ถือเป็นบทเรียนของธุรกิจที่ต้องศึกษาภูมิหลังของประเทศที่เข้าไปทำธุรกิจให้ดี ไม่เช่นนั้นอาจจะเป็นเหมือนกับห้างค้าปลีกญี่ปุ่น “มูจิ” (Muji) ในนครเซี่ยงไฮ้ ถูกทางการจีนสั่งปรับเป็นเงิน 200,000 หยวน (ราว 1,005,000 บาท) หลังใช้บรรจุภัณฑ์ที่ระบุว่าไต้หวันเป็น “ประเทศ”
นับเป็นครั้งที่ 2 ในปีนี้ที่ มูจิ ถูกทางการจีนเล่นงาน โดยก่อนหน้านี้บริษัทต่างชาติอย่างสายการบิน เดลตาแอร์ไลน์ส และเครือโรงแรม แมริออท อินเทอร์เนชันแนล ก็ต้องยอมออกมาขอโทษขอโพยด้วยสาเหตุเดียวกัน
สำนักงานกำกับอุตสาหกรรมและพาณิชย์แห่งนครเซี่ยงไฮ้ แถลงว่า บริษัท เรียวฮิน เคอิคะคุ จำกัด ซึ่งเป็นเจ้าของร้านค้าปลีก มูจิ ได้นำเข้าไม้แขวนเสื้อจากญี่ปุ่นจำนวน 119 ชิ้นเมื่อปีที่แล้ว โดยใส่ในบรรจุภัณฑ์ที่ระบุว่าไต้หวันคือประเทศต้นทาง (country of origin)
การกระทำดังกล่าวของ มูจิ ถือว่าผิดกฎหมายว่าด้วยการโฆษณาซึ่งห้ามมิให้ใช้ถ้อยคำที่เป็นการดูหมิ่นศักดิ์ศรีหรือผลประโยชน์ของจีน
ถ้อยแถลงนี้ถูกประกาศตั้งแต่เดือนที่แล้ว แต่สื่อจีนเพิ่งจะนำมาตีแผ่เมื่อวันพุธ (23 พ.ค.)
“ทางบริษัทไม่ได้ตรวจสอบให้ถี่ถ้วน จนทำให้สินค้าดังกล่าวถูกนำมาวางจำหน่ายในท้องตลาด” สำนักงานผู้ตรวจสอบของจีนระบุ พร้อมเผยว่า มูจิ ได้เปลี่ยนแปลงบรรจุภัณฑ์ใหม่และแก้ไขข้อความที่ผิดพลาดแล้ว
โฆษกหญิงของ เรียวฮิน เคอิคะคุ ในกรุงโตเกียว ออกมายืนยันเรื่องที่จีนสั่งปรับเงิน พร้อมระบุว่าบริษัทยินดีที่จะปฏิบัติตามข้อกฎหมาย
ร้านมูจิในนครเซี่ยงไฮ้ยังได้ถอดแคตตาล็อกสินค้าออกเมื่อเดือน ม.ค. หลังถูกทางการจีนเตือนว่าใช้แผนที่ซึ่งระบุพรมแดนจีนไม่ถูกต้อง และเกาะบางเกาะหายไป
รัฐบาลจีนเข้มงวดกวดขันเรื่องถ้อยคำที่บริษัทต่างๆ ใช้เรียกขานดินแดนภายใต้อาณัติของจีน เช่น ไต้หวัน ฮ่องกง และมาเก๊า ซึ่งการกระทำเช่นนี้ โดยเฉพาะกับสายการบินต่างชาติ ถูกทำเนียบขาววิจารณ์ว่าเป็น “การกดขี่ที่ไร้สาระ”
สถานะของไต้หวันถือเป็นเรื่องละเอียดอ่อน เนื่องจากจีนยังถือว่าเกาะที่ปกครองตนเองภายใต้ระบอบประชาธิปไตยแห่งนี้เป็นแค่ “มณฑล” หนึ่ง ส่วนฮ่องกงและมาเก๊าซึ่งเคยเป็นอาณานิคมยุโรปได้กลับมาเป็นส่วนหนึ่งของจีนอย่างสมบูรณ์ และปักกิ่งได้ให้สิทธิ์บริหารปกครองตนเองในระดับสูง
เมื่อเดือน ม.ค. สายการบินเดลตาแอร์ไลน์สของสหรัฐฯ ได้แถลงขออภัยที่ระบุบนเว็บไซต์ว่าไต้หวันและทิเบตเป็น “ประเทศ” เช่นเดียวกับเว็บไซต์โรงแรมเครือแมริออทในจีนที่ถูกสั่งปิดนาน 1 สัปดาห์ หลังออกแบบสอบถามลูกค้าที่ระบุว่าทิเบต ไต้หวัน ฮ่องกง และมาเก๊า เป็นประเทศอิสระ.