรียมจำหน่ายของที่ระลึกสุดมินิมอล รวมถึงมองสาขาที่ 2 ในไทยไว้แล้วเช่นกัน.

ที่มา :

https://www.instagram.com/arabica.journal/?hl=en

https://www.todayonline.com/8days/eatanddrink/newsandopening/we-had-sneak-preview-arabicas-spore-outlet-arab-street-heres-what

https://london.eater.com/2019/1/22/18188035/arabica-kyoto-coffee-brand-london-coffee-shops-opening-broadway-market-covent-garden

https://www.channelnewsasia.com/news/lifestyle/popular-kyoto-coffee-shop-arabica-coffee-to-open-in-singapore-10621454