แรงงานกัมพูชา บางไซต์งานหาย 80% หนุนแบกต้นทุนเพิ่ม 15-20%

ทว่าสถานการณ์ความขัดแย้งในชายแดนไทย-กัมพูชา ส่งผลให้แรงงานกัมพูชากลับประเทศ โดยบางไซต์งานมีแรงงานหายไปกว่า 20-80%

“อุตฯ ก่อสร้างพึ่งพาแรงงานกัมพูชาจำนวนมาก ตอนนี้โชคดีที่ยังมีแรงงานไทยจากภาคเกษตรกรรมเข้ามาทำงานใน กทม. แต่ในเดือนตุลาคม ซึ่งเป็นช่วงนาปรังแรงงานไทยกลุ่มนี้จะเริ่มหายไป ต้องวางแผนตุนแรงงานจากเมียนมา และลาวแทน ซึ่งแรงงาน 2 ชาตินี้มีทักษะงานที่ดี จึงมีอำนาจต่อรองสูง”

ปัจจัยดังกล่าว สร้างแรงกดดันให้ผู้ประกอบการแบกต้นทุนแรงงานเพิ่มขึ้นราว 15-20% ในการหาแรงงานชาติอื่น ๆ มาทดแทน จากปกติจ่ายค่าแรงขั้นต่ำอยู่ที่ 400 บาท/วัน

อย่างไรก็ตาม ประเมินว่าสถานการณ์ต่าง ๆ จะคลี่คลายในปลายปี 2568 นี้ ด้วยการเจรจาของรัฐบาลใหม่ ขณะเดียวกัน แรงงานกัมพูชาที่กลับประเทศไปก่อนหน้านี้ บางส่วนก็อยากกลับเข้ามาทำงานในไทย

ขึ้นค่าแรงขั้นต่ำ ดันอาชีพ รปภ. ค่าจ้างสูงสุด 3 หมื่นบาท/เดือน

นอกจากนี้ ประเด็นการขึ้นค่าแรงขั้นต่ำทั่วประเทศ ก็สร้างผลกระทบต่อธุรกิจ เนื่องจากรายได้ไม่ได้เพิ่มขึ้น แต่มี Fixed Cost เพิ่มขึ้น อาทิ กลุ่มงาน รปภ. ที่มีเงินเดือนสูงราว 30,000 บาท/เดือน มากกว่าคนจบประดับปริญญาตรีบางสายงาน

โดยค่าแรง รปภ. ให้รายวันอยู่ที่ 400 บาท ทำงาน 8 ชม. แต่ปกติต้องทำงานกะละ 12 ชม. เท่ากับมี OT อีก 4 ชม. (ตามกฎหมายเพื่อคุ้มครองค่าล่วงเวลาของ รปภ.) ให้ค่า OT 1.5 เท่า ของอัตราปกติ คิดเป็นประมาณ 75 บาท/ชม. หากเพิ่มเวลางานกว่า 1 กะ ก็จ่ายเพิ่มขึ้น หรือทำงานในวันหยุดค่าแรงจะได้ 2 เท่า

“นอกจากเรื่อง Fixed Cost ที่เพิ่มขึ้นจากค่าแรงขั้นต่ำแล้ว ปัจจัยนี้ ‘อาจ’ ทำให้ผู้บริโภคในโครงการที่อยู่อาศัยต้องแบกภาระค่าส่วนกลางสูงขึ้นอีกด้วย”

ดังนั้น ในบางโครงการเริ่มเพิ่มระบบรักษาความปลอดภัยแบบไร้คนเพื่อมอนิเตอร์ตลอดเวลา อาทิ การติดกล้องวงจรปิดเพิ่มขึ้น ระบบการเข้าอาคารที่รัดกุมมากขึ้น

รวมถึงเพิ่มตำแหน่งงานอื่น ๆ ที่ตอบโจทย์ผู้บริโภค เข้ามาทดแทนงานจิปาถะที่ รปภ. ต้องช่วยลูกบ้าน เช่น ช่วยยกของ เปิดประตู เป็นต้น โดยอาจพิจารณาสายงานซัพพอร์ตและบริการแทน ซึ่งตรงใจลูกบ้าน และมีต้นทุนถูกกว่าการจ้างงาน รปภ. เพื่อทำหลายหน้าที่

