หนึ่งในปัจจัยที่ทำให้ตลาดพีซีโลกในปี 2025 กำลังอยู่ในช่วง ฟื้นตัวและเติบโต หลังจากช่วงซบเซา คือ การเปลี่ยนไปใช้ Windows 11 และ การนำเทคโนโลยี AI มาใช้ในพีซี (AI PC) โดยการ์ทเนอร์เผยว่า ภายในสิ้นปีนี้ (2568) คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลที่ขับเคลื่อนด้วยปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI PCs จะครองส่วนแบ่งตลาดพีซีทั้งหมดทั่วโลก 31% โดยมียอดจัดส่ง AI PCs ทั่วโลกอยู่ที่ 77.8 ล้านเครื่อง ในปีนี้ จากในปี 2024 AI PCs มีสัดส่วนที่ 15.6% 

โดยในปี 2569 คาดการณ์ว่า ยอดจัดส่ง AI PC จะอยู่ที่ 143 ล้านเครื่อง และจะครองส่วนแบ่งตลาดพีซีทั้งหมดถึง 55% โดยอีก 4 ปีข้างหน้า (2572) AI PC จะกลายเป็น มาตรฐานใหม่ ของการใช้งานเครื่องพีซี 

Ranjit Atwal ผู้อำนวยการอาวุโสฝ่ายนักวิเคราะห์ของการ์ทเนอร์ กล่าวว่า แม้ว่าตลาดปีนี้อาจจะต้องเผชิญกับความท้าทายจากมาตรการด้านภาษี ส่งผลให้เกิดการหยุดชะงักของการซื้อ อันเนื่องมาจากเหตุความไม่แน่นอนของตลาด แต่ AI PCs กำลังสร้างการเปลี่ยนแปลงในตลาด โดยผู้ใช้จะลงทุนซื้อ AI PCs เพื่อความมั่นใจว่าพวกเขาพร้อมรับมือกับการนำ AI มาใช้งานมากขึ้นในยุคนี้

อย่างไรก็ตาม ในภาคธุรกิจและผู้บริโภคทั่วไปจะมีการเลือก AI PC มาใช้งานแตกต่างกัน โดยการตัดสินใจหลัก ๆ จะเน้นไปที่การเลือกแพลตฟอร์มโปรเซสเซอร์ AI PC การ์ทเนอร์คาดการณ์ว่าแล็ปท็อปสถาปัตยกรรม Arm (Arm-based laptops) จะครองส่วนแบ่งในตลาดผู้บริโภคมากกว่าภาคธุรกิจ 

ส่วนภาคธุรกิจ ผู้ใช้ให้ความสำคัญกับสถาปัตยกรรม x86 บน Windows ซึ่งคาดว่าจะครองส่วนแบ่งตลาด AI Business Laptop 71% ในปีนี้ ขณะที่ Arm จะอยู่ที่ 24%

เพื่อให้สอดรับกับ AI PC ที่แพร่หลายมากขึ้นในตลาด การ์ทเนอร์คาดว่าภายในสิ้นปี 2569 ผู้ให้บริการซอฟต์แวร์ 40% จะให้ความสำคัญกับการลงทุนความสามารถของ AI ที่ช่วยเสริมประสิทธิภาพโดยตรงของพีซี เพิ่มขึ้นจาก 2% ในปี 2567 และในปีเดียวกันนั้นโมเดลภาษาขนาดเล็กหลายตัว หรือ Multiple Small Language Models (SLMs) จะทำงานอยู่บนพีซีเพิ่มขึ้นจากศูนย์เมื่อปี 2566

โดยโมเดลภาษาขนาดเล็ก (SLMs) ช่วยทำให้การรันฟีเจอร์ AI ขั้นสูงตรงจากพีซีและอุปกรณ์ดีไวซ์อื่น ๆ มีประสิทธิภาพมากขึ้น และช่วยให้เครื่องตอบสนองรวดเร็วขึ้น ใช้พลังงานลดลง และลดการพึ่งพาบริการคลาวด์ลง โดย SLMs ยังมอบความอัจฉริยะในงานเฉพาะด้าน (Task-Specific Intelligence) ช่วยรักษาข้อมูลของผู้ใช้และธุรกิจให้ปลอดภัย เนื่องจาก AI ทำงานตรงผ่านอุปกรณ์ดีไวซ์

เพื่อปลดล็อกการเติบโตครั้งใหม่ ผู้จำหน่ายคอมพ์ส่วนบุคคลต้องมองให้ไกลกว่าเรื่องฮาร์ดแวร์และการส่งมอบซอฟต์แวร์ที่ถูกกำหนดไว้ โดยหันมายึดผู้ใช้เป็นศูนย์กลางในการออกแบบ สำหรับรองรับบทบาทและยูสเคสการใช้งานที่มีความเฉพาะ

