“ไอเดียนี้เกิดขึ้นในช่วง COVID-19 ที่ผมต้องสั่งฟู้ดเดลิเวอรี่มากินที่บ้าน แล้วเห็นว่าการสั่งอาหารออนไลน์ในเเต่ละวัน ทำให้ต้นทุนการใช้ชีวิตของคนไทยสูงขึ้นมาก ราคาเเพงขึ้น อีกทั้งร้านค้าที่กำลังเดือดร้อนอยู่เเล้วก็ต้องเสียค่าธรรมเนียมหรือค่า GP ถึง 30-35%…ผมจึงฉุกคิดขึ้นมาว่า เราเป็นธนาคารดิจิทัลที่มีทรัพยากรเพียงพอ มีฐานลูกค้า ไม่ต้องลงทุนพันล้านเหมือนสตาร์ทอัพเจ้าอื่น เราสามารถพัฒนาส่วนนี้เพื่อช่วยสังคมได้”

นี่คือจุดเริ่มต้นที่น่าสนใจของ “Robinhood” เเอปพลิเคชั่นสั่งอาหารน้องใหม่สัญชาติไทย จากอาทิตย์ นันทวิทยา ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและประธานกรรมการบริหารธนาคารไทยพาณิชย์ (SCB)

ประเด็นการถูกเรียกเก็บค่าธรรมเนียม GP จากเเพลตฟอร์มฟู้ดเดลิเวอรี่ในอัตราที่สูง เป็น Pain Point ที่ถูกถกเถียงในสังคมไทยอย่างมากในช่วงที่ธุรกิจนี้ได้รับความนิยมมากขึ้น เมื่อร้านค้าต้องหันมาพึ่งพาการขายออนไลน์ ผู้ซื้อต้องสั่งอาหารออนไลน์เพราะออกจากบ้านลำบาก จากมาตรการล็อกดาวน์ป้องกันการแพร่ระบาดที่ทำให้เกิด New Normal การเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมผู้บริโภคในหลายรูปแบบ

• ดราม่ารับวิกฤต “แกร็บ” เพิ่ม GP ร้านค้า เพิ่มค่าส่ง สั่งน้อยเก็บเพิ่ม แต่คนขับไม่ได้เพิ่ม

“เราไม่ได้คิดจะเเข่งกับใคร ไม่ได้อยากจะปั้นสตาร์ทอัพให้เป็นยูนิคอร์น เเละก็ไม่ตั้งเป้าว่าจะต้องทำยอดเท่าไหร่ด้วย เราอยากทำให้ Robinhood เป็นเเอปฯ ที่ช่วยให้ผู้ขายไม่ต้องเสียค่าธรรมเนียม ผู้ซื้อได้อาหารที่ราคาไม่บวกเพิ่ม คนขับได้รายได้จากการขนส่ง ทุกอย่างจะไม่หักอะไรเลย”

ซีอีโอ SCB ยืนยันว่า Robinhood เป็นหนึ่งใน CSR ของบริษัทที่ “จะไม่มีการเก็บค่าธรรมเนียม GP ทั้งในช่วงนี้และต่อไป” เเละถ้าหากในอนาคตมีคนใช้จำนวนมาก แนวทางการหารายได้จะเป็นไปในทาง “เสนอสินเชื่อ” ให้ผู้ประกอบการมากกว่าที่จะหันมาหักค่า GP

สำหรับเเพลตฟอร์มฟู้ดเดลิเวอรี่ ภายใต้ชื่อ “Robinhood” จะดำเนินการภายใต้บริษัท เพอร์เพิล เวนเจอร์ส จำกัด (Purple Ventures) บริษัทน้องใหม่ในเครือเอสซีบี เท็นเอกซ์ (SCB 10X) ที่ตั้งขึ้น โดยมีงบการลงทุนประมาณ 100 ล้านบาท ซึ่งหากประสบความสำเร็จ ในอนาคตอาจจะแยกบริษัทออกไป โดยเริ่มต้นจะมีพนักงานดูเเลราว 40-50 คน (ไม่รวมคอลเซ็นเตอร์) ถือเป็นการลงทุนที่จริงจังเเละหวังผลระยะยาว

“ตอนเอาไปเสนอบอร์ดบริหาร ก็ได้รับการสนับสนุนให้ทำเลย อีกทั้งยังถามว่าขยายไปมากกว่าฟู้ดได้ไหม ทีมงานก็ทุ่มเทช่วยกันทั้งเเรงกายเเรงใจ อยากให้เป็นอีกทางเลือกของคนไทย ทีมงานก็มีถามนะว่าเราจะใช้ชื่ออื่นอีกไหม ผมก็ขอว่าให้ใช้ชื่อ Robinhood (โรบินฮู้ด) เถอะ”