สำหรับปัจจุบัน LPP ตั้งเป้ารายได้ 1,900 ล้านบาท จาก 3 Business Unit ได้แก่

• บริหารนิติบุคคลโครงการที่อยู่อาศัย 1,000 ล้านบาท จากการขยายการรับบริหารโครงการใหม่ ๆ ปีละ 20-30 นิติบุคคล
• งานซ่อมบำรุงอาคาร ภายใต้บริษัทลูก คือ LPS จำนวน 300 ล้านบาท จากการรับงานซ่อมแซมอาคารจากแผ่นดินไหว และรีโนเวตอาคารเก่า เพื่อสร้างมูลค่า
• บริการจัดหาแม่บ้านและ รปภ. ให้แก่โครงการต่าง ๆ มูลค่าราว ๆ 600 ล้านบาท

โดยจากการศึกษาและเก็บข้อมูลในปี 2023 ในพื้นที่ 17 ภาคส่วนที่สําคัญ รวมถึงการรวบรวมมุมมองจากเจ้าของธุรกิจในอุตสาหกรรมมากกว่า 1,000 คน เพื่อกําหนดอุปสงค์และอุปทานของกําลังคนในอีก 5 ปีข้างหน้าของฮ่องกง มีการคาดการณ์ว่า

ปริมาณความต้องการด้านกําลังคนในฮ่องกง (อุปทาน) สูงถึง 3.56 ล้านคน และในปี 2028 ปริมาณความต้องการด้านกำลังคนจะสูงถึง 3.75 ล้านคน ซึ่งจะส่งผลให้ฮ่องกงขาดแคลนแรงงาน จำนวนกว่า 180,000 คน รวมถึงมีการสันนิษฐานว่าเศรษฐกิจฮ่องกงจะเติบโต 3.2% ในแต่ละปี 

ตัวเลขดังกล่าวเพิ่มขึ้น 260% เมื่อเทียบกับการขาดแคลนด้านกำลังคน 50,000 คนในปี 2023 สืบเนื่องจาก ฮ่องกงจะมีประชากรผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยภายในปี 2028 ผู้คนมากกว่า 2 ล้านคน หรือ 28% ของประชากรจะมีอายุ 65 ปีขึ้นไปซึ่งคาดว่าจะคิดเป็นเกือบ 1 ใน 3 ของผู้อยู่อาศัยในเมือง ทำให้ประชากรที่ทํางานจะลดลงในขณะที่อายุเฉลี่ยของคนงานจะเพิ่มขึ้น

โดยประชากรวัยทํางานที่มีอายุระหว่าง 15 – 64 ปี จะอยู่ที่ 4.6 ล้านคน คิดเป็น 63% ของประชากรทั้งหมดในฮ่องกง และอายุเฉลี่ยจะเพิ่มขึ้นเป็น 50.2 ในปี 2028 จาก 48.3 ในปี 2023 และมีการตั้งข้อสังเกตว่า จํานวนคนที่มีอายุระหว่าง 35 – 44 ปีจะเพิ่มขึ้น 20,000 คนในปี 2023 ซึ่งเป็นการเพิ่มขึ้นครั้งใหญ่ที่สุดในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา เนื่องจากนโยบายการสนับสนุนของรัฐบาลที่ดำเนินการมาตั้งแต่ปลายปี 2022 

นอกจากนั้นยังมีปัจจัยอื่นๆที่ส่งผลต่ออุปสงค์และอุปทานของแรงงาน ได้แก่ การใช้ปัญญาประดิษฐ์และระบบอัตโนมัติ (AI) ระดับการศึกษาของแรงงาน และการเติบโตทางเศรษฐกิจในท้องถิ่นและการปรับโครงสร้าง โดย Roy Chan Kwok-fai หัวหน้าหน่วยวิจัยของสํานักงานฮ่องกงกล่าวว่า มีการคาดการณ์ว่าความต้องการแรงงานจะลดลง 10% – 20% เนื่องจากการใช้ AI ในธุรกิจมากขึ้น

