“สพญ.กฤติกา ชัยสุพัฒนากุล” ประธานกรรมการบริหาร โรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อ ประเมินมูลค่าตลาดสินค้าเกี่ยวกับ “สัตว์เลี้ยง” เช่น อาหารสัตว์เลี้ยง อุปกรณ์สัตว์เลี้ยง ค่ารักษาพยาบาลสัตว์เลี้ยง ภายในปี 2567 คาดจะเติบโตแตะ 1.12 แสนล้านบาท เติบโตขึ้นประมาณ 6-8% จากปีก่อนหน้า

แม้จะยังเติบโตได้ แต่ถือว่าการเติบโตชะลอลงจากปกติที่ตลาดสินค้าสัตว์เลี้ยงในไทยจะโตไม่ต่ำกว่า 10% ทุกปี นอกจากนี้ เมื่อต้นปีที่ผ่านมา สพญ.กฤติกากล่าวว่าเคยมีการประเมินว่าตลาดจะโต 9% แต่เมื่อมาถึงช่วงปลายปี สถานการณ์ตลาดไม่สู้ดีนักจากสภาวะเศรษฐกิจซบเซา ทำให้มีการปรับคาดการณ์ลงมาดังกล่าว

“เราถามในวงการผู้ผลิตอาหารสัตว์เลี้ยง หมวดที่ยอดขายลดลงจะเป็นกลุ่มอาหารสำหรับลูกสุนัขและลูกแมว ถามทางฟาร์มเพาะพันธุ์สัตว์เลี้ยงก็ยอดขายตกลง” สพญ.กฤติกากล่าว “แสดงว่าคนที่เลี้ยงสัตว์อยู่แล้วก็ไม่เลี้ยงเพิ่ม คนที่ยังไม่มีสัตว์เลี้ยงก็เลือกที่จะไม่รับเลี้ยงในปีนี้”

ปีนี้สะดุด แต่ระยะยาว ‘DINK’ ยังเป็นเทรนด์

อย่างไรก็ตาม แม้ปีนี้ตลาดอาจจะชะลอความร้อนแรงลงบ้าง แต่สพญ.กฤติกามองว่า ในระยะยาวเทรนด์การเลี้ยงสัตว์เหมือนเป็นลูกหลานคนหนึ่ง (Pet Humanization) จะยังคงอยู่ เพราะกระแสการใช้ชีวิตสมัยใหม่ของคนวัยทำงานยุคนี้ต้องการจะแต่งงานมีคู่แต่ไม่มีลูก หรือที่เรียกว่า Double Income No Kid (DINK) และคนกลุ่มนี้บางส่วนจะเลือกเลี้ยงสัตว์แทนการมีลูก รวมถึงสังคมไทยยังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุด้วย ทำให้มีกลุ่มผู้สูงวัยจำนวนมากหันมาเลี้ยงสัตว์เพื่อแก้เหงา

“พูลเพิ่ม ทองเจริญพูลพร” ผู้อำนวยการฝ่ายการเงิน รพส.ทองหล่อ ให้ข้อมูลเพิ่มว่า เมื่อเจ้าของสัตว์เลี้ยงให้ความสำคัญกับน้องๆ สุนัขและแมวมากขึ้นก็จะยินดีใช้จ่ายเพื่อดูแลสูงขึ้นด้วย

ปัจจุบันจากการวิจัยของโรงพยาบาลพบว่า เจ้าของสุนัขพันธุ์ใหญ่ เช่น โกลเด้นรีทรีฟเวอร์ จะใช้จ่ายในการดูแลเฉลี่ย 28,000 บาทต่อปี และเจ้าของสุนัขพันธุ์เล็ก เช่น ปอมเมอเรเนียน จะใช้จ่ายในการดูแลเฉลี่ย 24,000 บาทต่อปี ส่วนกรณีน้องแมวยังไม่มีข้อมูลวิจัย แต่กระแสการเลี้ยงแมวกำลังมาแรงขึ้นมากในช่วง 6-7 ปีที่ผ่านมา

