ไหนๆ เด็กยุคนี้ก็โตมาพร้อมกับมือถือและโลกออนไลน์ ถอยห่างจากสื่อทีวีดั้งเดิม หลายรายการบน YouTube กลับเป็นที่คุ้นเคยกับเด็กมากกว่าคอนเทนต์บนทีวี
ยูทิวบ์จึงใช้จังหวะนี้ เปิดตัว YouTube Kids อย่างเป็นทางการ ถือเป็นก้าวสำคัญในการกระโดดลงมาจับกลุ่มผู้ชมวิดีโอออนไลน์ที่เป็นเด็กของ YouTube โดยเฉพาะ
เปิดให้บริการมาแล้ว 41 ประเทศ โดยในช่วง 2 ปีที่เปิดให้บริการ YouTube Kids มียอดชมเกิน 7 หมื่นล้านครั้ง จำนวนผู้เข้าชมเกิน 14 ล้านคนต่อสัปดาห์ ยอดดาวน์โหลดรวมถึงขณะนี้คือ 10 ล้านครั้ง และถูกยกให้เป็น 1 ใน 5 แอปพลิเคชันที่ดีที่สุดสำหรับเด็ก
อายุของกลุ่มผู้ชมหลักของ YouTube Kids คือ 2-10 ปี โฆษณาที่ลูกค้ากลุ่มคุณหนูจะได้เห็นนั้น จึงแตกต่างจากลูกค้ากลุ่มผู้ใหญ่หลายจุด ทั้งหมดนี้อยู่บนเป้าหมายส่งเสริมครีเอเตอร์ไทยให้มีโอกาสทำเนื้อหาดีมีคุณภาพมากขึ้น โดยที่ YouTube สามารถแสดงตัวว่าได้มอบประสบการณ์ที่ดีที่สุด ให้ครอบครัวและเยาวชนสามารถเข้าถึงเนื้อหาที่เหมาะสมและปลอดภัย
ดอน แอนเดอร์สัน Head of Family & Learning Partnerships ของ YouTube เอเชียแปซิฟิก ยืนยันว่า YouTube Kids เกิดขึ้นเพราะต้องการให้คุณค่ากับผู้ใช้ทุกกลุ่ม ซึ่งกลุ่มครอบครัวก็เป็นหนึ่งในนั้น
ภารกิจหลักของ YouTube คือการสร้างประสบการณ์ที่ดีให้ครอบครัวและเด็กสามารถเข้าถึงเนื้อหาที่เหมาะสม ดังนั้นแม้แพลตฟอร์มหลักของ YouTube จะแนะนำให้ผู้ชมมีอายุ 13 ปีขึ้นไป แต่เพราะเทรนด์ที่เกิดขึ้นจริงนั้นมีการใช้งานในกลุ่มต่ำกว่า 13 ปีบน YouTube สูงขึ้นมาก จุดเริ่มต้นของ YouTube Kids จึงเกิดขึ้น
“เพื่อให้เป็นแพลตฟอร์มแหล่งเรียนรู้ที่ตอบโจทย์เด็กสำหรับครอบครัว แอป YouTube Kids จึงวางกลุ่มผู้ใช้ไว้ที่ 2-13 ปี แต่คาดว่าที่จะใช้งานจริงคือกลุ่มอายุ 2-10 ปี”
มุกพิม อนันตชัย หัวหน้าฝ่ายพันธมิตรธุรกิจ YouTube ประเทศไทย บอกว่า YouTube ทำงานร่วมกับครีเอเตอร์ที่เป็นผู้สร้างวิดีโอเพื่อการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ทั้งครีเอเตอร์ พาร์ตเนอร์ในไทยและต่างประเทศ ขณะเดียวกันก็ปรับดีไซน์ให้เหมาะกับนิ้วอวบอ้วนของเด็กน้อย
“เราทำไอคอนให้ใหญ่ขึ้น ตัวหนังสือน้อย ประสบการณ์เลื่อนซ้ายขวาง่ายขึ้น มีสีสัน ทั้งหมดนี้ถูกคิดมาตั้งแต่ต้น” มุกพิมระบุ “เด็กอายุเกิน 5 ขวบสามารถกดติดตามเป็นสมาชิกช่องที่ชอบได้ พ่อแม่ตั้งเวลาให้แอปพลิเคชันปิดการทำงานโดยไม่ต้องดุเด็ก”
นอกจากนี้ YouTube Kids ยังเปิดโอกาสให้ผู้ปกครองสร้างโปรไฟล์เด็กประจำตัวเด็ก ซึ่งโปรไฟล์นี้จะเกิดภายใต้โปรไฟล์พ่อแม่
