เทสโก้ โลตัส เผยผลสำเร็จอย่างเป็นรูปธรรมของนโยบายเกษตรแปลงใหญ่ หลังผนึกกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ปั้น “โนนเขวาโมเดล” บ้านโนนเขวา ตำบลดอนหัน อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น ชวนเกษตรกร 110 ราย รวมพลังขับเคลื่อนแนวคิดเกษตรแปลงใหญ่ รวบรวมผักปลูกบนพื้นที่รวมกว่า 450 ไร่ ส่งขายในเทสโก้ โลตัสทั่วภาคอีสาน สัปดาห์ละกว่า 11 ตัน สร้างรายได้ให้เกษตรกรเดือนละกว่า 1.2 ล้านบาท
นายสมพงษ์ รุ่งนิรัติศัย ประธานกรรมการบริหาร เทสโก้ โลตัส กล่าวว่า “เทสโก้ โลตัส เริ่มดำเนินโครงการรับซื้อผลิตผลทางการเกษตรโดยตรงจากเกษตรกรโดยไม่ผ่านคนกลาง มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 โดยเพิ่มปริมาณที่รับซื้อทุกปี สร้างรายได้ที่เป็นธรรมและยั่งยืนให้กับเกษตรกรไทยทั่วประเทศ นอกจากเป็นช่องทางจำหน่ายผลผลิตแล้ว เทสโก้ โลตัส ยังทำงานอย่างใกล้ชิดกับเกษตรกรและหน่วยงานภาครัฐภายใต้กรอบความร่วมมือแบบประชารัฐ ในการยกระดับมาตรฐานคุณภาพและความปลอดภัยของสินค้าเกษตร มีการวางแผนการเพาะปลูกและการรับซื้อล่วงหน้าตามนโยบายการตลาดนำการผลิตของรัฐบาล รวมไปถึงการสนับสนุนโอกาสในการส่งออกสินค้าเกษตรภายในเครือข่ายกลุ่มเทสโก้อีกด้วย”
“เทสโก้ โลตัส เริ่มรับซื้อผักจากเกษตรกรบ้านโนนเขวาในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2561 โดยปัจจุบัน รับซื้อผัก 9 ชนิด ในปริมาณรวมกว่า 11.6 ตันต่อสัปดาห์ สร้างรายได้ให้กลุ่มเกษตรกรกว่า 1.2 ล้านบาทต่อเดือน โนนเขวาโมเดล คือต้นแบบของความสำเร็จอย่างเป็นรูปธรรมของนโยบายเกษตรแปลงใหญ่ของภาครัฐ เนื่องจากเกษตรกรทั้งหมด 110 ราย สามารถรวมตัวกันเป็นกลุ่มที่เข้มแข็ง มีผู้นำที่มีวิสัยทัศน์ในการทำการเกษตรแบบใหม่ คือใช้การตลาดนำการผลิต ปลูกผักตามความต้องการของตลาด ทั้งในด้านของปริมาณและคุณภาพผัก สามารถรวบรวมผลผลิตได้ในปริมาณมาก มีอำนาจในการต่อรอง ส่วนเทสโก้ โลตัส ในฐานะผู้ประกอบการค้าปลีก เข้ามาเติมเต็มห่วงโซ่อุปทานให้มีความสมบูรณ์ โดยรับซื้อผักทั้งหมดซึ่งได้มาตรฐาน GAP เพื่อจำหน่ายในร้านค้าของเทสโก้ โลตัส 98 สาขาทั่วภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ทำให้ลูกค้าสามารถซื้อผักสดคุณภาพดี ปลอดภัย ในราคาที่เอื้อมถึงได้ทุกวัน”
ในระยะเริ่มต้นของโครงการ เทสโก้ โลตัส ได้มอบงบประมาณสนับสนุนจำนวน 1 ล้านบาท เพื่อเป็นเงินทุนหมุนเวียนสำหรับจัดซื้อปัจจัยการผลิต อาทิ เมล็ดพันธุ์ผักและปุ๋ย หลังจากนั้นได้มีการก่อสร้างโรงคัดบรรจุพืชผักผลไม้สด (packing house) โดยกลุ่มเกษตรกรได้รับงบประมาณสนับสนุนจากภาครัฐ และเทสโก้ โลตัส สนับสนุนงบประมาณจัดซื้ออุปกรณ์ภายในโรงคัดบรรจุเพิ่มเติม ทำให้เกษตรกรบ้านโนนเขวาสามารถใช้โรงคัดบรรจุแห่งนี้เป็นศูนย์กลางในการรวบรวมผลผลิต นอกจากนั้นเกษตรกรในละแวกใกล้เคียงทั้งในจังหวัดขอนแก่นและมหาสารคาม ก็รวบรวมผักมาส่ง ณ โรงคัดบรรจุแห่งนี้ด้วย ก่อนที่รถขนส่งควบคุมอุณหภูมิของเทสโก้ โลตัส จะมารับผักเพื่อส่งเข้าศูนย์กระจายสินค้าภูมิภาค จังหวัดขอนแก่น เพื่อกระจายไปยังสาขาทั่วภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ส่งมอบผักสดคุณภาพสูงให้กับลูกค้าต่อไป
ดร.สมศักดิ์ จังตระกุล ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น กล่าวว่า “การขับเคลื่อนนโยบายของรัฐบาล ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และของจังหวัดขอนแก่น ส่งผลให้พี่น้องเกษตรกรในพื้นที่ มีการปรับเปลี่ยนวิธีคิด วิธีการผลิตสินค้าเกษตร ให้มีความต่อเนื่อง ทั้งปริมาณ คุณภาพตรงกับความต้องการของตลาด ลด ละ เลิก การใช้สารเคมี และยากำจัดศัตรูพืช มีการใช้สารชีวภัณฑ์ทดแทน ผลิตปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง มีการรวมกลุ่มเพื่อสร้างอำนาจในการต่อรอง รวมคน รวมพื้นที่ ร่วมกันบริหารจัดการในรูปแบบเกษตรแปลงใหญ่ ผลิตสินค้ามีคุณภาพ และการเชื่อมโยงตลาด ซึ่งคาดว่า เกษตรกรจะมีรายได้จากการปลูกพืชผักเพิ่มขึ้น จากปี 2557 เฉลี่ยครัวเรือนละ 73,795 บาท เป็นเฉลี่ยครัวเรือนละ 120,000 บาทในปี 2561”
“โนนเขวาโมเดล เป็นต้นแบบของความสำเร็จที่เป็นรูปธรรมของนโยบายภาครัฐทั้ง 3 นโยบายคือ เกษตรแปลงใหญ่ การตลาดนำการผลิต และประชารัฐ เทสโก้ โลตัส ได้เริ่มขยายผลความสำเร็จของโนนเขวาโมเดลในพื้นที่เพาะปลูกอื่นๆ อาทิ อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งเทสโก้ โลตัส มีศูนย์กระจายสินค้าภูมิภาคตั้งอยู่ และอำเภอผักไห่ จังหวัดอยุธยา ซึ่งอยู่ใกล้กับศูนย์กระจายสินค้าวังน้อย ซึ่งจะทำให้การรวบรวมและขนส่งผักเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด นำมาซึ่งความยั่งยืนของการรับซื้อผักจากกลุ่มเกษตรกรในแหล่งต่างๆ ทั้งนี้ เทสโก้ โลตัส จะร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐในการพัฒนาศักยภาพเกษตรกรไทยให้ก้าวเป็น smart farmers อันจะนำมาซึ่งความ มั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืน ของเศรษฐกิจไทยต่อไป” นายสมพงษ์ กล่าวสรุป