ปีนี้เปิดเพิ่ม 2 สาขา ปีหน้าขยายพื้นที่ “ปิ่นเกล้า”

เมื่อตลาดน่าจะยังเติบโตทำให้ รพส.ทองหล่อ ยังมีการขยายสาขาต่อเนื่อง โดยในปี 2567 จะมีการเปิดทั้งหมด 2 สาขา สาขาแรกเชียงใหม่แอร์พอร์ต เปิดตัวแล้วเมื่อต้นปีที่ผ่านมา ขณะที่สาขาอโศก-ประสานมิตร (สุขุมวิท 31) จะเปิดตัวช่วงต้นเดือนตุลาคมนี้ รวมทั้งหมดจะมีครบ 21 สาขาในปีนี้

ส่วนแผนการลงทุนปี 2568 จะไม่มีการเปิดสาขาใหม่ เพราะจะมีโปรเจ็กต์ใหญ่ในการย้ายที่ตั้งและขยายพื้นที่สาขาเดิม คือ สาขาปิ่นเกล้า จากเดิมเป็นตึกแถวพื้นที่เล็ก 600-700 ตร.ม. จะย้ายไปยังทำเลใหม่ตรงข้ามตั้งฮั่วเส็ง ธนบุรี พื้นที่ใหญ่ขึ้นเป็น 4,500 ตร.ม. ใช้งบลงทุนกว่า 200 ล้านบาท เนื่องจากเป็นการจัดซื้อที่ดินและก่อสร้างใหม่ทั้งหมด

“ปิ่นเกล้าเป็นสาขาที่มีผู้ใช้บริการมากเป็นอันดับ 2 ของเครือ เป็นรองแค่สาขาสำนักงานใหญ่พระราม 9 ปัจจุบันพื้นที่ที่ปิ่นเกล้าไม่เพียงพอกับความต้องการ ทำให้เราต้องหาพื้นที่ใหม่” สพญ.กฤติกากล่าว “หลังขยายสาขาจะมีที่จอดรถอย่างเพียงพอ มีสวนและสระว่ายน้ำพร้อมรองรับสัตว์เลี้ยง คาดว่าจะน่าจะย้ายสาขาได้ในปี 2569”

ด้านการเข้าลงทุนในโรงพยาบาลสัตว์อื่นๆ สพญ.กฤติกาให้ข้อมูลว่า มีการลงทุนแล้ว 8 แห่ง และยังอยู่ระหว่างเจรจาดีลอยู่อีก 10 แห่ง การเข้าลงทุนในโรงพยาบาลอื่นของรพส.ทองหล่อยังคงแนวคิดเดิม คือจะไม่มีการเปลี่ยนชื่อโรงพยาบาล และจะเข้าไปเพื่อช่วยดูแลในส่วนการบริหารจัดการหลังบ้าน เช่น การเงิน บัญชี จัดซื้อ เพื่อให้โรงพยาบาลมีประสิทธิภาพในการทำกำไร

ขณะที่การลงทุนของ รพส.ทองหล่อ ในตลาด “เวียดนาม” นั้น ปัจจุบันเปิดโรงพยาบาลแล้ว 1 แห่งที่เมืองโฮจิมินห์ ขณะนี้กำลังหารือกับพาร์ทเนอร์ร่วมทุนในการเปิดสาขาที่ 2 ในเวียดนามซึ่งอาจจะยังอยู่ในโฮจิมินห์หรือขยายไปเปิดที่กรุงฮานอย

• คนไทยเลี้ยง “สัตว์เลี้ยง” ชนิดไหน?
• อ่านเกม ‘โรงหนังสัตว์เลี้ยง’ ของ ‘เมเจอร์ฯ’ กับการปลุกเหล่า ‘ทาส’ ออกจากบ้านเข้าโรงหนัง