เนื่องจากอนาคตของ AI PCs ขึ้นอยู่กับการปรับแต่งเฉพาะของแต่ละคน ซึ่งมันช่วยให้ผู้ใช้สามารถกำหนดค่าอุปกรณ์ผ่านแอป ฟีเจอร์ และฟังก์ชันได้ตามที่ต้องการ ยิ่งผู้ใช้มีส่วนร่วมกับ AI PC ของผู้จำหน่ายมากเท่าไหร่ ก็จะทำให้ผู้จำหน่ายเข้าใจผู้ใช้มากขึ้นเท่านั้น และทำให้สามารถปรับปรุงคุณภาพพร้อมสร้าง Brand Loyalty ที่แข็งแกร่งขึ้นได้อย่างต่อเนื่อง

ตลาดพีซีทำสถิติต่ำสุดในรอบ 17 ปี

การ์ทเนอร์ อิงค์ เผยยอดขายคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลหรือพีซีทั่วโลกปี 2023 ซึ่ง หดตัวติดต่อกัน 8 ไตรมาส นับตั้งแต่ปี 2022 โดยปี 2023 มียอดขายเพียง 241.8 ล้านเครื่อง ลดลงจาก 284 ล้านเครื่องในปี 2022 และนับเป็นครั้งแรกที่ยอดขายต่ำกว่า 250 ล้านเครื่อง นับตั้งแต่ปี 2006 ที่ตลาดพีซีมียอดขายเพียง 230 ล้านเครื่อง

อย่างไรก็ตาม ตลาดเริ่มมีสัญญาณบวกในช่วงไตรมาส 4 ปี 2023 ที่มียอดรวม 63.3 ล้านเครื่อง เติบโต 0.3% เมื่อเทียบกับไตรมาส 4 ปี 2022 นับเป็นครั้งแรกที่ยอดขายพีซีรายไตรมาสกลับมาเติบโต โดย มิคาโกะ คิตากาวะ ผู้อำนวยการฝ่ายวิจัยของการ์ทเนอร์ มองว่า ปี 2023 ถือเป็นปีที่ ตลาดพีซีมาถึงจุดลดลงต่ำสุดแล้ว และคาดว่าปี 2024 ตลาดจะกลับมาเติบโต อย่างไรก็ตาม สถานการณ์นี้อาจเปลี่ยนแปลงได้อีกเนื่องจากการขึ้นราคาของชิ้นส่วน รวมถึงความไม่แน่นอนของภาวะเศรษฐกิจ

Lenovo ครองเบอร์ 1 ตลาด

ผู้ขายพีซี 6 อันดับแรกในไตรมาส 4 ปี 2023 ยังไม่เปลี่ยนแปลง โดย Lenovo, HP, Apple และ Acer มีการเติบโตขึ้นเมื่อเทียบกับปีที่แล้ว มีเพียง Dell และ ASUS มีอัตราการเติบโตลดลง โดยเมื่อเทียบกับปีที่แล้ว Lenovo มีการเติบโตในการจัดส่งพีซีทั่วโลก นับตั้งแต่ไตรมาสที่ 3 ของปี 2021 ส่วน HP มีการเติบโตเป็นไตรมาสที่ 2 ติดต่อกันเมื่อเทียบรายปี ขณะที่ Dell มีการเติบโตลดลงเป็นไตรมาสที่ 7 ติดต่อกันเมื่อเทียบรายปี

เนื่องจากปัญหาพิษเศรษฐกิจในจีนส่งผลกระทบต่อความต้องการพีซี และยังกระทบรุนแรงต่อ Lenovo เนื่องจากจีนเป็นตลาดที่ใหญ่ที่สุด อย่างไรก็ตาม Lenovo สามารถทำตลาดได้ดีในตลาดยุโรป ตะวันออกกลาง และแอฟริกา (หรือ EMEA) รวมถึงตลาดอเมริกาที่เติบโตในระดับเลขสองหลัก ซึ่งชดเชยตลาดเอเชียแปซิฟิกและญี่ปุ่นที่หดตัว

EMEA เติบโตสูงเป็นประวัติการณ์

ตลาดพีซีในยุโรป ตะวันออกกลางและแอฟริกา และอเมริกาเหนือ (EMEA) มีการเติบโตสูงเป็นประวัติการณ์เมื่อเทียบรายปี โดยถือเป็นผู้นำการเติบโตทั่วโลก โดยตลาดพีซีใน EMEA มีการเติบโตสูงสุดที่ 8.7% ซึ่งถือเป็นการกลับมาเติบโตครั้งแรกตั้งแต่ไตรมาส 4/2021 เมื่อเทียบเป็นรายปี