การขาดแคลนคน 180,000 คนรวมถึงช่างเทคนิคที่มีทักษะ คนงานในอุตสาหกรรมบริการ ผู้เชี่ยวชาญและผู้จัดการ และแรงงานด้วยตนเอง คิดเป็นประมาณหนึ่งในสามหรือคนจำนวน 60,000 คน ที่อยู่ในสายงานช่างเทคนิคที่มีทักษะ เช่น คนงานก่อสร้าง ช่างบันไดเลื่อน และช่างเทคนิคการบํารุงรักษาเครื่องบิน เป็นต้น

การขาดแคลแรงงานดังกล่าวทำให้รัฐบาลฮ่องกงวางแผนดึงดูดคนงานจำนวน 10,000 คน ที่มีอายุ 35 ปีหรือต่ำกว่าและไม่มีปริญญามาช่วยอุดช่องว่างด้านแรงงานในประเทศ และจะมีการเรียกร้องให้นายจ้างสํารวจวิธีแก้ปัญหาต่างๆ เพื่อเพิ่มผลผลิตและเพิ่มทักษะให้กับคนงาน ซึ่งการทบทวนกําลังคนในประเทศจะมีการตรวจสอบอย่างละเอียดในปี 2025 

Chau Siu-chung สมาชิกสภานิติบัญญัติภาคแรงงาน กล่าวว่า การนําเข้าแรงงานสําหรับอุตสาหกรรมเฉพาะที่ประสบปัญหาการขาดแคลนแรงงานคน อาจเป็นหนึ่งในวิธีแก้ปัญหาที่ดี แต่รัฐบาลก็ไม่ควรมองข้ามเรื่องของปัญหาโครงสร้างที่ผลักดันคนงานในท้องถิ่นออกไปเช่นกัน จึงต้องพิจารณาให้รอบคอบ เช่น หากมีการให้เงินเดือนต่ำแต่ชั่วโมงการทำงานเยอะ และคนงานยังคงอยู่ภายใต้สภาพการทํางานที่ไม่ดี คนงานที่นําเข้าก็แทบจะไม่สามารถอยู่ต่อได้เช่นกัน

และ Chau Siu-chung ยังเรียกร้องให้รัฐบาลรักษาเสถียรภาพการสื่อสารอย่างใกล้ชิดกับสหภาพแรงงาน เมื่อมีการประเมินการขาดแคลนและพิจารณาการนําเข้าแรงงาน เนื่องจากจะทําให้ผู้เกี่ยวข้องเข้าใจในงานและเหตุผลที่อยู่เบื้องหลังวิกฤตการขาดแคลนแรงงานได้ดีขึ้น

“สิ่งที่สําคัญที่สุด คือฮ่องกงไม่สามารถพึ่งพาคนนอกได้ในระยะยาว เราต้องหาวิธีที่จะทําให้ธุรกิจอุตสาหกรรมที่มีการขาดแคลนด้านกำลังคนเหล่านั้น มีข้อเสนอที่น่าสนใจยิ่งขึ้นสําหรับประชากรที่อายุน้อย” Chau Siu-chung กล่าว

ด้าน Simon Lee Siu-po นักวิชาการด้านการเงินของฮ่องกง กล่าวว่า ปัญหาการขาดแคลนแรงงานไม่ใช่ปัญหาเฉพาะในเมืองเพียงเท่านั้น เพราะในเมืองก็มีการแข่งขันกับเศรษฐกิจของเมืองอื่นๆเช่นกัน เมื่อมีการนําคนงานเข้ามาแล้วไม่มีผลตอบแทนที่ดีพวกเขาก็อาจไม่อยู่ทำงานในเมืองนั้นต่อ หากพวกเขาพบโอกาสที่ดีกว่าในเมืองอื่น 

