Insight By Far East DDB ฉบับเดือนตุลาคม 2547 ทำการสำรวจกลุ่มเป้าหมายอายุ 15-35 ปี ในเขตพื้นที่ 4 ภาคคือ ภาคเหนือ: พิษณุโลก, ภาคกลาง: สมุทรสาคร, ภาคอีสาน: นครราชสีมา และสุรินทร์, และภาคใต้: สุราษฏร์ธานี จำนวน 400 ตัวอย่าง
สิ่งสำคัญที่พบได้จากงานวิจัยชิ้นนี้ สะท้อนให้เห็นถึงมุมมองที่แตกต่างขึ้นกับว่าจะมองในบทบาทใด ถ้ามองในมุมของนักเศรษฐศาสตร์ก็จะเห็นว่าคนไทยให้ความสำคัญกับการใช้ชีวิต และใช้จ่ายฟุ่มเฟือยมากขึ้น ซึ่งอาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อภาวะเศรษฐกิจในอนาคต แต่ถ้ามองในมุมของนักการตลาดก็เป็นโอกาสทองที่จะขายสินค้า (โดยเฉพาะกลุ่มสินค้าฟุ่มเฟือย) และง่ายต่อการกระตุ้นพฤติกรรมการจับจ่ายใช้สอยของกลุ่มผู้บริโภค
มูลค่าหนี้ต่อหัวต่อคน 10 เท่าของรายได้ต่อเดือน
จากการศึกษากลุ่มเป้าหมายรายได้ระดับกลาง (S.E.S. C) ซึ่งเป็นกลุ่มใหญ่ของประชากรไทย พบว่าแต่ละคนมีมูลค่าหนี้เฉลี่ยสูงกว่ารายได้ต่อเดือนถึงประมาณ 10 เท่า โดยมีมูลค่าหนี้สินต่อคนตั้งแต่ 30,000 บาท-300,000 บาท ในขณะที่มีรายได้ต่อเดือนอยู่ในระดับ 3,000 บาทถึงไม่เกิน 20,000 บาท
ร้อยละ 70 ของรายได้ต่อเดือน หมดไปกับการผ่อนชำระหนี้
จากการศึกษาพบว่า ผลจากการใช้จ่ายและก่อหนี้ของประชากรในปัจจุบันอาจส่งผลต่อสินค้าอุปโภคบริโภค ที่ต้องกินต้องใช้ในแต่ละเดือน เนื่องจากมีเงินที่จะใช้จ่ายในแต่ละเดือน หลังจากหักภาระหนี้สินที่ต้องผ่อนชำระแล้วเพียงร้อยละ 30 เท่านั้นส่งผลให้ร้อยละ 3 ของกลุ่มเป้าหมายกลุ่มนี้ต้องก่อภาระหนี้ซ้ำซ้อน โดยกู้ยืมเงินนอกระบบ มาเพื่อเป็นค่าใช้จ่ายประจำวัน
ชีวิตเงินผ่อน บัตรเครดิต . . . โทรศัพท์ . . . รถ . . . บ้าน . . . การศึกษา
จากการศึกษาพบว่าภาระหนี้สินที่ระบุถึงมากที่สุดในขณะนี้คือ เงินกู้เพื่อการศึกษา รองลงมาคือ รถจักรยานยนต์, บ้าน, เครื่องใช้ไฟฟ้า, บัตรเครดิต, โทรศัพท์ ฯลฯ ซึ่งจะเห็นได้ว่าล้วนเป็นการผ่อนสินค้าประเภทอำนวยความสะดวก และช่วยเชิดหน้าชูตาในสังคมเป็นส่วนใหญ่ มีเพียงร้อยละ 3 เท่านั้นที่มีภาระเงินกู้เพื่อทำธุรกิจ
บัตรเงินผ่อน แหล่งเงินกู้สำคัญ
นอกเหนือจากแหล่งเงินกู้จากธนาคารพาณิชย์อย่างธนาคารกรุงไทยที่กู้เพื่อการศึกษาแล้ว บัตรเงินผ่อน/บัตรเครดิตเป็นแหล่งเงินกู้สำคัญของกลุ่มผู้มีรายได้ระดับกลาง ดังจะเห็นได้จากตัวเลขยอดการใช้บัตรที่เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วภายในเวลา 1-2 ปีที่ผ่านมา กับความสะดวกสบายในการขอกู้ที่แทบจะไม่มีเงื่อนไขใดๆ และสาขาที่กระจายอยู่มากมายทั่วทุกหย่อมหญ้า
อิออน บัตรเครดิตยอดนิยม
บัตรเครดิตอิออน ได้รับความนิยมใช้มากที่สุดในกลุ่มผู้ที่มีรายได้ระดับกลาง ซึ่งสามารถใช้ทั้งจับจ่ายซื้อของและกดเงินสด รองมาคือบัตร KTC ของธนาคารกรุงไทย และบัตรเครดิตของธนาคารกรุงเทพ
โทรศัพท์มือถือ ปัจจัยที่ 6 ของคนไทย
การมีโทรศัพท์มือถือกลายเป็นสิ่งจำเป็นคู่กายคนไทยทุกรุ่นทุกวัยและทุกระดับรายได้ จากการศึกษาพบว่าร้อยละ 90 ของกลุ่มเป้าหมายรายได้ระดับกลางมีโทรศัพท์มือถือใช้ โดยระบบที่นิยมใช้มากที่สุดคือ One-2-Call รองลงมาคือ D promt และ Orange Just Talk ตามลำดับ
จากข้อมูลดังกล่าวอาจกล่าวได้ว่า รัฐบาลประสบความสำเร็จในการพยามยามกระตุ้นให้คนใช้เงินมากขึ้น เพื่อให้ระบบเงินเกิดการไหลเวียนในระบบ โดยคนระดับกลางก็ใช้จ่ายด้านการซื้อโทรศัพท์มือถือ, เครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ตามฐานะทางเศรษฐกิจที่ตนเองซื้อได้ ในขณะที่คนระดับบนก็เข้าไปลงทุนในตลาดหุ้น แต่ถ้ามองในด้านการเติบโตของเศรษฐกิจรวมของประเทศแล้วดูจะเป็นการเติบโตที่ผิดส่วนเหมือน หัวโต ตัวลีบ แล้วคุณล่ะคิดว่าอย่างไร
By: Research Department
October 2004