นอกจากนี้ ปี 2023 ถือเป็นปีแรกที่ตลาดพีซีในสหรัฐฯ เติบโตนับตั้งแต่ไตรมาส 2 ปี 2021 โดยเพิ่มขึ้น 1.8% ในไตรมาส 4 ปี 2023 ซึ่งการเติบโตของแล็ปท็อปช่วยชดเชยการเติบโตที่ลดลงของเดสก์ท็อป โดย HP ยังครองตำแหน่งผู้นำตลาดพีซีในสหรัฐฯ โดยมีส่วนแบ่งตลาดที่ 27.7% ตามมาด้วย Dell ที่ 24.2%

“การเติบโตของพีซีในสหรัฐฯ สะท้อนความเชื่อมั่นของผู้บริโภค เนื่องจากตลาดมีเสถียรภาพในระหว่างไตรมาส เศรษฐกิจสหรัฐฯ ที่แข็งแกร่งช่วยให้การใช้จ่ายของธุรกิจขนาดเล็กและขนาดกลางดีขึ้น ในขณะที่กลุ่มธุรกิจก็เติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยบริษัทขนาดใหญ่ยังคงระมัดระวังการใช้จ่าย”

เอเชียแปซิฟิกหดตัวหนักเพราะจีน

ในส่วนของภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกยังคงหดตัว -8% ในช่วง Q4/2023 โดยได้รับแรงกดดันจากยอดที่ตกต่ำในจีน นับเป็นการลดลงติดต่อกัน 7 ไตรมาส โดยแล็ปท็อปและเดสก์ท็อปเป็นอุปกรณ์ไอทีสองชนิดที่เติบโตลดลงในภูมิภาคนี้ ซึ่งเดสก์ท็อปได้รับผลกระทบมากกว่าโดยลดลงอย่างมีนัยสำคัญในประเทศจีน ส่งผลกระทบต่อตลาดเอเชียแปซิฟิกโดยรวมปรับตัวลดลงระดับเลขสองหลักเมื่อเทียบกับปีที่แล้ว ขณะที่ตลาดหลักในเอเชียแปซิฟิกมีการลดลงเล็กน้อย ส่วนตลาดเกิดใหม่เติบโตขึ้นเพียงเลขหลักเดียว

สำนักข่าว Reuters รายงานข่าวว่า รัฐบาลอินเดียเตรียมที่จะควบคุมการนำเข้า PC และ Laptop รวมถึง Tablet โดยที่ผู้นำเข้าจะต้องขออนุญาตกับรัฐบาล โดยมาตรการดังกล่าวจะมีผลทันที ซึ่งจะกระทบกับผู้ผลิตหลายรายไม่ว่าจะเป็น Samsung หรือแม้แต่ Apple รวมถึง Dell เป็นต้น

มาตรการดังกล่าวนี้จุดประสงค์สำคัญคือรัฐบาลอินเดียต้องการที่จะผลักดันให้มีการผลิตสินค้าอย่าง PC และ Laptop รวมถึง Tablet ภายในประเทศเพิ่มมากขึ้น

แผนการนี้ยังเป็นกุญแจสำคัญสู่ความทะเยอทะยานของอินเดียที่ต้องการจะเป็นแหล่งผลิตสินค้าสำคัญ รวมถึงเป็นแหล่ง Supply Chain ของสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ในระดับโลก โดยอินเดียตั้งเป้าหมายการผลิตต่อปีที่มีมูลค่า 300,000 ล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2026

ขณะเดียวกันมาตรการดังกล่าวนี้รัฐบาลอินเดียยังให้สิทธิประโยชน์ทางภาษีรวมกันมากถึง 2,100 ล้านเหรียญสหรัฐ ถ้าหากผู้ผลิตย้ายกำลังการผลิตมาภายในประเทศก่อนวันที่ 30 สิงหาคมนี้

กฎระเบียบปัจจุบันของอินเดียนั้นอนุญาตให้บริษัทต่างๆ นำเข้าสินค้าประเภทดังกล่าวข้างต้นได้อย่างอิสระ แต่กฎใหม่กำหนดให้ต้องมีใบอนุญาตพิเศษสำหรับผลิตภัณฑ์เหล่านี้ ซึ่งข้อกำหนดนี้คล้ายคลึงกับข้อจำกัดที่อินเดียบังคับใช้ในปี 2020 สำหรับการนำเข้าโทรทัศน์