“ผู้ปกครองจะทำโปรไฟล์บุตรหลานได้ 8 คน ลูกพี่ลูกน้อง ทุกคนจะมีรหัสผ่านทำให้พี่น้องดูของคนอื่นไม่ได้ แต่พ่อแม่ สามารถเข้าถึงทุกโปรไฟล์เพื่อดูประวัติการชมวิดีโอได้ รวมถึงสามารถบล็อกวิดีโอหรือชาแนล ซึ่งสามารถทำเพียงครั้งเดียว ก็จะบล็อกครบทุกโปรไฟล์ ขณะเดียวกันก็สามารถตั้งค่าให้พ่อแม่กำหนดให้ดูวิดีโอเฉพาะที่อนุญาต”
YouTube Kids สามารถใช้ได้ทั้งบนสมาร์ทโฟน สมาร์ททีวี และแท็บเล็ต ทั้งหมดนี้จะเปิดโอกาสให้พ่อแม่ใช้ YouTube เป็นแหล่งเรียนรู้ และเปิดให้ครีเอเตอร์เข้าถึงกลุ่มผู้ชมวัยจิ๋วได้ดี
สำหรับโฆษณาในแอป YouTube Kids ผู้บริหารย้ำว่าจะไม่มีแบบ click through เพื่อตัดปัญหาเด็กเผลอคลิก แต่จะอยู่ในรูปแบบวิดีโอเล่นซ้อน ระยะแรกจะเป็นวิดีโอโปรโมตครีเอเตอร์และช่อง ซึ่งผู้ชมสามารถกดข้ามได้
ส่วนแบรนด์ที่จะมีโอกาสเข้ามาโฆษณาบน YouTube Kids ในอนาคต จะต้องผ่านเงื่อนไขหรือไกด์ไลน์ที่แตกต่างจากแอป YouTube ปกติ ซึ่งจะถูกพิจารณาด้วยคนและระบบอัลกอริทึมคู่กันไป
เช่นเดียวกับระบบแนะนำวิดีโอให้เด็กชมต่อบน YouTube Kids จะยังคงพึ่งพาอัลกอริทึม ร่วมกับการใช้คนคัดกรองเนื้อหา ผสมพฤติกรรมการชม เพื่อแนะนำวิดีโอที่ตรงใจผู้ชมมากขึ้น
อนาคตของ YouTube Kids จะมีฟีเจอร์ใหม่เช่นการชมแบบออฟไลน์ รวมถึงจำนวนครีเอเตอร์ไทยที่สร้างสรรค์วิดีโอสำหรับเด็กจะเพิ่มขึ้นก้าวกระโดด
น่าเสียดายที่ YouTube ไม่สามารถเปิดเผยจำนวนจำนวนครีเอเตอร์พันธมิตรกับ YouTube Kids แต่ YouTube ให้ข้อมูลว่าเนื้อหาที่เด็กไทยนิยมมากที่สุดคือการ์ตูนและแอนิเมชัน รองลงมาเป็นเนื้อหาหลากหลาย โดยเฉพาะวิดีโอที่เกี่ยวกับตัวเด็ก การได้เห็นนักแสดงเด็กด้วยกัน นอกนั้นเป็นเกมที่ได้รับความนิยมไม่แพ้กัน
สถิติที่วัดได้ในเวลานี้ คือ ทั่วโลกมีการชมวิดีโอสอนหรือวิดีโอเพื่อการศึกษามากกว่า 1 พันล้านชั่วโมงต่อวัน
ในไทยเราพบว่ายอดการชมวิดีโอกลุ่มนี้เติบโตขึ้น 2 เท่าจากปีที่แล้ว ไม่มีตัวเลข แต่ดูเป็นกราฟจะพบทราฟฟิกที่เพิ่มขึ้น
วิดีโอเพื่อการศึกษาเหล่านี้ของครีเอเตอร์ไทย ส่วนใหญ่ประกอบด้วยวิดีโอด้านการเรียนภาษา วิดีโอสอนงานประดิษฐ์หรือดีไอวาย และวิดีโอเล่านิทานที่สร้างสรรค์ ซึ่งทั้งหมดนี้จะได้รับอานิสงส์ความนิยมจาก YouTube Kids มากขึ้นแน่นอน เพราะโฆษณาบน YouTube Kids นาทีนี้เน้นโปรโมทให้ผู้ชมตัวจิ๋วกด subscribe สมัครสมาชิกแทบทุกโฆษณา
นี่อาจเป็นคำตอบว่าทำไม YouTube Kids จึงเป็นก้าวที่สำคัญ เพราะในขณะที่ YouTube ยังไม่ได้ค่าโฆษณาเป็นกอบเป็นกำ แต่ตัวยาในแอป YouTube Kids ที่จะออกฤทธิ์ทันทีคือยอดกด Subscribe ของช่องเด็ก ซึ่งเชื่อว่าจะเพิ่มขึ้นทันที การกด Subscribe คือหัวใจหลักที่จะทำให้ยอดการชมวิดีโอของครีเอเตอร์เพิ่มขึ้นอยู่แล้ว ซึ่งจะส่งให้ยอดการชมของ YouTube เพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน
ในระยะยาว เชื่อว่า YouTube Kids จะถูกต่อยอดเป็นก้าวใหญ่ ที่สำคัญกว่าแน่นอน.