สงคราม “จอแก้ว” ในยุคที่ดิจิทัลที่ว่าร้อนฉ่า! แล้ว การรับชมรายการทีวีย้อนหลัง หรือ “ทีวีรีรัน” บนแพลตฟอร์มออนไลน์อย่าง “Youtube” และ “LINE TV” ก็แซ่บไม่แพ้กัน
เป็นที่รู้กันว่า “ยูทูป” เป็นแพลตฟอร์มวิดีโอออนไลน์ที่เกิดและทำตลาดมา 10 ปี มีฐานผู้ชมมากถึง 90 ประเทศทั่วโลก ส่วนไทย “ยูทูป” เข้ามาปักหลักลุยธุรกิจเพียง 4 ปี แต่ผลงานท็อปฟอร์มจนติดอันดับ “ท็อป 10” ประเทศที่มีคนดูวิดีโอออนไลน์สูงสุด จากผู้ใช้งานมากถึง 40 ล้านคน หรือราว 92-93% จากจำนวนผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตทั้งหมด 46 ล้านคน
จุดเด่นของยูทูปที่ดึง Eyeball คนดูมาได้ เพราะมีเนื้อหารายการต่างๆหรือคอนเทนต์ ทั้งเพลง รายการทีวี กิน เที่ยว ที่สร้างสรรค์โดยผู้ใช้งาน (User Generated Content:UGC) สัดส่วน 50% และอีก 50% เป็นคอนเทนต์ที่มาจากผู้ผลิตรายการทีวี สถานีโทรทัศน์ช่องต่างๆ เข้ามาป็นพันธมิตรเสริมจุดแข็งด้านเนื้อหารายการอีกทาง
ทว่า สิ่งที่เคยเป็น “จุดแข็ง” ของยูทูปวันนี้ กำลังถูก “เขย่าบัลลังก์” หลังคู่แข่งตัวฉกาจอย่าง “ไลน์ทีวี” เดินเกมรุกหนักแย่ง “ฐานคนดู” ควบคู่การกว้าน “ผู้ผลิตคอนเทนต์” เป็น “พันธมิตร” นำคอนเทนต์มาฉายซ้ำหลังช่อง 48 ชั่วโมงเหมือนกับยูทูป
“ไลน์ทีวี” ผุดแพลตฟอร์มวิดีโอออนไลน์ให้บริการในไทยราว 3 ปี แต่ปลายปี 2560 ก็ “เคลม” เป็น “ผู้นำ” แพลตฟอร์มรับชมทีวีรีรันเรียบร้อยแล้ว! พร้อมยกสถิติทั้งยอดดาวน์โหลดแอปพลิเคชั่น 20 ล้านครั้ง ยอดวิวดูทีวีรีรันเฉลี่ย176 นาที หรือราว 2 ใน 3 ของคนดูทีวีจอแก้วปกติ พันธมิตรตบเท้านำคอนเทนต์มาออกอากาศย้อนหลังแบบ “เอ็กซ์คลูซีฟ” จำนวนมาก และยังมี “ออริจินัล คอนเทนต์” ของไลน์นำมาเสริมทัพ ไม่พอ! เพราะไลน์ได้จับมือกับผู้ผลิตและช่องเตรียม “ผลิต” ซีรีส์ ละคร และรายการต่างๆ เองด้วย
เรียกว่าทุ่มเททำทุกทางเพื่อให้เป็น “แชมป์” ทีวีรีรันยาวๆ ไป
เมื่อ “ไลน์” เปิดเกมรุกหนักขนาดนี้ “ยูทูป” อยู่เฉยไม่ได้ เพราะในงานยูทูปเดย์ ปีนี้ “เจ้าตลาด” เล่นใหญ่! เพื่อประกาศศักดาทั้งสถิติสารพัดความนิยมรับชมวิดีโอออนไลน์และทีวีรีรัน ไม่ว่าจะเป็นการเคลม “ยอดวิว” คนดูละครแห่งชาติ “บุพเพสันนิวาส” ช่วง 1 เดือน มีมากถึง 34.7 ล้านคน แต่กระแสความแรงของละคร ก็ทำให้ทาง “ไลน์ทีวี” ยกสถิติเกทับเช่นกัน ว่าขายโฆษณา VTR สั้นๆ ได้หมดเกลี้ยง!
