ถอดรหัส ทรู กับลิขสิทธิ์ “โปเกมอน โก”

ข้อตกลงในการได้ลิขสิทธิ์ระหว่าง ทรู คอร์ปอเรชั่น และโปเกมอน โก ? คืออะไรกันแน่ และอนาคตเกมนี้จะเป็นอย่างไร มาฟังคำตอบจาก “พีรธน เกษมศรี ณ อยุธยา” ผู้ช่วยบริหารงานประธานคณะผู้บริหาร และหัวหน้าคณะผู้บริหารด้านคอนเทนต์และมีเดีย บริษัททรู คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน)

• ลิขสิทธิ์ที่ทรูได้รับจากทางโปเกมอน คอมปานี

ทรูได้รับลิขสิทธิ์ดูผลประโยชน์ให้กับโปเกมอน คอมปานี หรือที่เรียกว่า Master License Agreement โดยมีระยะเวลา 3 ปี คือ ตั้งแต่ปี 2015, ปี2016 และปี 2017 ในไลเซนส์อนุญาตให้ทรูใช้ทุกอย่างโปเกมอนมี อย่างปีแรกเราเน้นนำคาแร็กเตอร์ของโปเกมอน ด้วยการจัดกิจกรรมเกี่ยวกับโปเกมอนทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด พอปีต่อมา เมื่อเขาพัฒนาเกมโปเกมอน โก ออกมาเป็น New Product ทรู ก็ได้ลิขสิทธิ์ไปแบบอัตโนมัติ เรียกว่า ในช่วง 3 ปีนี้ ถ้าเขามีสินค้าใหม่ทรูก็ได้ลิขสิทธิ์ครอบคลุมไปด้วย อย่างในกรณีของโปเกมอน โก ทรูได้ลิขสิทธิ์ดูผลประโยชน์ให้โปเกมอน โกไปด้วย และหากเขาพอใจเราสัญญาระหว่างเราและโปเกมอนก็ต่อไปเรื่อยๆ

• ตอนนั้นเรารู้หรือยังว่าจะมีเกโปเกมอน โก

รู้แล้วครับ เราเห็นโรดแมปของเขาอยู่แล้วว่าจะมีเกมโปเกมอน โกอยู่ในแผนของเขา ช่วงแรกที่เราเอาลิขสิทธิ์โปเกมอนมาทำตลาด โปเกมอนยังไม่อยู่ในกระแส หลายคนก็ตั้งคำถามว่า ทรูจะเอาโปเกมอนมาทำอะไร แต่ทรูเห็นแล้วว่า การมีคอนเทนต์ที่ดีและมีชื่อเสียงจะช่วยให้ทรูมุ่งไปสู่กลยุทธ์การมีคอนเทนต์เป็นตัวนำ พอเราเป็นสปอนเซอร์ให้กับโปเกมอน เราก็เริ่มวางพื้นฐานด้วยการสร้างกิจกรรมไปทั่วประเทศ พอมีเกมโปเกมอน โกออกมา ก็เลยยิ่งโด่งดัง ผมเชื่อว่าถ้าเราไม่ปูพื้นฐานไปก่อนคงไม่มีคนเล่นมากถึงขนาดนี้

• ลิขสิทธิ์ที่ทรูได้ในการดูแลผลประโยชน์ให้กับเกมโปเกมอน โก ครอบคลุมแค่ไหน

ทรูได้สิทธิ์ในการเป็นตัวแทนทางการพาณิชย์ให้กับโปเกมอน โก แต่ไม่ได้มีส่วนร่วมเป็นเจ้าของเกม หรือพัฒนาเกม หรือขายไอเท็มก็ไม่เกี่ยวกับทรู ทรูจะได้ลิขสิทธิ์ในเรื่องการหาสปอนเซอร์ชิปเท่านั้น

