อย่างที่หลายคนรู้กันดีว่า หลายประเทศในเอเชียกำลังเผชิญกับปัญหา อัตราเกิดต่ำ ซึ่งรวมไปถึงประเทศ ญี่ปุ่น ที่ในช่วงครึ่งแรกของปี 2568 มีเด็กเกิดใหม่เพียง 339,280 คน ลดลง -3.1% ซึ่งถือเป็นสถิติต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ และอัตราการเกิดที่ต่ำลงกำลังส่งผลให้ ธุรกิจในญี่ปุ่นไร้ผู้สืบทอด
เจ้าของธุรกิจสูงวัยในญี่ปุ่น กำลังเผชิญกับปัญหา ไร้ทายาทสืบทอดกิจการของครอบครัว รวมไปถึง ทายาทไม่สนใจที่จะสืบทอด เนื่องจากปัญหา ภาษีมรดก โดยญี่ปุ่น ถือเป็นประเทศที่มีอัตราภาษีมรดกที่ สูงที่สุดในโลก
รายงานจาก World Economic Forum คาดการณ์ว่า ภายในปี 2568 เจ้าของ SME ประมาณ 1.27 ล้านราย ที่มีอายุ 70 ปีขึ้นไปจะ ไม่มีผู้สืบทอด ซึ่งคิดเป็นประมาณ 1 ใน 3 ของบริษัทญี่ปุ่นทั้งหมด และจากข้อมูลของ Tax Foundation พบว่า ญี่ปุ่นเรียกเก็บ ภาษีมรดกที่สูงที่สุดในโลก โดยสูงถึง 55% สำหรับกองมรดกขนาดใหญ่
ภาษีที่สูงนี้ทำให้แม้แต่ทายาทก็ตกอยู่ในสถานการณ์ที่ลำบาก เนื่องจากใบแจ้งหนี้ภาษีจะต้องชำระภายใน 10 เดือนหลังการเสียชีวิต ซึ่งมักจะบีบให้ทายาทต้อง ขายทรัพย์สิน เพื่อระดมเงินสด นี่จึงทำให้การขายให้กับ กองทุนไพรเวทอิควิตี้ (Private Equity) เป็นทางเลือกที่น่าสนใจมากขึ้นเรื่อย ๆ
จากข้อมูลของ Bain & Co., พบว่า ตลาดไพรเวทอิควิตี้ของญี่ปุ่นมีมูลค่าการทำธุรกรรมสูงกว่า 3 ล้านล้านเยน (6.47 แแสนล้านบาท) ติดต่อกัน 4 ปี และข้อมูลจาก PitchBook พบว่า มูลค่าดีลการเข้าซื้อกิจการในญี่ปุ่นปีนี้เพิ่มขึ้นกว่า 30% เมื่อเทียบกับปีก่อน แตะ 2.91 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ (9.56 แสนล้านบาท)
ข้อมูลจาก Neuberger Berman บริษัทจัดการการลงทุนระบุว่า กว่า 90% ของ SME ในญี่ปุ่นเป็นธุรกิจครอบครัว และ กว่า 65% ของข้อตกลงซื้อกิจการ (buyout deals) ในญี่ปุ่นในปัจจุบันมาจากกรณี ขาดผู้สืบ ทอดกิจการ
“การขาดผู้สืบทอด และประชากรสูงวัยของญี่ปุ่น เป็นปัจจัยสำคัญ สำหรับการเติบโตของกองทุนไพรเวทอิควิตี้ในประเทศ ผู้ขายจำนวนมากมองว่า ไพรเวทอิควิตี้เป็นทางเลือกที่เป็นไปได้จริง เพราะมีทางเลือกอื่นน้อยมาก” Kyle Walters กล่าว
อย่างไรก็ตาม แม้ตลาดไพรเวทอิควิตี้ของญี่ปุ่นกำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว แต่มูลค่าการลงทุนยังมีสัดส่วนเพียง 0.4% ของ GDP ญี่ปุ่น เมื่อเทียบกับ 1.3% ในสหรัฐอเมริกา และ 1.9% ในยุโรป อย่างไรก็ตาม ปัญหาในการไร้ผู้สืบทอดกิจการ ยังคงเป็นปัญหาที่คงจะไม่หายไปในเร็ว ๆ นี้ ดังนั้น ญี่ปุ่นจะยังคงเป็นตลาดที่มีแนวโน้มการเติบโตของไพรเวทอิควิตี้