การส่งออก เหล็ก ของจีนได้ลดลงหลายปี ก่อนที่จะเริ่มดีขึ้นในปี 2563 จนปัจจุบันตลาดต่างประเทศถือเป็นตลาดที่มีความสําคัญอย่างมากของจีน เนื่องจากจีนกำลังเผชิญกับวิกฤติอสังหาริมทรัพย์และการชะลอตัวของการผลิต ส่งผลให้ในเดือนกันยายน การส่งออกเหล็กของจีนเพิ่มขึ้น 26% จากปีที่แล้วเป็น 10.2 ล้านตัน และในช่วงเก้าเดือนแรกของปี การส่งออกเพิ่มขึ้น 21.2% เมื่อเทียบเป็นรายปีที่ 80.7 ล้านตัน

โดยในปีนี้ คาดว่าการส่งออกเหล็กของจีนจะแตะระดับสูงสุดในรอบ 8 ปีในปีนี้ โดยคาดว่าจะอยู่ที่ 109 ล้านต้น ซึ่งใกล้เคียงกับปี 2559 ที่มีการส่งออกทะลุหลักร้อยล้านตัน อย่างไรก็ตาม ในปี 2568 คากว่าการส่งออกจะลดลงเหลือ 96 ล้านต้น

โดย Macquarie Group มองว่า ปัจจัยหลักที่ทำให้การส่งออกเหล็กของจีนลดลงมาจากมาตรการ ภาษี ในหลายประเทศที่ต้องการ ต่อต้านการทุ่มตลาด ของจีน เพราะต้องยอมรับว่า มีผู้ประกอบการในหลายประเทศที่ได้รับผล กระทบจากเหล็กจีนที่มี ราคาถูก ซึ่งก่อให้เกิดการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรม ส่งผลให้ในหลายประเทศต้องออกมาตรการต่อต้านการทุ่มตลาด

โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และตะวันออกกลาง อาทิ ประเทศไทย ได้ขยายภาษีต่อต้านการทุ่มตลาดเป็น 31% สําหรับเหล็กม้วนดำ (hot-rolled coil) และเหล็กกล้า (high-strength steel) จากจีนในเดือนสิงหาคม เม็กซิโก ก็ได้กําหนดภาษีเกือบ 80% สําหรับการนําเข้าเหล็กของจีนบางส่วนเมื่อปลายปีที่แล้วหรือ บราซิล และ แคนาดา ได้กําหนดภาษี 25% สําหรับผลิตภัณฑ์เหล็กทั้งหมดจากประเทศจีน เป็นต้น

ด้าน สหรัฐอเมริกา ก็มีการเรียกร้องให้เพิ่มภาษีเหล็กจีนเป็น สามเท่า ในเดือนเมษายน และ โดนัลด์ ทรัมป์ ผู้ได้รับการเสนอชื่อชิงตําแหน่งประธานาธิบดีจากพรรครีพับลิกัน กล่าวว่า เขาสามารถเพิ่มภาษีได้ 60% สําหรับสินค้าจีนหากได้รับการเลือกตั้งอีกครั้งในเดือนหน้า

อย่างไรก็ตาม Tomas Gutierrez หัวหน้าฝ่ายข้อมูลของที่ปรึกษา Kallanish Commodities มองว่า มาตรการคุ้มครองประเภทนี้มีแนวโน้มที่จะมี ผลกระทบระยะสั้น เท่านั้น เพราะจากนี้ผู้ส่งออกเหล็กหันไปใช้ช่องโหว่อื่น ๆ เช่น การขนส่งผ่านประเทศบุคคลที่สาม เป็นต้น

“เราเห็นสถานการณ์ Whac-A-Mole” และภาษีศุลกากรทําให้ผู้ผลิตเหล็กของจีนเปลี่ยนเส้นทางไปยังตลาดทางเลือก จนกว่าตลาดนั้นจะกําหนดข้อจํากัดทางการค้าใหม่”

ไม่ใช่แค่มารตรการภาษี แต่ สมาคมเหล็กโลก ประเมินว่า ความต้องการเหล็กในประเทศของจีนในปีนี้จะน้อยกว่าครึ่งหนึ่งของความต้องการทั่วโลก ซึ่งถือว่าลดลงเป็นครั้งแรกในรอบ 6 ปี เนื่องจากวิกฤติภาคอสังหาริมทรัพย์ของประเทศ และความต้องการอาจไม่ฟื้นยาวจนถึงปี 2569 เพราะไม่มีโครงสร้างสร้างอสังหาฯ ใหม่ ๆ ซึ่งเป็นกลุ่มที่ใช้เหล็กมากที่สุด

จากสถานการณ์ดังกล่าว ส่งผลให้ ผู้ผลิตเหล็ก ในประเทศจํานวนมากขึ้นได้ ลดการผลิตลง เนื่องจาก ไม่มีกำไร โดยเกือบ 3 ใน 4 ของบริษัทผู้เหล็กของจีนรายงานการ ขาดทุนในช่วง 6 เดือนแรกของปีนี้ และมีหลายบริษัทที่มีความเสี่ยงที่จะล้มละลาย

สำหรับในช่วง 6 เดือนแรกของปี ไทยมีการนำเข้าเหล็กทั้งหมด 5.553 ล้านตัน ลดลง 6.03% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปี 2566 แต่การนำเข้าเหล็กจากจีนมีปริมาณ 2.397 ล้านตัน เพิ่มขึ้น 0.84% คิดเป็นสัดส่วน 43% ของการนำเข้าเหล็กทั้งหมด