อย่างเวอร์ชั่นในปัจจุบันที่เล่นกันอยู่ เรียกว่าเป็น “โกบอล เวอร์ชั่น” ที่โปเกมอนเขาต้องการให้เสถียรก่อน ถัดจากนั้นจึงเป็น “โลคอล เวอร์ชั่น” ที่จะมีสปอนเซอร์เข้ามาอยู่ในเกม โดยทรูจะรับหน้าที่ในการหาสปอนเซอร์ และการสปอนเซอร์จะมีหลากหลายมาก ตั้งแต่การเพิ่มไอเท็ม สถานที่ การตกแต่งอวาตาร์ ยูนิฟอร์มที่ใส่ ป้ายโฆษณานอกบ้าน อาคาร สถานที่ ปั๊มน้ำมัน ร้านค้าปลีก รวมถึงการเพิ่มอุปกรณ์พิเศษ การปล่อยโปเกมอนหายากในเวอร์ชั่นนี้จะเป็นพื้นเรียบๆ ซึ่งรายละเอียดเหล่านี้ สถานที่ อาคาร ร้านค้าต่างๆ จะไปปรากฏในเวอร์ชั่นถัดไปที่เป็นโลคอลไลซ์ เพราะตามโรดแมปของเกมจะมีระยะเวลา 5 ปี ดังนั้นจึงจะมีอะไรใหม่ๆ ใส่เข้าไปในเกมเยอะมาก

ยกตัวอย่าง ห้างสรรพสินค้าสนใจมาเป็นสปอนเซอร์ สามารถทำได้ตั้งแต่ tie in ห้างฯ เข้าไปในเกม และการติดตั้งยิม (Gym) หรือตั้งโปเกสต็อป (PokeStops) กระจายทั่วห้าง เพื่อดึงดูดให้คนในห้างสรรพสินค้า จะคล้ายกับในญี่ปุ่น ที่แมคโดนัลด์เป็นสปอนเซอร์ ปล่อยโปเกมอนพิเศษตามสาขาของแมคโดนัลด์ จะดึงคนไปที่ร้าน ซึ่งจะติดตั้งเป็นเดือน เป็นสัปดาห์ ทำได้หมด หรืออย่างการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย หรือ ททท. ก็มีความสนใจนำโปโกเมน โก มาใช้โปรโมตสถานที่ท่องเที่ยวให้คนเข้าไปเที่ยวกันมากขึ้น

• การเจรจากับแบรนด์ต่างๆที่มาเป็นสปอนเซอร์คืบหน้าไปถึงไหนแล้ว

เวลานี้มีคนติดต่อมาทุกวัน ที่เจรจากันแล้วมี 60 ราย ซึ่งเรารับได้เป็นพัน เรียกว่าไม่จำกัด มาเป็นได้ทั้งองค์กรธุรกิจรายใหญ่ และธุรกิจรายย่อย ประเภทเอสเอ็มอี ร้านค้า มี 3-4 สาขา ก็มาเป็นสปอนเซอร์ได้ เนื่องจากการสปอนเซอร์มีหลากหลาย ส่วนราคาก็ลดหลั่นกันไป

ส่วนรายใหญ่เลือกได้ว่า เป็นได้ทั้งหลัก สปอนเซอร์ เลือกได้ว่าจะเป็น Non Exclusive หรือ Exclusive รายเดียวในอุตสาหกรรม เช่น เป็นสายการบินเดียวหรือปั๊มน้ำมันแห่งเดียว ที่เป็นสปอนเซอร์ แน่นอนว่าสปอนเซอร์หลักที่เป็น Exclusive จะมีราคาสูงกว่า และเมื่อเรามีสปอนเซอร์ที่เป็น Exclusive รายเดียวแล้ว เราจะไม่รับแบรนด์อื่นๆ ในอุตสาหกรรมเดียวกันเข้ามาอีก ในความเห็นส่วนตัวของผม แบรนด์ที่จะมาเป็น Exclusive ควรเป็นธุรกิจที่มีสาขาเยอะๆ กระจายอยู่ทั่วประเทศจะเหมาะกว่าที่มีแค่ไม่กี่สาขาจะเลือกทำ