พูลเพิ่มเสริมด้วยว่า เครือรพส.ทองหล่อไม่ได้เน้นที่การเติบโตด้านตัวเลขเท่านั้น แต่ยังเน้นการลงทุนและเติบโตด้านบุคลากรและเทคโนโลยีอีกด้วย โดยโรงพยาบาลมีการลงทุนทั้งอุปกรณ์นวัตกรรมใหม่ในการรักษา และเทคโนโลยีกลุ่มงาน ‘หลังบ้าน’ ที่ช่วยให้บุคลากรประหยัดเวลาทำงาน เช่น ระบบเช็กสต็อกยา, ระบบชำระเงินแบบไร้เงินสด (cashless), ระบบ e-Approval ฝ่ายบริหารสามารถเซ็นเอกสารจากที่ไหนก็ได้ เป็นต้น

รวมถึงรพส.ทองหล่อมีการจัดการเรียนการสอน “Thonglor Academy” ช่วยพัฒนานิสิตนักศึกษาในการเป็นสัตวแพทย์ พยาบาลสัตว์ และเปิดให้สัตวแพทย์จากต่างประเทศเข้ามาอบรมได้ และยังมีความร่วมมือกับศูนย์ฝึกอาชีพ กทม. เพื่อพัฒนาหลักสูตรฝึกอาชีพช่างอาบน้ำตัดขน (grooming) อีกด้วย

บริษัท ไอ-เทล คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) หรือ ITC เริ่มเดินหน้าโรดโชว์ก่อนเสนอขายหุ้นสามัญต่อประชาชนเป็นครั้งแรก (IPO) โดยประกาศเปิดขายหุ้น IPO จำนวนรวมไม่เกิน 660 ล้านหุ้น ด้วยช่วงราคาเสนอขาย 30-32 บาทต่อหุ้น รวมคิดเป็นมูลค่าเสนอขายไม่เกิน 21,120 ล้านบาท โดยหุ้น IPO จะคิดเป็นไม่เกิน 22% ของจำนวนหุ้นสามัญหลัง IPO

ITC จะพร้อมเปิดให้นักลงทุนจองซื้อหุ้นได้ระหว่างวันที่ 22-25 พฤศจิกายน 2565 และเริ่มซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ฯ ภายในเดือนธันวาคม 2565

“ไอ-เทล” ทำธุรกิจอะไร?

ชื่อบริษัท “ไอ-เทล” อาจฟังไม่คุ้นหูนัก แต่จริงๆ บริษัทดำเนินธุรกิจผลิต “อาหารสัตว์เลี้ยง” มานาน 45 ปี ภายใต้เครือไทยยูเนี่ยน (TU) และเพิ่งปรับโครงสร้าง เปลี่ยนชื่อบริษัทเพื่อเตรียมเข้าตลาดหุ้นเมื่อปี 2564 นี้เอง

“พิชิตชัย วงศ์ปิยะ” ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ไอ-เทล คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) กล่าวถึงประวัติบริษัทว่า แต่เดิมเริ่มต้นจากการนำ by-products เศษเหลือของการผลิตอาหารทะเลที่เป็นอาหารมนุษย์ของ TU มาเพิ่มมูลค่าด้วยการผลิตเป็นอาหารสัตว์เลี้ยง

แต่พฤติกรรมผู้บริโภคที่ให้ความสำคัญกับสัตว์เลี้ยงมากขึ้นเรื่อยๆ ทำให้ TU ตั้ง “Global Pet Care Business Unit” ขึ้นในปี 2558 เห็นได้ชัดว่า วันนี้อาหารสัตว์เลี้ยงไม่ใช่ by-products ของอาหารคนอีกต่อไป แต่เป็นผลิตภัณฑ์ที่ต้องสร้างนวัตกรรมเพื่อสัตว์เลี้ยงโดยเฉพาะ

ตลาดใหญ่อยู่ในอเมริกา เน้นหนักอาหาร “แมว”

ลักษณะธุรกิจของไอ-เทล ทำรายได้ 99% จากการรับจ้างผลิต (OEM) มีรายได้จากแบรนด์ของตนเอง (own brand) เพียง 1% โดยมีแหล่งผลิตอยู่ 2 แห่ง คือ โรงงานจ.สมุทรสาคร และโรงงานจ.สงขลา