โดยชื่อ Robinhood นี้ อาทิตย์ได้เเรงบันดาลใจมากจากสตาร์ทอัพฟินเทคในต่างประเทศที่มีชื่อว่า “Robinhood” เช่นกัน ซึ่งเป็นเเพลตฟอร์มที่กำลังดิสรัปต์ธุรกิจโบรกเกอร์ ด้วยการไม่เก็บค่าคอมมิชชันในการซื้อขายหุ้น

สอดคล้องกับเเนวคิดที่ได้นำมาใช้กับเเอปฯ สั่งอาหาร Robinhood ที่ชูจุดเด่นการไม่เก็บค่าธรรมเนียม GP จากร้านอาหาร สมัครเข้ามาอยู่บนแพลตฟอร์มได้ฟรี ร้านอาหารได้รับเงินเร็วภายใน 1 ชั่วโมงนับตั้งแต่เกิดการทำธุรกรรม ไม่จำเป็นต้องใช้ SCB รวมถึงในอนาคตร้านอาหารขนาดเล็กก็จะมีโอกาสเข้าถึงสินเชื่อได้ง่ายและรวดเร็วด้วย

โดย SCB ใช้เวลาในการพัฒนา Robinhood ประมาณ 3 เดือน คาดว่าจะสามารถเปิดให้บริการได้ในช่วงเดือน ก.ค.นี้ ซึ่งทางธนาคารได้จับมือพันธมิตรอย่าง Skootar ในการให้บริการส่งอาหาร และพร้อมจับมือกับพันธมิตรรายอื่นๆ เพื่อให้บริการเพิ่มในอนาคต คาดว่าช่วงเปิดบริการจะมีร้านอาหารเข้าร่วมกว่า 20,000 แห่ง และภายในสิ้นปีนี้อาจจะเพิ่มเป็น 40,000–50,000 แห่ง โดยเน้นให้บริการในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑลก่อน จากนั้นจะขยับไปหัวเมืองใหญ่เเละขยายไปทั่วประเทศ

ส่วนจำนวนเป้าหมายผู้ใช้งาน Robinhood ตอนนี้ SCB ยังไม่มีการตั้งเป้าใดๆ เเต่จะเน้นไปที่การสร้างประสบการณ์การใช้งานที่ดีของลูกค้า โดยหวังว่าในช่วง 3 เดือนแรกน่าจะได้รับความนิยมอย่างแน่นอน

เกิดคำถามว่า ก่อนหน้านี้ SCB ได้ร่วมมือกับ GET ผู้ให้บริการฟู้ดเดลิเวอรี่รายใหญ่ เป็นพันธมิตรด้าน Financial Business จะเป็นการเเย่งตลาดกับพาร์ตเนอร์หรือไม่นั้น ผู้บริหาร SCB ตอบว่ามีการพูดคุยกันเป็นที่เรียบร้อย โดยทางธนาคารไม่ได้จะทำธุรกิจเดลิเวอรี่เเข่งกับ GET แต่อย่างใด เพราะ GET ก็มีฐานลูกค้าที่เเข็งเเกร่ง มีประสบการณ์มากกว่า และในอนาคตก็สามารถร่วมมือกันได้

ด้านข้อสงสัยจากมุมมองของผู้บริโภคเกี่ยวกับ “ค่าจัดส่ง” ว่าจะคิดตามระยะทางเหมือนเจ้าอื่นหรือไม่ และถ้า Robinhood ซึ่งไม่มีนโยบายที่จะลงทุนทำ “โปรโมชั่น” จะทำให้อัตราค่าส่งเเพงกว่าฟู้ดเดลิเวอรี่รายอื่นหรือไม่นั้น

ซีอีโอ SCB ตอบว่า “ทีมงานเคยมีการดีเบตกันหนักมากในประเด็นค่าส่ง ซึ่งผู้บริโภคคนไทยมักดูที่ค่าส่งเป็นหลัก เเต่ผมเชื่อว่าเเม้เราจะไม่มีโปรโมชั่นมาอัดให้ถูกกว่าเจ้าอื่น เเต่ค่าอาหารเราคิดตามราคาจริง ไม่ได้ไปเพิ่มค่าอาหารเพื่อให้ได้ค่าส่งถูกตามโปรโมชั่นที่เห็นกันในปัจจุบัน ดังนั้น Robinhood ก็จะมีการคิดตามระยะทางเหมือนกับเเอปฯ อื่น ผู้บริโภคสามารถตัดสินใจเเละเทียบ “ราคารวม” ทั้งหมดก่อนกดสั่งได้