• จากโกบอลเวอร์ชั่นไปสู่ โลคอลไลซ์ ต้องใช้เวลาแค่ไหน

โกบอล เวอร์ชั่น คงต้องใช้เวลาไปอีกระยะหนึ่ง เพราะทางโปเกมอน โก เขาต้องการให้ระบบเสถียรก่อน และหลังจากนั้นจึงเป็นเวอร์ชั่นที่สอง ที่เป็นโลคอลไลซ์ มีสปอนเซอร์อยู่ในเกม คิดว่าไม่เกินภายในสิ้นปีนี้

• พอเป็นเวอร์ชั่นโลคัลไลซ์แล้วจะเปลี่ยนแปลงอย่างไร

ทรูจะมีหน้าที่ดูแลเรื่องสปอนเซอร์ชิป พอตกลงกับแบรนด์ต่างๆ ได้ เราส่งเงื่อนไขไปให้โปเกมอน คอมปานี เมื่อโปเกมอน คอมปานี อนุมัติ จะส่งรายละเอียดไปให้บริษัทไนแอนทิค ซึ่งเป็นผู้พัฒนาเกมนำไปใส่ในแผนที่ในเกม ซึ่งการใช้เวลาในการนำสปอนเซอร์ไปใส่ในเกมจะไม่นาน

• ประเมินว่าเวลานี้มีคนเล่นเกมโปเกมอน โกมากน้อยแค่ไหนแล้ว

ส่วนตัวผมคิดว่าหลายล้านคนแล้ว คนเล่นจะมีหลากหลายมาก ตั้งแต่ เด็กอายุ 5 ไปจนถึง ผู้ใหญ่ก็เล่น เพราะจุดแข็งโปเกมอนคือคาแร็กเตอร์ ที่รู้จักกันมาเป็น 20 ปีแล้ว ฉะนั้นคนอายุ 35 ปีเห็นโปเกมอนตั้แงต่ 15 ก็จะคุ้นเคยกับโปเกมอน เพราะคาแร็กเตอร์เป็นที่รู้จักอยู่แล้วเลยทำให้มันดัง ในขณะที่เกมอื่นๆ ที่คนไม่รู้จัก อาจต้องใช้เวลานานกว่า ตามโรดแมปของเกมจะใช้เวลาถึง 5 ปี เพราะเกมลงทุนสูง ดังนั้นเขาต้องทำให้คนนิยมต่อเนื่อง จะมีอะไรใหม่ๆ มาตลอด

• การที่ กสทช. ต้องการกำหนดโซนนิ่งจะส่งผลกระทบอย่างไรหรือไม่

ทรู เป็นเพียงผู้ประสานงานส่งข้อมูลไปให้ โปเกมอน คอมปานี เป็นเจ้าของเกม ส่วนบริษัทไนแอนทิค เป็นผู้ได้รับสิทธิ์ในการพัฒนาเกมอีกที ซึ่งการจะอนุมัติตามที่ กสทช.ขอไปหรือไม่นั้น ก็ต้องแล้วแต่โปเกมอน คอมปานี หากมีการเปลี่ยนแปลงข้อมูลในตัวเกม ทางโปเกมอน คอมปานีจึงจะส่งให้ทางไนแอนทิคไปปรับแก้อีกที ซึ่งที่จริงแล้วคนเล่นไปอยู่ใกล้ๆ 20 เมตรก็ได้แล้ว ไม่มีความจำเป็นต้องเข้าไปสถานที่อยู่ข้างนอกก็เล่นได้แล้ว

• ประเทศอื่นมีเคสเรื่องการแบ่งโซนนิ่งแบบเมืองไทยหรือไม่

มีบางประเทศ เช่น ประเทศมาเลเซียมีเรื่องศาสนา หรือประเทศอินโดนีเซีย ก็มีห้ามทหารเล่น