การรับ OEM อาหารสัตว์เลี้ยงของบริษัท ถือเป็นรายใหญ่ระดับ Top 10 ของโลก ปัจจุบันไอ-เทลส่งออกไปกว่า 45 ประเทศทั่วโลก มีคู่ค้าสำคัญที่สั่งซื้อสินค้าไปขายภายใต้แบรนด์อย่าง Mars Petcare และ The J.M.Smucker Co. ซึ่งเป็นแบรนด์อาหารสัตว์เลี้ยงชั้นนำในสหรัฐฯ รวมถึง Aixia แบรนด์ชั้นนำของญี่ปุ่น

หากคิดเป็นสัดส่วน ขณะนี้ตลาดใหญ่ที่สุดของไอ-เทล คือ ทวีปอเมริกา 46.2% รองมาคือทวีปเอเชียและโอเชียเนีย 34.4% และตามด้วยทวีปยุโรป 19.4%

พิชิตชัยยังอธิบายถึง “ความแข็งแรง” ของบริษัท มีความเชี่ยวชาญด้านการผลิตอาหารสัตว์เลี้ยงประเภท “อาหารเปียก” และ “ขนมสัตว์เลี้ยง” และสัดส่วนใหญ่ของสินค้าจะอยู่ในกลุ่มอาหารแมวถึง 83% ที่เหลือ 17% เป็นอาหารสุนัข

ความแข็งแรงในนวัตกรรมขนมสัตว์เลี้ยงและอาหารแมวนั้นไอ-เทลคาดว่าจะเป็นข้อได้เปรียบของบริษัท โดยพิชิตชัยเสนอให้เห็นเทรนด์การเลี้ยงสัตว์ของคนในปัจจุบันมีการ ‘Humanization’ เลี้ยงสัตว์เหมือนเป็นสมาชิกของครอบครัวคนหนึ่ง ทำให้ตลาดจะต้องการ “ขนมสัตว์เลี้ยง” มากขึ้น

รวมถึงไอ-เทลยังพบว่า ตลาดหลักอย่างสหรัฐฯ จีน และญี่ปุ่นนั้นนิยมเลี้ยงแมวมากขึ้น โอกาสเติบโตของ “อาหารแมว” จะมีมากกว่าอาหารสุนัข

OEM ที่คิดค้นนวัตกรรมพร้อมเสิร์ฟลูกค้า

ด้าน “นคร นิรุตตินานนท์” ประธานเจ้าหน้าที่ด้านปฏิบัติการของ ITC อธิบายถึงจุดแข็งของบริษัทที่ทำให้ได้เปรียบคู่แข่ง มาจากการเน้นหนักการเป็นอาหารสัตว์เลี้ยงพรีเมียมที่มาจากการคิดค้น “นวัตกรรม” ทำให้ลอกเลียนแบบสูตรได้ยาก

“ฐานข้อมูลด้านสารอาหารของเราเชื่อว่านำหน้าคนอื่นไปกว่า 10 ปี” นครกล่าว

ปัจจุบันไอ-เทลจึงมีสินค้าถึง 5,187 SKUs และมีการคิดค้นเพิ่มปีละกว่า 1,000 รายการ เพื่อตอบโจทย์ทุกอย่างที่ลูกค้าต้องการได้ ไม่ว่าจะเป็นสัตว์เลี้ยงทุกช่วงวัย ทุกความต้องการทางสุขภาพ ลักษณะอาหารหรือรสชาติที่ต้องการ และบริษัทยังพร้อมจะ ‘customize’ ให้ลูกค้าที่ต้องการลักษณะเฉพาะสำหรับแบรนด์ตนเอง ซึ่งทำได้ก็เพราะมีศูนย์ R&D ของตนเอง จึงเป็น OEM ที่ไม่ได้หยุดนิ่งรอการสั่งซื้อเท่านั้น