“เรายืนยันว่าแนวทางการให้บริการของ Robinhood จะเป็นไปในลักษณะการเพิ่มทางเลือกให้กับผู้บริโภคและร้านอาหาร มากกว่าการแข่งขันกับผู้ให้บริการเจ้าอื่น การที่เราไม่ต้องทุ่มเงินทำโปรโมชั่น ก็ทำให้เราไม่ต้องไปเก็บค่า GP กับร้านค้า เป็นไปตามจุดประสงค์ว่าต้องการให้ประโยชน์คืนกับสังคม”

ต้องรอดูว่า Robinhood เเอปฯ สั่งอาหารน้องใหม่ จะได้รับเสียงตอบรับอย่างไร เเละพัฒนาต่อไปในทิศทางใด เพราะครั้งนี้ SCB ย้ำชัดว่าจริงจังเเละไม่ได้มาเล่นๆ

โดยให้สถาบันการเงินการปรับปรุงใน 3 เรื่อง ได้แก่

1. ค่าปรับการไถ่ถอนสินเชื่อก่อนกำหนด (prepayment) ให้คิดค่าปรับบนยอดเงินต้นคงเหลือ แทนการคิดค่าปรับจากฐานวงเงินสินเชื่อทั้งก้อน

2. ดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ ให้คิดดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้บนค่างวด (installment) ที่ลูกหนี้ผิดนัดชำระ เฉพาะส่วนที่เป็นเงินต้นของค่างวดนั้น แทนการคิดบนฐานของเงินต้นคงเหลือ นอกจากนี้ให้สถาบันการเงินกำหนดช่วงระยะเวลาการผ่อนผันไม่คิดดอกเบี้ยผิดนัดชำระหนี้ ในกรณีที่ลูกหนี้อาจมีเหตุสุดวิสัย ทำให้ไม่สามารถชำระหนี้ได้ตามกำหนด

3.ค่าธรรมเนียมบัตรเอทีเอ็มหรือบัตรเดบิต กรณีผู้ใช้บริการยกเลิกการใช้บัตร ให้คืนค่าธรรมเนียมรายปีตามสัดส่วนระยะเวลาคงเหลือของบัตรแก่ผู้ใช้บริการโดยไม่ต้องให้ผู้ใช้บริการร้องขอ จากเดิมที่ไม่มีการคืนส่วนต่างหรือคืนเมื่อร้องขอเท่านั้น

มาตรการปรับโครงสร้างหนี้ เพื่อช่วยเหลือ SME โดยมีผลวันที่ 1 ม.ค. 63 – 31 ธ.ค. 64

จากความไม่แน่นอนของภาวะเศรษฐกิจโลก และความสามารถในการแข่งขันของ SME ที่ลดลง จึงได้มีมาตรการช่วยเหลือผู้ประกอบการ SME เป็นการชั่วคราว ให้สามารถพลิกฟื้นธุรกิจได้อย่างทันท่วงที โดยมีมาตรการดังนี้

1. มาตรการปรับโครงสร้างหนี้เชิงป้องกันสำหรับลูกหนี้ที่ไม่เป็น NPL โดยการลดดอกเบี้ย และการขยายระยะเวลาชำระหนี้

2. มาตรการปรับโครงสร้างหนี้สำหรับลูกหนี้ที่เป็น NPL ให้เลื่อนขั้นเป็นลูกหนี้ปกติได้ เมื่อลูกหนี้ปรับโครงสร้างและชำระหนี้ได้ 3 เดือน หรือ 3 งวดติดต่อกัน จากเดิมที่ต้องรอถึง 12 เดือน

3. มาตรการสนับสนุนสถาบันการเงิน และสถาบันการเงินเฉพาะกิจ (SFIs) ให้สินเชื่อใหม่ เพื่อใช้เป็นทุนหมุนเวียน สามารถจัดชั้นเป็นหนี้ปกติได้ หากลูกหนี้มีกระแสเงินสดรองรับการชำระหนี้ เพื่อให้ลูกหนี้สามารถดำเนินธุรกิจได้อย่างต่อเนื่อง

4. มาตรการสนับสนุนให้สถาบันการเงินไม่ลดวงเงินที่ยังไม่ได้ใช้ของลูกหนี้ และไม่ต้องกันสำรองสำหรับวงเงินสินเชื่อที่ลูกหนี้ยังไม่ได้ใช้

5. ให้สถาบันการเงินรายงานเป้าหมายสินเชื่อตามมาตรการและยอดคงค้างสินเชื่อของลูกหนี้ เป็นรายเดือนภายใน 21 วันนับจากวันสิ้นเดือน เพื่อประโยชน์ในการติดตามสถานการณ์การให้ความช่วยเหลือลูกหนี้

ที่มา : ธนาคารแห่งประเทศไทย – Bank of Thailand