ตัวเลขการนำเข้าอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ของอินเดีย ซึ่งรวมถึง PC และ Laptop รวมถึง Tablet อยู่ที่ 19,700 ล้านเหรียญสหรัฐในช่วงไตรมาส 2 ของปีที่ผ่านมา โดยตัวเลขดังกล่าวเติบโต 6.25% เมื่อเทียบกับปี 2022 ที่ผ่านมา

ในช่วงที่ผ่านมาอินเดียได้ผลักดันการผลิตสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ในประเทศ สอดคล้องกับผู้ผลิตสินค้าไม่ว่าจะเป็น Apple ที่เริ่มย้ายกำลังการผลิตจากประเทศจีนออกมา เนื่องจากต้องการความยืดหยุ่นด้าน Supply Chain หลังจากที่ประสบปัญหาการผลิตหยุดชะงักในแดนมังกรช่วงที่ผ่านมา

มาตรการดังกล่าวนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่มากนัก ก่อนหน้านี้อินเดียเคยได้กำหนดอัตราภาษีศุลกากรสูงสำหรับผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น โทรศัพท์มือถือ ฯลฯ เพื่อที่จะกระตุ้นการผลิตในประเทศมาแล้ว

นอกจากนี้ Reuters ยังรายงานว่ามาตรการดังกล่าวยังเกี่ยวยังกับประเด็นด้านความมั่นคงเนื่องจากสินค้าอย่าง PC และ Laptop รวมถึง Tablet นั้นผลิตในประเทศจีนเป็นสัดส่วนที่สูง ทำให้อินเดียต้องออกมาตรการดังกล่าวออกมาเพื่อที่จะสร้างความปลอดภัยจากสินค้าต่างๆ

อย่างไรก็ดีการประกาศมาตรการดังกล่าวนี้ส่งผลกระทบต่อผู้นำเข้าสินค้า เนื่องจากถ้าหากผู้นำเข้าจะต้องใช้เวลาที่หน่วยงานรัฐจะไฟเขียวให้สามารถนำเข้าสินค้าเข้าในประเทศได้ โดยอินเดียจะไฟเขียวให้ผู้นำเข้าสินค้าไม่ต้องขออนุญาตกับรัฐบาลจนถึงวันที่ 31 สิงหาคมนี้เท่านั้น

Note: ล่าสุดอินเดียประกาศเลื่อนการขออนุญาตนำเข้าสินค้าประเภทดังกล่าวออกไปเป็นเดือนตุลาคมแล้ว

มาไตรมาสแรกของปี 2565 การจัดส่งพีซีทั่วโลกลดลงอย่างมาก ซึ่งบ่งชี้ว่าช่วงที่บูมที่สุดของยอดขายพีซีได้สิ้นสุดลงแล้วโดย Gartner คาดว่า ยอดส่งมอบพีซีปีนี้จะลดลง -7.3% เหลือ 77.5 ล้านเครื่อง ซึ่งส่วนที่ลดลงมากที่สุดมาจากยอดขาย Chromebook ซึ่งเป็นแล็ปท็อปราคาประหยัดที่ได้รับความนิยมในโรงเรียน

เช่นเดียวกับ IDC ที่ประเมินว่าตลาดจะลดลง –5.1% เป็น 80.5 ล้านเครื่อง ส่วน Canalys คาดว่าตลาดจะลดลง -3% ในช่วงไตรมาสแรกของปี 65 อย่างไรก็ตาม Gartner ประเมินว่าแม้ว่าจำนวนเครื่องจะลดลง แต่มูลค่าตลาดทั้งหมดยังคงเติบโตได้ราว +3.3% ต่อปี

นักวิเคราะห์บางคนมองว่า สาเหตุที่เริ่มเห็นสัญญาณการเติบโตของตลาดที่ช้าลงอย่างมาก มาจากผู้บริโภคจำนวนมากซื้อคอมพิวเตอร์เครื่องใหม่ไปแล้ว ขณะที่อุตสาหกรรมเผชิญกับความท้าทายเกี่ยวกับการจัดหาชิ้นส่วนที่จำเป็นสำหรับแล็ปท็อปและเดสก์ท็อป อันเนื่องมาจากปัญหาการขาดแคลนชิปทั่วโลกในช่วงที่ยอดขายพีซีเฟื่องฟู อีกทั้งผู้จำหน่ายพีซีหยุดส่งคอมพิวเตอร์เครื่องใหม่ไปยังรัสเซียในระหว่างการรุกรานยูเครน

สำหรับบริษัทที่มียอดขายพีซีสูงสุด 6 อันดับในช่วงไตรมาสแรกของปี ได้แก่

• Lenovo
• HP
• Dell
• Apple
• Asus
• Acer

Source