จึงเป็นการดีที่สุดที่จะช่วยให้แรงงานเหล่านั้นสามารถตั้งถิ่นฐานในเมืองได้ หากแรงงานเหล่านั้นได้ทํางานที่ฮ่องกงมาเป็นระยะเวลาหนึ่งแล้ว ซึ่งไม่ใช่เฉพาะในกลุ่มผู้มีความสามารถระดับสูงเท่านั้น แต่ต้องพิจารณาในกลุ่มและส่วนที่เหลือด้วย มิเช่นนั้นช่องว่างของการขาดกำลังคนกว่า 180,000 คนนี้ อาจคุกคามความสามารถในการแข่งขันของเมืองได้ในระยะยาว เนื่องจากธุรกิจต้องแบกรับต้นทุนด้านแรงงานที่สูงและต้นทุนจะถูกโอนไปให้ผู้บริโภคแบกรับต่อในอนาคต

ที่มา : South China Morning Post 

ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม 2022 สายการบินอเมริกันมีการยกเลิกไฟลท์บินไปกว่า 21,000 เที่ยวบิน หรือคิดเป็น 2.7% ของจำนวนเที่ยวบินทั้งหมด

แต่จำนวนเที่ยวบินยกเลิกของฝั่งสหรัฐฯ ก็ยังไม่เท่ากับไฟลท์ยกเลิกของฝั่งยุโรปซึ่งมากกว่าเป็นเท่าตัว จากการเก็บข้อมูลของบริษัท RadarBox.com ระหว่างเดือนเมษายน-มิถุนายน 2022 ในหมู่สนามบินที่แย่ที่สุดของยุโรป 10 แห่ง มีการยกเลิกเที่ยวบินสะสม 64,100 เที่ยวบิน ระหว่าง 3 เดือนดังกล่าว

ทำไมยุโรปถึงอาการหนักในการ “เท” ผู้โดยสาร? คำตอบคือ 2 เหตุผลนี้

1.พนักงานไม่พอ รับสมัครกลับมาไม่ทัน แถมยังมี “สไตรค์”

สายการบินอเมริกันมีการปลดพนักงานออกในช่วงโรคระบาดเหมือนกัน แต่สายการบินอเมริกันมีการเตรียมตัวกลับสู่โลกปกติได้เร็วกว่า โดยเริ่มรับสมัครงานพนักงานกลับมาตั้งแต่กลางปี 2021

นโยบายของฝั่งสหรัฐฯ ที่กลับมารับพนักงานเร็ว ก็เป็นเพราะการเดินทางภายในประเทศของสหรัฐฯ ทำได้ง่ายกว่า ด้วยกฎเกณฑ์ด้านโรคระบาดสำหรับการเดินทางระหว่างรัฐนั้นไม่เข้มงวดมากนัก เทียบกับในยุโรปแล้ว มีการควบคุมเข้มงวดกว่าเพราะเป็นการเดินทางระหว่างประเทศ ดังนั้น จำนวนเที่ยวบินฝั่งสหรัฐฯ จึงดีดกลับมาเร็วกว่า ต้องการพนักงานเพิ่มมาตั้งแต่ปีก่อน

ขณะที่ฝั่งยุโรปนั้น ในช่วง COVID-19 มีการปลดคนสูงสุด 191,000 คนทั่วยุโรป รวมทั้งพนักงานบนเครื่องบินและพนักงานภาคพื้นในสนามบิน เฉพาะพนักงานในสนามบินนั้น การเลย์ออฟทั้งหมดคิดเป็น 58.5% ของพนักงานทั้งหมด จากข้อมูลที่ศึกษาโดย สมาพันธ์แรงงานด้านการขนส่งแห่งยุโรป

เมื่อขณะนี้การท่องเที่ยวเพิ่งจะพุ่งทะยานกลับมาเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่เกิดโรคระบาด จึงไม่มีพนักงานเพียงพอ ไม่มีเจ้าหน้าที่ดูแลการสแกนสัมภาระ ความปลอดภัย หรือกระทั่งพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน

อีกทั้งการรับสมัครงานพนักงานที่เกี่ยวข้องกับการบิน ยังต้องผ่านการตรวจสอบประวัติเพื่อความปลอดภัยหลายอย่างซึ่งใช้เวลา ขณะที่เงื่อนไขการทำงานก็ไม่ค่อยจูงใจแรงงานเท่าไหร่