กินตลาดใหญ่แล้วแต่ยังโตได้อีก

ITC รายงานผลประกอบการปี 2564 ทำรายได้ 14,500 ล้านบาท และมีการเติบโตเฉลี่ย 15% ในช่วง 3 ปีย้อนหลัง (2562-64) โดยมีอัตราการทำกำไรจากการดำเนินงานเฉลี่ยอยู่ในช่วง 15-20% มาโดยตลอด

ขณะที่รอบ 9 เดือนแรกปี 2565 ทำรายได้ไป 15,829 ล้านบาท เติบโต 52.5% YoY และทำกำไรสุทธิ 3,700 ล้านบาท

• AAI เร่งลงทุนทำอาหารสัตว์ครบวงจร รับเมกะเทรนด์สัตว์เลี้ยงเหมือนสมาชิกครอบครัว
• “โลตัส” เปิดตัวร้าน Pet Us อาณาจักรตลาดสัตว์เลี้ยง นำร่องสาขาบางนา-พัฒนาการ

ตลาดอาหารสัตว์เลี้ยงทั่วโลกมีการเติบโตที่ดี โตเฉลี่ยปีละ 5.8% ในช่วง 7 ปีที่ผ่านมา (2558-2564) แต่แนวโน้มอนาคตก็ยังจะโตมากขึ้น อ้างอิงการวิจัยโดย Frost & Sullivan คาดว่าตลาดมูลค่า 5 ล้านล้านบาทนี้ จะโตเฉลี่ยปีละ 7.1% ในรอบ 5 ปีข้างหน้า (2565-69) เพราะเทรนด์การเลี้ยงสัตว์เสมือนสมาชิกในครอบครัว และเทรนด์ครัวเรือนที่ไม่มีบุตรแต่จะเลี้ยงสัตว์เป็นเพื่อนแทน

ทำให้แผนของไอ-เทลต้องการจะหาโอกาสเติบโตต่อไป “พรชัย ตติยชัยทวีสุข” รักษาการประธานเจ้าหน้าที่ด้านการพาณิชย์ของ ITC เปิดกลยุทธ์ 3 ด้านที่จะสร้างการเติบโตให้ ITC ดังนี้

1.ขยายส่วนแบ่งในตลาดเดิม เช่น สหรัฐฯ ยุโรป ญี่ปุ่น

• เจาะกลุ่มลูกค้าห้างค้าปลีกที่ต้องการมีแบรนด์ของตนเอง (Private Label)
• เพิ่มสินค้านวัตกรรม เช่น ขนมสัตว์เลี้ยง ซึ่งคาดว่าจะโต 11.0% ต่อปีในรอบ 5 ปีข้างหน้า (สูงกว่าค่าเฉลี่ยรวมของตลาด)

2.เพิ่มน่านน้ำใหม่ ในตลาดใหม่ที่กำลังเติบโตสูง เช่น จีน อังกฤษ

• ร่วมมือกับแบรนด์คู่ค้านอกประเทศจีนที่ต้องการส่งแบรนด์เข้าเจาะตลาดจีน เพื่ออำนวยความสะดวกให้ลูกค้าเข้าสู่ตลาดจีนได้ง่ายขึ้น
• รับจ้างผลิตให้กับแบรนด์ท้องถิ่นจีนซึ่งต้องการสินค้าระดับพรีเมียม โดยขณะนี้บริษัทมีข้อตกลงกับอีคอมเมิร์ซรายใหญ่รายหนึ่งให้ผลิตสินค้าภายใต้ Private Label ของอีคอมเมิร์ซเรียบร้อยแล้ว
• รับจ้างผลิตให้กับห้างค้าปลีกที่ต้องการ Private Label ของอังกฤษ โดยไอ-เทลมีจุดแข็งที่สนองตลาดอังกฤษได้เนื่องจากมีนโยบาย ESG ร่วมกับ TU บริษัทแม่มาโดยตลอด

