ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาหลายคนน่าจะเจอไทม์ไลน์ Facebook ของตัวเองมีภาพแนวอนิเมะอยู่เต็มไปหมด ภาพเหล่านี้มาจากแอปพลิเคชัน “Loopsie” แอปฯ เทคโนโลยี AI ช่วยแปลงภาพถ่ายปกติเป็นภาพลายเส้นอนิเมะได้อัตโนมัติที่เป็นกระแสมากว่า 1 สัปดาห์

วันแรกๆ ที่เริ่มเป็นกระแสในกลุ่มคนทั่วไป หลายแบรนด์จึงรีบตามเทรนด์เหมือนกับทุกเทรนด์โซเชียลมีเดียที่เคยมีก่อนหน้านี้ เช่น MBK Center เปลี่ยนภาพศูนย์การค้าให้เหมือนออกมาจากการ์ตูน, ศุภาลัย (Supalai) ที่หยิบภาพโปรโมตโครงการบ้านมาเปลี่ยนเป็นภาพอนิเมะ หรือ The 1 ที่เปลี่ยนภาพในหนังโฆษณาให้เป็นอนิเมะภาพนิ่งหลายๆ ภาพ

เสียงตอบรับต่อแบรนด์เหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นไปในทางบวก ต่างมองว่าภาพที่ออกมา ‘ว้าว’ ถ่ายทอดภาพจริงสู่ภาพอนิเมะได้อย่างมหัศจรรย์ สวย น่ารัก จนโพสต์เหล่านี้ได้ยอดไลก์-ยอดแชร์ที่ดีพอสมควร

“สายผลิต” เรียกร้องให้หยุดสนับสนุน

อย่างไรก็ตาม หลังกระแสฮิตเกิดขึ้น 3-4 วัน เริ่มมีเสียงโต้กลับจากฝั่ง “สายผลิต” หรือ กลุ่มนักวาดการ์ตูน-อนิเมะออกมามากขึ้น โดยโพสต์ที่ถูกโจมตีมากที่สุดเกิดขึ้นกับเพจของ “คณะจิตรกรรม ประติมากรรมและภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร” ซึ่งนำภาพบรรยากาศในคณะมาใช้ Loopsie แปลงเป็นภาพอนิเมะ และเผยแพร่ในโซเชียลมีเดียเมื่อวันที่ 17 สิงหาคม 2566

โพสต์นี้ปลุกกระแสโจมตีให้ลุกโชนขึ้นมา เพราะในกลุ่มนักวาด/ศิลปินทั้งหลายมีความเห็นเป็นปฏิปักษ์กับเทคโนโลยี AI หรือแมชชีนเลิร์นนิ่ง เนื่องจากการเทรน AI ให้วาดภาพขึ้นมาได้นั้นต้องมีการป้อนข้อมูลภาพวาดเข้าไปจำนวนมาก และที่ผ่านมาแอปฯ ในลักษณะเดียวกันนี้มักจะดึงภาพที่มีอยู่บนอินเทอร์เน็ตไปใช้ฝึก AI และนำไปเป็นส่วนประกอบสร้างภาพชิ้นใหม่ โดยไม่มีการขออนุญาตเจ้าของภาพ และไม่มีการจ่ายค่าลิขสิทธิ์ใดๆ ในการนำบางส่วนของภาพไปใช้

สุดท้ายเมื่อ AI เก่งกาจพอที่จะวาดภาพอัตโนมัติได้ เทคโนโลยีเหล่านี้จะมากลืนกินอาชีพของนักวาดไปโดยปริยาย เพราะสามารถทำงานให้ลูกค้าได้เร็วกว่า ถูกกว่า และไม่มีขีดจำกัดทางร่างกายเหมือนมนุษย์

โพสต์ของคณะจิตรกรรมฯ ม.ศิลปากร จึงทำให้กลุ่มศิลปินโกรธเคืองที่สถาบันการศึกษาด้านศิลปะโดยเฉพาะไม่ช่วยปกป้องวงการ และกลายเป็นเรื่องกระเพื่อมในสังคมบางส่วน

• “สำนักข่าว” หลายแห่งในสหรัฐฯ รวมตัวจ่อฟ้อง “บริษัท AI” ที่นำคอนเทนต์ไปใช้โดยไม่ขออนุญาต