ยูทูปยังยกรายการเด่นของไทย ที่มีคนดูเยอะ! จนสร้างปรากฎการณ์ระดับโลก เมื่อเพลง “ตราบธุลีดิน” จากรายการ “The mask Singer Season 2” ของพันธมิตรอย่าง “ช่องเวิร์คพอยท์” เป็นคอนเทนต์ที่มีคนดูมากสุดเทียบชั้นเพลงฮิตอย่าง Shape of You ของ Ed Sheeran เลยทีเดียว “ไลน์ทีวี” ก็มีดี เพราะมีคอนเทนต์ดังไปคว้ารางวัลระดับเอเชียได้ ออกหมัดแลกกันทุกสเต็ป เป็นสงครามแพลตฟอร์มทีวีรีรันกินกันไม่ลงเลยทีเดียว
“การเป็นแพลตฟอร์มอันดับ 1 เพื่อชมทีวีรีรัน ต้องดูว่าวัดจากอะไร จำนวน Reach หรือเปล่า Win ใน Metric ไหน เพราะอย่างยูทูปมียูสเซอร์ 40 ล้านคน” มุกพิม อนันตชัย หัวหน้าฝ่ายพันธมิตรธุรกิจบันเทิง YouTube ประเทศไทย ให้ความเห็น
มุกพิม หยิบยกรายการของ TNS Research ให้ข้อมูลผู้ใช้งาน “ยูทูป” ณ เดือนมกราคม 2561 มีคนไทยราว 40 ล้านคน ส่วนใหญ่จะเน้นฟังเพลงดูมิวสิกวิดีโอ 70% และดูละครรีรัน 51% และคอนเทนต์ที่มีก็มาจากทั้งคอนเทนต์ ครีเอเตอร์ ยูทูปเบอร์ต่างๆ รวมทั้งผู้ผลิต ช่องทีวีต่างๆ ด้วย ทำให้รายการมีความหลากหลายอย่างมาก
ที่น่าสนใจคือการรับชมทีวีย้อนหลังผ่านยูทูป ของกลุ่มผู้บริโภคอายุ 25-34 ปี ซึ่งเป็นกลุ่มใหญ่สุดราว 59% พฤติกรรมดูรายการทีวีรีรันจาก 2 เหตุผล คือเป็นคนติดทีวี แต่พลาดไม่มีเวลาดูที่บ้านจึงต้องตามเก็บทีหลัง หรือเป็นคนที่ดูทีวีแล้ว แต่ยังอยากเมาท์กับเพื่อนซ้ำถึงละครนั้นๆ ทำให้คนกลุ่มนี้ “ไหลไปมา” ระหว่าง Screen ค่อนข้างมาก
เมื่อดู “ท็อปโปรแกรม” หรือรายการทีวีพรีเมียมของพาร์ตเนอร์ฉายซ้ำบนยูทูป มุกพิมบอกว่า สามารถโกย “ยอดวิว” มากถึง 89% เทียบแพลตฟอร์มออนไลน์อื่นๆ ซึ่งเป็นตัวเลขที่สะท้อนให้เห็นว่ายูทูปเป็น “ทางเลือก” อันดับ 1 ที่คนต้องการเข้ามา Engage กับรายการทีวีอยู่
เพราะเนื้อหารายการคือหัวใจของชัยชนะแพลตฟอร์มวิดีโอออนไลน์หรือ Content is King ยูทูปจึงทำงานกับพันธมิตรอย่างใกล้ชิด หาคอนเทนต์เสริมแนวรบสะกดคนดูเพิ่มยอดวิว
ทว่า คู่แข่งก็รุกหนักจับมือผู้ผลิตคอนเทนต์ช่องต่างๆ ซึ่ง “มุกพิม” ยอมรับว่ามีพันธมิตรบางราย “โยก” คอนเทนต์ไปฉายซ้ำอีกแพลตฟอร์ม แต่นั่นถือเป็น “ทางเลือก” ในการ “ทดลอง” เพื่อเพิ่มโอกาสให้กับธุรกิจ
แต่ละแพลตฟอร์มถูกนำไปต่อยอดธุรกิจในบริบทที่ต่างกัน และยอดวิวทั้งหมดไม่ได้อยู่บนแพลตฟอร์มใดแพลตฟอร์มหนึ่งเท่านั้น
นอกจากนี้ รายได้ของยูทูปมาจาก “โฆษณา” จึงต้องหยิบตัวเลขยูสเซอร์ 40 ล้านคนมาการันตีให้สินค้าและบริการ ตลอดจนแบรนด์ดังรู้ว่า “ยูทูป” ยังเป็นเครื่องมือทางการตลาดที่ “ทรงพลัง” สามารถสร้างการรับรู้แบรนด์ สร้างแบรนด์ให้เป็นที่รักแก่ผู้บริโภค (Building Brand love) สร้าง Engagement สร้าง Impact ได้ด้วย