3.ผลิตภัณฑ์ใหม่เพิ่มมูลค่า

• อาหารสัตว์เลี้ยงที่มีคุณค่าทางสารอาหารและให้ผลจริง
• อาหารสัตว์เลี้ยงที่ทำจากโปรตีนทางเลือก เช่น แมลง
• อาหารและเครื่องดื่มสัตว์เลี้ยงที่ผลิตเลียนแบบอาหารคน ตอบโจทย์ Humanization เช่น เบียร์สัตว์เลี้ยง ให้เจ้าของได้ทำกิจกรรมร่วมกับสัตว์เลี้ยงในแบบเดียวกัน

ระดมทุนสร้างโรงงานใหม่และการ R&D

จากแผนการเติบโตทั้งหมดของไอ-เทล ทำให้การระดมทุนครั้งนี้มีขึ้นเพื่อนำไปใช้ในการลงทุนต่างๆ เหล่านี้

• สร้างโรงงานแห่งใหม่ ในบริเวณเดียวกับโรงงาน จ.สมุทรสาคร จะทำให้กำลังการผลิตเพิ่มขึ้น 7%
• ซื้อเครื่องจักรอุปกรณ์เพิ่มเติมสำหรับโรงงานต้นแบบ
• ปรับปรุงโรงงานและเครื่องจักรในโรงงานเดิม
• ระบบอัตโนมัติในการติดฉลากและบรรจุสินค้า
• เพิ่มคลังสินค้าระบบอัตโนมัติทั้งที่สมุทรสาครและสงขลา
• สร้างศูนย์ปฏิบัติการทดสอบรสชาติอาหารแมว “Cattery”
• ดำเนินโครงการวิจัยและพัฒนานวัตกรรม

ยามเหงาบางทีเราก็มีสัตว์เลี้ยงนี่เเหละเป็นเพื่อน บ่อยครั้งก็ผูกพันกันเหมือนเป็นหนึ่งในสมาชิกของครอบครัว ไม่แปลกใจที่ยุคนี้ “ธุรกิจสัตว์เลี้ยง” รวมไปถึงคาเฟ่หมาเเมวต่างๆ กำลังได้รับความนิยมในหลายประเทศ เเละตอนนี้ในอเมริกาก็กำลังบูมสุดๆ

รายงานจาก cnbc ระบุว่า ในปี 2018 ชาวอเมริกันใช้จ่ายไปกับเหล่าสัตว์เลี้ยงตั้งแต่ซื้อของเล่น อุปกรณ์เทคโนโลยี ไปจนถึงการดูแลรักษาสัตว์ มากถึง 72,560 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยเพิ่มขึ้นจากปี 2017 ซึ่งอยู่ที่ราว 69,510 ล้านเหรียญ เเละคาดว่าในปีนี้ ยอดใช้จ่ายสำหรับสัตว์เลี้ยงในอเมริกาจะเพิ่มขึ้นเป็น 75,380 ล้านเหรียญ เลยทีเดียว (ราว 2.2 ล้านล้านบาท )

David Westenberg นักวิเคราะห์จาก Guggenheim Securities กล่าวว่า ปัจจุบันผู้ที่ชื่นชอบสัตว์เลี้ยงอย่างหมาและแมว เริ่มดูแลเอาใจใส่พวกมันเหมือนกับการดูแลลูกของพวกเขา ซึ่งวัฒนธรรมนี้เเตกต่างจากในอดีตที่จะมองว่าสัตว์เลี้ยงเป็นเเค่ “สัตว์ที่ช่วยดูแลบ้านหรือเฝ้าบ้าน” มากกว่าเป็นเพื่อนคลายเหงาของมนุษย์

สัตว์เลี้ยงมีผลอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับคนรุ่นใหม่ชาวมิลเลนเนียล ที่ย้ายเข้ามาอยู่ในเมือง มีอัตราการเเต่งงานน้อยลงเเละมีลูกช้าขึ้น จึงมักหันไปดูเเลสัตว์เลี้ยงในฐานะตัวแทนของลูกน้อยที่ต้องให้ความสำคัญ เเละยอมที่จะจ่ายเงินจำนวนมากเพื่อดูเเลสัตว์เลี้ยงของพวกเขาให้มีชีวิตที่ดี

ชมคลิป : here’s how dogs and cats became big business