อย่างไรก็ตาม 2 วันต่อมา ทาง ผศ.ดร.วิชญ มุกดามณี คณบดีคณะจิตรกรรมฯ ม.ศิลปากร มีแถลงการณ์ถึงกรณีดราม่าที่เกิดขึ้นว่า ตนเป็นผู้อนุมัติโพสต์เอง และมองว่าวงการศิลปะไม่สามารถปฏิเสธ AI ได้ วงการน่าจะเรียนรู้ความเป็นไปได้ที่ศิลปะจะได้รับประโยชน์จาก AI (อ่านแถลงการณ์จากคณบดีคณะจิตรกรรมฯ ม.ศิลปากรได้ที่นี่)

KFC – Sprinkle เกาะกระแสแต่ขอพลิกมุม!

กลับมาที่วงการแบรนด์และการตลาดอีกครั้ง มีบางแบรนด์เหมือนกันที่เลือกเกาะกระแสแต่ไม่ใช่การเข้าร่วมโดยตรง หลังจากเกิดดราม่าในแวดวงสายผลิตขึ้น

หนึ่งในแบรนด์ที่ ‘วิน’ ที่สุดจากกระแสนี้ ไม่ใช่ใครที่ไหนแต่เป็นแบรนด์ที่ตามเทรนด์รวดเร็วอยู่เสมออย่าง “KFC”

KFC โพสต์ภาพวาดน่องไก่ 1 ชิ้นแบบวาดขึ้นเอง และเป็นการ(จงใจ)วาดลวกๆ ให้ดูคล้ายผลงานจากคนวาดรูปไม่เก่ง พร้อมแคปชันว่า “POV แอดที่อยากเล่นเทรนด์ AI แต่ไม่มั่นใจเรื่องลิขสิทธิ์ ก็ขอวาดเองละกัน / แกว่าจะโดนมั้ยอะ เหมือนจัดเลยยย” ถือเป็นการแหวกกระแสที่เต็มไปด้วยภาพอนิเมะสุดเป๊ะจาก AI

ภาพน่องไก่ KFC นี้ได้รับการแชร์ไปมากกว่า 3,100 ครั้ง พร้อมด้วยความคิดเห็นเฮฮาแวะมาแซวภาพวาด และความเห็นชื่นชมที่ KFC ตระหนักถึงเรื่องลิขสิทธิ์เป็นสำคัญ

ส่วนอีกแบรนด์ที่มาช้าแต่มาวิน คือ “น้ำดื่ม Sprinkle” ซึ่งเพิ่งจะตามกระแสเมื่อ 2 วันก่อน แต่มาด้วยการโพสต์ภาพจากหนังโฆษณาของแบรนด์ที่ทำขึ้นเมื่อปี 2564 ซึ่งเป็นโฆษณาอนิเมชัน พร้อมกับแคปชันว่า “เห็นเพื่อน ๆ เปลี่ยนภาพต่าง ๆ เป็นแนวอนิเมะด้วย app กันเยอะ Sprinkle เองก็อยากมีส่วนร่วมบ้าง แต่เราไม่ได้ใช้ app หรือ ai นะครับ เป็นงานโฆษณา original ที่ใช้คนวาด ทำไว้เมื่อปี 2021 ถือโอกาสนี้ขอร่วมสนุกกับเพื่อน ๆ ไปด้วยกันเลยย”

เช่นเดียวกับโพสต์ของ KFC คือ ความคิดเห็นเป็นไปในทางชื่นชมที่แบรนด์สนับสนุนศิลปินตัวจริงในการสร้างผลงาน และทำให้โพสต์มียอดแชร์ไปกว่า 1,100 ครั้ง ส่วนโฆษณาอนิเมชันชุด “Refresh your life” ของ Sprinkle ที่ลงใน YouTube ไว้ตั้งแต่ 2 ปีก่อน ปัจจุบันมียอดเข้าชม 3.8 ล้านครั้ง

• กรณีศึกษา: “บาร์บีก้อน” แหวกกระแส ไม่เปลี่ยนโปรไฟล์เป็น “สีรุ้ง” ในเดือน Pride Month

เห็นได้ว่าท่ามกลางกระแสที่ไหลตามกันในโลกโซเชียล บางครั้งการหยุดรอดูท่าทีของกระแสสังคมและเลือกมุมมองที่แตกต่างในการเกาะเทรนด์ อาจจะเป็นวิธีที่ทำให้แบรนด์โดดเด่นได้มากกว่าเหมือนกัน!