“เรามีคอนเทนต์ครอบคลุมรายการทีวีรีรัน เพลง จนถึง How to และ Passion คอนเทนต์จากนักสร้างสรรค์ เพื่อตอบสนองคนดู และยังสร้างความแตกต่างด้วยการโฟกัสจุดแข็งด้านเทคโนโลยี Data ผู้ชมที่มีใช้ประโยชน์ให้พันธมิตร เอเยนซีโฆษณา และลูกค้า”
ฟากไลน์ทีวี ปี 2561 ยังคงมุ่งสร้างแพลตฟอร์มให้ครองใจผู้ชม (Top of Mind) จึงเร่งเครื่องเสริมจุดแข็งให้แกร่งกว่าเดิมด้วยการผนึกช่องต่างๆ หาคอนเทนท์น้ำดี น้ำเน่า ดราม่า เพลง วาไรตี้ มาลงกันให้พรึ่บ! เพราะปี 2560 มีคอนเทนต์มากถึง 161 รายการ เติบโต 90% จากความหลากหลายทำให้ดึงคนดูเพิ่ม ยอดวิวพุ่ง โกย “เม็ดเงินโฆษณา” โตกว่า 100%
ไตรมาส 1 เสริมคอนเทนต์ไฮไลต์ ตรึงคนดูเพียบทั้ง ล่า เรือนเบญจพิษจากช่อง ONE, ซิทคอม เป็นต่อ และรายการวาไรตี้โชว์ เดอะ เฟส 4 ของกันตนา ต้องรัวหมัดฮุกต่อด้วยการดึงคอนเทนต์ชั้นดีหรือระดับ A list เข้าคิวออกอากาศยาวถึงสิ้นปี เช่น “หนึ่งด้าวฟ้าเดียว” ของช่อง 3 นำแสดงโดยพระ-นางแม่เหล็ก “แต้ว-เจมส์จิ” ตามด้วย “ลิขิตรัก The Crown Princess” ได้คู่ขวัญ “ณเดชน์-ญาญ่า” นำแสดง ยังมีคอนเทนต์เอ็กซ์คลูซีฟ The Gifted นักเรียนพลังกิฟต์ จาก GMMTV รีรัน ปิดท้ายไตรมาส 4 มีละครเอ็กซ์คลูซีฟคอนเทนต์ สงครามนักปั้นจากช่อง One
ยังไม่หมด เพราะ “ออริจินัลคอนเทนต์” ต้องมา ซึ่งไลน์ทีวีส่งละครสยองขวัญ The Collector คนประกบผี ออกอากาศ ตามด้วยเรียลลิตี้โชว์ Drag Race Thailand รายการประเภทแดนซ์ๆ เต้นๆ รวมถึงคอนเทนต์เจาะกลุ่มเป้าหมายที่มีความหลากหลายทางเพศ (LGBT) นอกเหนือจากหญิงและชายด้วย
“ไลน์ทีวีเป็นเบอร์ 1 ทีวีรีรันแพลตฟอร์ม เหตุผลหลักเพราะเรามีเอ็กซ์คลูซีฟคอนเทนต์เยอะมาก อย่างปีที่ผ่านมาคอนเทนต์ที่เรตติ้งสูงๆ เราได้มาหมด และคอนเทนต์ที่ดูที่ไลน์ทีวีที่แรกที่เดียว ทำให้ช่วยพันธมิตรขายโฆษณา ขยายบนแพลตฟอร์มออนไลน์ได้มากขึ้นด้วย แต่อย่างไรก็ตาม คอนเทนต์ที่อยู่บนไลน์ทีวียอดวิวจะพุ่งขึ้นสูงมาก 80% ในช่วง 2 สัปดาห์แรก ดังนั้นการนำคอนเทนต์มาออกอากาศต้องเร็วสำคัญมาก เพราะเป็นการดึงให้ผู้ชมได้ดูเร็วที่สุด” กวิน ตั้งอุทัยศักดิ์ ผู้อำนวยการธุรกิจคอนเทนต์ LINE ประเทศไทย กล่าว
สถิติที่ยกมา “ข่ม” แข่งกันแล้ว วิวาทะของ 2 ค่ายก็กินกันไม่ลงทีเดียว แต่แพลตฟอร์มไหนโดนใจผู้ชมดูทีวีย้อนหลังมากกว่ากัน “คนดู” คือผู้ตัดสิน!
