“การสอนเรื่องเงิน” จึงไม่ใช่แค่เรื่องตัวเลขอีกต่อไป แต่กลายเป็น “ทักษะชีวิต” ที่ควรเริ่มตั้งแต่ยังเด็ก

‘โค้ชหนุ่ม จักรพงษ์ เมษพันธ์’ จาก The Money Coach ได้แชร์มุมมองที่น่าสนใจในงาน Money for Teen ว่า พ่อแม่ควรเริ่มสอนลูกเรื่องเงินยังไง ให้เข้าใจและนำไปใช้ได้จริง

เริ่มจาก “เป้าหมายเล็ก ๆ ที่มองเห็นได้”

หลายบ้านมักบอกลูกให้ “ออมเพื่ออนาคต” แต่สำหรับเด็กวัย ม.ต้น “อนาคต” คือคำที่ยังไกลเกินเข้าใจ

สิ่งที่ควรสอนคือ “ออมเพื่อเป้าหมายที่อยากได้จริง ๆ” เช่น เงินไปเที่ยวกับเพื่อน หรือบัตรคอนเสิร์ตของวงโปรด

เพราะการออมแบบนี้ ช่วยให้เด็กได้ฝึกการวางแผน รอคอย และ ลงมือทำ

ที่สำคัญ เขาจะ “เห็นผลของความพยายาม” ด้วยตาตัวเอง ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของ วินัยทางการเงิน ที่จะติดตัวไปตลอดชีวิต

ฝึกให้ลูก “บริหารเงินเอง”

ลองให้เงินค่าขนมหรือเงินใช้รายเดือน แล้วปล่อยให้ลูกบริหารเอง ถ้าเขาสามารถจัดการไม่ให้หมดกลางสัปดาห์ได้ ถือว่าผ่านด่านแรกของวินัยทางการเงินแล้ว

เพราะในชีวิตจริง “รู้ทฤษฎีไม่พอ ต้องใช้เงินให้เป็นด้วย”

แยกให้ออก “Need หรือ Want”

สิ่งที่ทำให้เก็บเงินไม่ได้ ไม่ใช่เพราะลงทุนไม่เป็น แต่เพราะ “ใช้เงินโดยไม่คิด”

เด็กต้องเรียนรู้ว่า

• Need (จำเป็น) สิ่งที่ต้องมี เช่น ของใช้จำเป็น หรือของที่อยากได้จริง ๆ
• Want (อยากได้) สิ่งที่ไม่จำเป็น เช่น ซื้อของตามเพื่อน

สอนให้เขารู้ว่า “อยากได้ก็ได้ แต่ต้องกันเงินออมไว้ก่อน” นี่คือจุดเริ่มต้นของ ‘การรู้จัก ลำดับความสำคัญของชีวิต’

สูตรฝึกวินัยทางการเงินเบื้องต้น

เริ่มง่าย ๆ ด้วยการออม 10–20% ของรายรับ แล้วแบ่งออกเป็น 2 กระปุก

• กระปุกเงินฉุกเฉิน สำหรับเหตุการณ์ไม่คาดคิด
• กระปุกเงินเป้าหมายระยะสั้น สำหรับสิ่งที่อยากได้

วิธีนี้จะช่วยให้เด็กเข้าใจหลัก “ออมก่อนใช้“ และเริ่มเห็นภาพของระบบการเงินส่วนบุคคลอย่างเป็นรูปธรรม

เคล็ดลับ “ออมเพื่อเป้าหมาย” ที่ใช้ได้จริง

1.กำหนดระยะเวลา จะเก็บนานแค่ไหน?

2.กำหนดวิธีการ จะเก็บยังไงให้ถึงเป้า?

3.ฝึกความอดทน รู้จักรอ ไม่ใช้ก่อนเวลา

4.ฝึกใช้เงินด้วยตัวเอง ให้เขาได้ใช้เงินที่ออมเอง แม้ของที่ซื้อมาจะไม่ถูกใจพ่อแม่

เพราะสิ่งที่สำคัญกว่า “ของที่ได้” คือ “ความภูมิใจที่ทำได้ด้วยตัวเอง”

วิธีสอนลูกเรื่องเงิน สำหรับพ่อแม่ยุคใหม่

• ทำให้เรื่องเงินเป็นเรื่องปกติ : อย่าทะเลาะเรื่องเงินให้ลูกเห็น เพราะจะทำให้เขารู้สึกว่า “เรื่องเงินเป็นเรื่องต้องห้ามในบ้าน”
• สื่อสารเชิงบวก : ถ้าลูกขอเงินเพิ่ม แทนที่จะพูดว่า “ไม่มีเงินพอ” ให้พูดว่า “ของชิ้นนี้ยังไม่อยู่ในแผนการใช้เงินของครอบครัว” พร้อมอธิบายลำดับความสำคัญของรายจ่ายของครอบครัวให้เขาเข้าใจ
• เรียนรู้ไปพร้อมลูก : พ่อแม่ไม่จำเป็นต้องรู้เรื่องเงินทั้งหมด แต่ควรเปิดใจเรียนรู้ไปด้วยกัน เพราะทักษะทางการเงินไม่มีใครแก่เกินเรียน

หลักสูตร “Money for Teen” เปิดให้เรียนฟรี!

เพื่อผลักดันให้เด็กไทยเข้าใจเรื่องเงินตั้งแต่ต้น The Money Coach ร่วมกับ Sea (ประเทศไทย) เปิดหลักสูตร “Money for Teen เรื่องเงินเรียนรู้ได้ตั้งแต่วัยรุ่น” สำหรับเด็ก มัธยมต้น เรียนฟรีผ่านเว็บไซต์  www.moneycoach.co.th และ www.SeaAcademy.co เรียนจบมีใบ Certificate ด้วย

เนื้อหาครอบคลุมเรื่องพื้นฐาน เช่น Mindset การเงิน / ใช้เงินอย่างคุ้ม / วางแผนก่อนใช้ / ตั้งงบประมาณ / ภัยทางการเงิน / และการสร้างรายได้วัยเรียน

ส่วนเดือนมีนาคม 2569 จะเริ่มหลักสูตร สำหรับ ม.ปลาย เน้นเนื้อหาที่ลึกขึ้น เช่น การหารายได้สำหรับ        ผู้ประกอบการ / ภาษี / การลงทุน /การจัดการความเสี่ยง / สินเชื่อ และเครดิตด้านการเงิน

หลักสูตรนี้ใช้แนวคิด “3C Learning”

• Case: เรียนรู้จากสถานการณ์จริง
• Content: เข้าใจหลักการ
• Challenge: ทดลองคิดและตัดสินใจด้วยตัวเอง

เพราะหัวใจสำคัญของ “การเงิน” ไม่ใช่แค่ความรู้ แต่คือ “การตัดสินใจ” ที่ถูกต้องในสถานการณ์จริง

อย่างไรก็ดี สอนลูกเรื่องเงิน ไม่ใช่เพื่อให้รวยเร็ว แต่เพื่อให้ “เพิ่มพูนทักษะทางการเงิน” เพราะการใช้จ่าย/การออมของเราในวันนี้ อาจเป็นตัวกำหนดชีวิตในอีก 10-15 ปีข้างหน้าก็เป็นได้!