ยกตัวอย่างสนามบินฮีทโธรว์ของอังกฤษ เพิ่งจะเริ่มรับสมัครงานกันเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2021 และกว่าจะทยอยบรรจุพนักงานได้เท่ากับช่วงก่อนเกิดโรคระบาด ก็คาดว่าจะต้องรอถึงสิ้นเดือนกรกฎาคมนี้

• หมดยุคตั๋วถูก IATA ชี้ตั๋วเครื่องบินจะมีราคาแพงขึ้นจากปัญหาเงินเฟ้อ น้ำมันแพง

ซ้ำร้าย พนักงานที่ยังทำงานอยู่ขณะนี้ก็มีสไตรค์ นัดหยุดงานประท้วงบ่อยครั้ง เพราะเงื่อนไขการทำงานหนักหน่วง และยังได้ค่าจ้างแบบยุคโรคระบาดที่ถูกตัดเงินเดือนไปมาก ไม่ว่าจะเป็นสายการบิน Ryanair, Easyjet, Lufthansa หรือ สนามบิน สคิปโฮล ในเนเธอร์แลนด์ สนามบินชาร์ลส์ เดอ โกล ในฝรั่งเศส ต่างก็เคยเกิดพนักงานสไตรค์มาแล้ว และมีความเป็นไปได้ที่จะเกิดอีกเรื่อยๆ ในสายการบินอื่นหรือสนามบินอื่น

2. “ยุโรป” คือศูนย์รวมการเดินทาง

พนักงานไม่พอ แต่ยุโรปคือศูนย์รวมแห่งการเดินทางท่องเที่ยว ช่วง 3 เดือนแรกของปี 2022 ยุโรปมีนักท่องเที่ยวเข้าประเทศมากขึ้น 280% เทียบกับช่วงเดียวกันปีก่อน ถ้าเทียบกันแล้ว สหรัฐฯ มีนักท่องเที่ยวเข้าประเทศเพิ่ม 117% เทียบกับปีก่อน เห็นได้ว่ายุโรปต้องรับภาระหนักมากกว่า

ทำไมนักท่องเที่ยวจึงพร้อมใจกันมา? เรื่องนี้เป็นเพราะยุโรปเริ่มผ่อนคลายความเข้มงวดด้านโรคระบาดก่อนทวีปอื่น ตั้งแต่เริ่มต้นฤดูร้อนของยุโรป จุดหมายปลายทาง 31 แห่งของยุโรปไม่มีกฎด้าน COVID-19 ในการเข้าสู่ดินแดนโดยสิ้นเชิง

ภาคท่องเที่ยวต้องการจะต้อนรับผู้มาเยือน แต่ซัพพลายด้านการเดินทางไม่พร้อมจะรับดีมานด์เหล่านี้เลย

สนามบินใหญ่ๆ ของยุโรป เช่น สคิปโฮล ในอัมสเตอร์ดัม หรือ ฮีทโธรว์ ในกรุงลอนดอน ต่างวอนขอให้สายการบินช่วยลดจำนวนเที่ยวบินลง บางสายการบินเรียกได้ว่าถูกบังคับให้ตัดไฟลท์ออก ซึ่งทำให้ผู้โดยสารไม่พอใจอย่างมาก

• ไม่ต้องยื่น CV! “โรงแรม” ในยุโรปจ้างพนักงานไร้ประสบการณ์ แก้ปัญหา “ขาดคน” อย่างหนัก

โชคร้ายหน่อยที่สถานการณ์เหล่านี้คงไม่จบในเร็ววัน จนกว่าจะพ้นฤดูร้อนซึ่งเป็นหน้าท่องเที่ยว เพราะผู้โดยสารยังคงเพิ่มจำนวนขึ้น และเจ้าหน้าที่ก็ไม่เพียงพอ แม้จะมีการรับสมัครงานเพิ่มขึ้นแต่ก็เทรนไม่ทันในตำแหน่งที่ต้องใช้เวลาฝึก เช่น ความปลอดภัย การจัดการสัมภาระ ทำให้ผู้โดยสารที่ต้องการจะบินเข้าออกยุโรปในช่วงฤดูร้อนของที่นั่น อาจต้องเตรียมใจหากจะเกิดเที่ยวบินดีเลย์หรือยกเลิกไฟลท์ขึ้น

Source: Euronews, Reuters