ข่าวการสูญเสีย “เดช บุลสุข” อดีตผู้ก่อตั้งบริษัท แมคไทย จำกัด ในฐานะผู้บุกเบิกร้านอาหารบริการด่วน (QSR) “แมคโดนัลด์” (McDonald’s) ในประเทศไทย ในโอกาสนี้ Positioning จึงขอย้อนตำนาน “Global Brand” ฟาสต์ฟู้ดอย่าง McDonal’s ในประเทศไทยกัน
จากความชื่นชอบรสชาติอาหารของแมคโดนัลด์ เมื่อครั้งที่ “เดช” เป็นนักเรียนทุนเอเอฟเอส (AFS หรือ American Field Service) อยู่สหรัฐอเมริกา หลังเรียนจบเขากับเพื่อนๆ ได้เดินทางกลับไปสหรัฐฯ อีกครั้งในปี 2524 เพื่อส่งจดหมายไปยังแมคโดนัลด์สำนักงานใหญ่ ที่รัฐอิลลินอยส์ เชิญชวนให้ขยายธุรกิจในประเทศไทยสาขาแรก
เส้นทางธุรกิจไม่ง่าย เพราะแค่การ “ตอบจดหมาย” เดช ต้องรอนานเกือบ 2 ปี แต่ถือเป็นการรอที่คุ้มค่า เพราะแมคโดนัลด์ตัดสินใจเลือกพวกเขาเป็นตัวแทนในการขยายธุรกิจในไทย จากตัวเลือกจำนวนมาก
บริษัท “แมคไทย” ถูกตั้งขึ้นจากการร่วมทุน 2 ฝ่าย คือกลุ่มเดชและเพื่อน กับ แมคโดนัลด์ คอร์ปอเรชั่น ถือหุ้นกันสัดส่วน 51% และ 49% ตามลำดับ
จากนั้นการเปิดร้านแมคโดนัลด์ สาขาแรกก็เกิดขึ้นเมื่อ 23 ก.พ. 2528 ที่ศูนย์การค้าโซโก้ หรืออัมรินทร์ พลาซ่า ในปัจจุบัน โดยร้านดังกล่าวลงทุนมากกว่า 50 ล้านบาท มีพื้นที่ 500 ตารางเมตร (ตร.ม.) จุลูกค้าได้กว่า 200 คน
แมคโดนัลด์ ในยุคของเดช บุลสุข ถือว่าสร้างชื่อได้อย่างดี ส่วนตัวของเดชเอง มักชอบออกภาคสนามลงดูพื้นที่จริง โดยเฉพาะแมคโดนัลด์ สาขาสยามสแควร์ ถ้าเป็นที่คนรู้จักมักจะเห็นเขาอยู่บ่อย ๆ
ร้านแมคโดนัลด์ขยายตัวต่อเนื่อง กระทั่งปี 2546 สัญญาระหว่างเดชและแมคโดนัลด์ คอร์ปอเรชั่น สิ้นสุดลง ทาง “สหรัฐอเมริกา” จึงเข้ามาบริหารธุรกิจเองเต็มตัว 100%
แต่จังหวะดังกล่าว การขยายสาขาของร้านกลับไม่หวือหวามากนัก เหตุผลเพราะหาทำเลยากขึ้น ประกอบกับการแข่งขันในสมรภูมิฟาสต์ฟู้ดรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ รวมถึงมีร้านอาหารมาปั้นโมเดล “เชน” หรือเครือข่ายร้านค้าแข่ง
กระทั่งปี 2549 “วิชา พูลวรลักษณ์” เจ้าพ่อโรงหนังเห็นโอกาสจาก “ไลฟ์สไตล์” จึงร่วมกับเพื่อนฝูงนักธุรกิจ ติดต่อขอซื้อหุ้น 70% จองแมคไทย และกลายเป็นผู้บริหารแฟรนไชส์แมคโดนัลด์จนถึงปัจจุบัน รวมระยะเวลา 12 ปีแล้ว โดยมี “เฮสเตอร์ ชิว” เป็นผู้ขับเคลื่อนธุรกิจ
ก่อน “วิชา” เข้าไปถือหุ้นในแมคไทย แมคโดนัลด์มีสาขาให้บริการประมาณ 100 สาขา แต่ปัจจุบันจำนวนอยู่ที่ 252 สาขา เรียกว่าเพิ่มขึ้น “เท่าตัว” การขยายสาขาที่มากขึ้น นอกจากศักยภาพด้านเงินทุนแล้ว การซีนเนอร์ยี กับธุรกิจโรงภาพยนตร์ “เมเจอร์ ซีนีเพล็กซ์” เป็นอีกกลยุทธ์ที่ช่วยสร้างการเติบโตให้ร้านได้ โดยเฉพาะโรงหนังสาขาสแตนด์อะโลน มีพื้นที่ค้าปลีกให้พร้อมที่จะเปิดสาขา ขณะเดียวกันด้วยความเป็น Global Brand ของแมคโดนัลด์ ถือเป็นแบรนด์แม่เหล็กที่ช่วยเสริมธุรกิจซึ่งกันและกันได้
ธุรกิจร้านอาหารบริการด่วนปี 2559 มีมูลค่าประมาณ 30,000 ล้านบาท การเติบโตกว่า 10% ส่งผลให้การแข่งขันเดือดตลอดเวลา แมคโดนัลด์มีการปรับตัวหลายด้านเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค เริ่มจาก Product มีการป้อนเมนู Localize เข้าไปขายในร้าน เช่น โจ๊กไก่ โจ๊กหมู ปาท่องโก๋ เอาใจคนไทย ด้าน Price ราคาหลากหลายตั้งแต่หลัก 29 บาท ไปจนถึงหลักร้อย Place การเปิดสาขากระจายไปยังทำเลต่างๆ เข้าถึงผู้บริโภคกลุ่มเป้าหมาย และยังมีรูปแบบร้าน Drive Thru เพิ่มความสะดวกสบายให้ลูกค้า การเปิดสาขา 24 ชั่วโมง ในทำเลที่ผู้คนไม่หลับใหล เช่น ถนนข้าวสาร และ Promotion ขาดไม่ได้ ต้องออกมากระตุ้นการตัดสินใจซื้อทั้งเมนูเบอร์เกอร์ ไก่ทอด กาแฟ
เมื่อโลกเข้าสู่ยุคดิจิทัล แมคโดนัลด์ในมือของ “วิชา” เพิ่มบริการรับชำระเงินแบบไร้เงินสดรับ Cashless Society การชำระเงินออนไลน์ การติดตั้งเครื่องสั่งอาหารอัตโนมัติ มีเมนูบอร์ดแบบวิดีโอวอลล์ระบบดิจิตอลให้บริการในบางสาขา เป็นต้น
สิ่งเหล่านี้นอกจากตอบสนองและสร้างความ ว้าว! ให้ลูกค้า ยังเป็นการ “ฉีก” บริการให้ต่างจากคู่แข่งด้วย
สำหรับแผนธุรกิจแมคไทยในปีนี้ ยังทุ่มเงินร่วม “พันล้าน” ขยายสาขาใหม่ 15-20 สาขา เพื่อสานฝันวิชา ที่อยากเห็นแมคโดนัลด์ มีร้านให้บริการครบ 77 จังหวัดทั่วไทย.