• ทรูมองประเด็นผลกระทบทางสังคมของเกมโปเกมอน โกอย่างไร

ถึงแม้มีหรือไม่มีโปเกมอนโก คนก็ชอบเล่นเกมอยู่แล้ว และเกมมันดังมากก็เหมือนกับภาพยนตร์ จะมีทั้งกระแสทั้งบวกและลบ มุมด้านบวกของเกมก็มีมาก ช่วยให้หลายครอบครัวออกมาทำกิจกรรมร่วมกันมากขึ้น แทนที่จะเล่นคนเดียวในห้อง พ่อ แม่ ลูก ทำกิจกรรมร่วมกัน ไปห้างไปสวนสาธารณะเล่นโปเกมอนร่วมกัน เป็นพฤติกรรมใหม่ของครอบครัว ตัวเกมก็มีคำเตือนให้มีสติ อย่าเดินไปเล่นไป ถ้าไปสถานที่ไหนต้องมีผู้ปกครอง ซึ่งการเติมคำเตือนลักษณะนี้เกมอื่นๆ บริษัทเกมคำนึงถึงสังคมและผู้เล่น

• การได้โปเกมอน โกจะสร้างความได้เปรียบให้กับทรูมูฟ เอช แค่ไหน

คิดดูสิแค่ไม่กี่วันที่โปเกมอน โกถูกปล่อยออกมาให้คนไทยได้เล่น เราก็ได้ Value จากกระแสข่าวที่ออกไปมหาศาล คิดดูว่าถ้าเป็นกระแสขนาดนี้ บริษัทต้องลงทุนมากแค่ไหน แต่นี่แค่เกมเดียว แรงกว่าทุกเกมที่ผ่านมา ผมถึง Power of Content  ต้องยอมรับว่า คุณศุภชัย (เจียรวนนท์ ซีอีโอ) มีวิสัยทัศน์ เรื่องของ คอนเทนต์ลีดมาร์เก็ตติ้ง ที่จะเป็นกลยุทธ์ของทรูต่อไป เพราะการแข่งขันในยุค 4G  เป็นเรื่องบริโภคคอนเทนต์ที่ดี เพื่อจะเป็นข้อพิสูจน์ได้ว่าเน็ตเวิร์คของใครดีจริง การได้โปเกมอน โกเป็นจุดเริ่มต้นของกลยุทธ์นี้ และเราก็เห็นผลในตลาดว่ามันไปได้อย่างดี

• ทรูมูฟเอช จะเป็นสปอนเซอร์หลัก

แน่นอนทรูมูฟเอชน่าจะเป็นหนึ่งใน Exclusive สปอนเซอร์รายเดียวในหมวดของการเป็นผู้ให้บริการมือถือ   ซึ่งที่ผ่านมาทรูมูฟเอช ได้มีปล่อยโปเกมมอนตัวพิเศษ ตามสาขาขหรือ การให้โหลดคู่มือภาษาไทย เป็นแค่น้ำจิ้ม พอเป็นโลคอล เวอร์ชั่น จะมีรายละเอียดตามมาอีกมาก

• จุดที่เลือกปล่อยโปเกมอน โกในเวอร์ชั่นปัจจุบัน

แผนที่ในการตามหาโปเกมอน โก อยู่บนกูเกิลแมป ซึ่งทีมงานของบริษัทไนแอนทิคเคยทำงานอยู่กูเกิล พอเขาออกจากกูเกิลมาสร้างบริษัทของตัวเอง มาได้สิทธิ์พัฒนาเกมให้โปเกมอน เขาได้นำกูเกิลแมปมาใช้ ดังนั้นเขาจะรู้ว่าสถานที่ไหนที่มีคนสนใจ มีคนไปมากๆ อย่างห้างสรรพสินค้า สถานที่ท่องเที่ยว จึงมีการปล่อยโปเกมอนกันเยอะ และอีกแห่งคือสวนสาธารณะ ถือเป็นหลักเกณฑ์ของโปเกมอนโกเพื่อส่งเสริมการออกกำลังกายและการใช้ชีวิตอยู่นอกบ้าน อย่างเมืองไทยก็ต้องเป็นสวนลุม ถ้าเป็นสหรัฐอเมริกา ก็เป็นเซ็นทรัลปาร์ค ที่เราจะเห็นคนไปเก็บโปเกมอนกันมากมาย