การทำการตลาดบนโลกออนไลน์ทุกวันนี้ย่อมมีทั้งด้านบวกและด้านลบ หากเป็นกระแสที่ดีขึ้นมา ย่อมมีคนชมเชย และมีภาพลักษณ์ที่ดี แต่ถ้าหากแบรนด์เกิดพลาดขึ้นมา รับรองว่ามีแต่กระแสต่อต้านแน่นอน

เป็นอีกหนึ่งกรณีศึกษาสำหรับออนไลน์มาร์เก็ตติ้งเช่นกัน เมื่อแบรนด์น้ำดื่ม Sprinkle ได้ออก Starwars Collection ที่ได้นำตัวละครต่างๆ ในมหากาพย์ภาพยนตร์เรื่อง Starwars มาดีไซน์อยู่บนขวดน้ำ พร้อมกับสีสันใหม่ๆ ทั้งสีขาว ดำ เขียว แดง ซึ่งมีการปล่อยสัปดาห์ละ 1 แบบ เพื่อให้สาวกได้ตามเก็บสะสมกัน

แต่แล้วก็มาถึงแบบล่าสุด เป็นคิวของตัวละคร R2-D2 ที่ตัวขวดจะเป็นสีขาว แล้วมีฝาสีน้ำเงิน ที่ทาง Sprinkle ได้วางจำหน่ายเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2562

ดูเหมือนว่าจะไม่มีเรื่องราวอะไร แต่ปรากฏว่าทาง Sprinkle ได้ออกจดหมายชี้แจงในเฟซบุ๊ก เป็นการขอโทษผู้บริโภคเนื่องจากขวดน้ำรุ่นล่าสุดมีการผลิต “สีฝา” ไม่ตรงกับภาพที่ลงโฆษณาเอาไว้ พร้อมกับลงภาพเปรียบเทียบขวดที่ผลิตวางจำหน่าย กับขวดที่เป็นภาพโฆษณา พบว่าขวดที่ลงโฆษณาจะมีสีน้ำเงินที่เข้มกว่าเล็กน้อย

พร้อมกับทิ้งท้ายว่าจะเรียกเก็บคืนจากร้านค้า และทำการผลิตล็อตใหม่โดยเร็วที่สุด

หลังจากที่ทาง Sprinkle ได้ออกจดหมายฉบับนี้ ผลตอบรับของผู้บริโภคก็ต่างแสดงว่าคิดเห็นว่า จริงๆ ไม่ค่อยเห็นความแตกต่าง และไม่ได้มองว่าเรื่องเสียหายอะไร ซึ่งบางคนก็มองว่าสีฝาที่ผิดเพี้ยนเป็นแรร์ไอเท็มที่ต้องตามเก็บกันเลยทีเดียว

เรียกว่าเป็นการวางแผนการรับมือจากผู้บริโภคอย่างครอบคลุม แม้จะไม่มีผู้บริโภคที่ท้วงติงต่อสีที่ผิดเพี้ยนครั้งนี้ หรือไม่มีดราม่าใดๆ แต่ก็แสดงให้เห็นว่าแบรนด์มีความจริงใจในการผลิตสินค้าเพื่อให้ตรงกับที่โฆษณาเอาไว้

Sprinkle เป็นอีกแบรนด์น้ำดื่มที่เดินเกมเรื่องแพ็กเกจจิ้งอย่างจริงจัง โดยที่ได้ดีไซน์ขวดที่มีลักษณะเหมือนเพชรมานานแล้ว และในช่วงหลังได้เพิ่มดีกรีด้วยการเพิ่มสีต่างๆ อย่างสีดำ สีขาว สีเขียว สีแดง สีส้ม เพื่อเป็นการกระตุ้นให้ผู้บริโภคสะสม

สำหรับ Starwars Collection ก็เพิ่งวางจำหน่ายแบบแรกในวันที่ 1 ตุลาคมที่ผ่านมา สามารถดึงดูดสาวกของ Starwars ให้ตามล่าอยู่พอสมควร อีกทั้งยังช่วยทำให้แบรนด์ดูทันสมัยมากขึ้นด้วย