บรรทัดฐานใหม่ในอุตสาหกรรมและธุรกิจโลกกำลังเกิดขึ้น เพราะวันนี้บริษัทใหญ่อย่าง Apple, Google และ Netflix รวมถึงอีกหลายบริษัทชั้นนำเริ่มไม่กำหนดให้พนักงานต้องมีวุฒิการศึกษาระดับมหาวิทยาลัย 4 ปี โดยเครือข่ายสังคมคนทำงานอย่าง LinkedIn พบว่างานบางตำแหน่งมีแนวโน้มที่บริษัทใหญ่จะเลือกใช้คนรุ่นใหม่ที่ไม่สำเร็จการศึกษาระดับวิทยาลัยมากกว่าเสียด้วย
LinkedIn ยังพบว่าวันนี้ผู้บริหารธุรกิจแถวหน้าเริ่มตั้งคำถามว่าหลักสูตรปริญญาจากมหาวิทยาลัยนั้นเตรียมความพร้อมให้นักศึกษาสำหรับการประกอบอาชีพที่แท้จริงหรือไม่ การตั้งคำถามนี้เกิดขึ้นในขณะที่หลายบริษัทเริ่มจ้างพนักงานใหม่ที่เป็น noncollege graduates ซึ่งไม่ได้มาจากสถาบันมหาวิทยาลัยมากขึ้นต่อเนื่อง
เมื่อไม่ต้องการปริญญา สิ่งที่บริษัทใหญ่ต้องการจากพนักงานคือทักษะที่จำเป็นต่อการทำงานในตำแหน่งนั้นอย่างแท้จริง ทักษะนั้นมักเป็นส่วนที่หน่วยธุรกิจในบริษัทต้องการเพื่อตอบโจทย์ด้านแรงงาน เช่น ทักษะด้านการเขียนโปรแกรม
Tim Cook มีเหตุผล
ในบทความที่เป็นส่วนหนึ่งของรายงานต่อเนื่อง Better Capitalism ของสำนักข่าว Business Insider พบว่า Tim Cook หัวหน้าผู้บริหาร Apple คือหนึ่งในผู้ที่ตั้งคำถามถึงหลักสูตรปริญญาตรี 4 ปีในปัจจุบัน โดยเมื่อเร็วๆ นี้ หัวเรือใหญ่ Apple กล่าวว่าประมาณครึ่งหนึ่งของการจ้างพนักงาน Apple ในสหรัฐฯ เมื่อปีที่แล้ว ประกอบด้วยผู้ที่ไม่ได้รับปริญญาตรี 4 ปี เหตุผลเป็นเพราะมหาวิทยาลัยหลายแห่งไม่มีการเรียนการสอนทักษะที่ผู้นำทางธุรกิจต้องการมากที่สุดในด้านแรงงาน
เหตุผลนี้สวนทางกับค่านิยมในสังคม ซึ่งกดดันให้นักศึกษาพยายามทุกทางเพื่อให้ได้รับปริญญา แถมยังต้องรับภาระหนี้เงินกู้เพื่อการศึกษา เนื่องจากที่ผ่านมา คนทั่วโลกมองว่าการได้รับปริญญาตรี 4 ปีคือหนทางหลักที่จะก้าวเข้ามาใกล้บริษัทชั้นนำ
ไม่เพียง Apple ที่แสดงจุดยืนว่าวันนี้ใบปริญญาไม่ใช่ใบเบิกทางหนึ่งเดียวอีกต่อไป เพราะบริษัทที่รู้จักดีระดับโลกอย่าง Siemens USA ก็ไม่เรียกร้องให้พนักงานต้องจบการศึกษาระดับวิทยาลัยเช่นกัน โดย Barbara Humpton ผู้บริหารหญิงคนเก่งยอมรับว่าไม่เห็นด้วยกับความคิดที่ว่าปริญญาจะรับประกันความพร้อมในอาชีพของนิสิตนักศึกษา
“บ่อยครั้งที่ใบสมัครงานระบุว่าต้องการผู้สมัครที่จบการศึกษาระดับปริญญาตรี แต่ที่จริงแล้ว งานนั้นกลับไม่มีอะไรที่เกี่ยวกับปริญญานั้นอย่างแท้จริง” Humpton กล่าวที่ทำเนียบขาวในการประชุมคณะกรรมการที่ปรึกษานโยบายแรงงานอเมริกันครั้งแรก (American Workforce Policy Advisory Board) โดยบอกว่าการศึกษาระดับปริญญานั้นช่วยได้เพียงทำให้ฝ่ายจ้างพนักงานสามารถกรองและคัดแยกฝูงชนผู้สมัครงาน เพื่อให้ได้เฉพาะผู้สมัครที่มีคุณสมบัติเฉพาะทางเท่านั้น
เปิดกว้างงานสายช่าง นักออกแบบ และเซลล์
ขณะนี้บริษัทใหญ่เช่น Google และ Apple กำลังจ้างพนักงานที่มีทักษะที่จำเป็นในการทำงานให้สำเร็จ ไม่ว่าจะมีหรือไม่มีปริญญาก็ตาม โดย LinkedIn พบว่างานที่บริษัทระดับท็อปหลายแห่งมองว่าพนักงานไม่จำเป็นต้องมีวุฒิการศึกษาระดับวิทยาลัย คือช่างเทคนิคอิเล็กทรอนิกส์ นักออกแบบเครื่องกล และตัวแทนการตลาด
การยกตัวอย่างสายงานที่ชัดเจนเช่นนี้กลายเป็นประเด็นในวงการศึกษาทั่วโลก โดยเฉพาะในสหรัฐฯ ที่บัณฑิตวิทยาลัยมักมีหนี้กู้ยืมเพื่อการศึกษาเป็นภาระ จริงอยู่ที่วุฒิการศึกษาทำให้พนักงานที่จบปริญญาอย่างน้อยระดับปริญญาตรีนั้นได้รับรายได้มากกว่ารายได้เฉลี่ยแรงงานทั่วไป แต่พนักงานเหล่านี้ก็มีหนี้ที่ต้องชำระต่อไปอีกหลายปี
รายงานล่าสุดจากสำนักงานสถิติแรงงานสหรัฐฯ พบว่าค่าแรงเฉลี่ยของแรงงานแดนลุงแซมนั้นมีมูลค่า 932 เหรียญต่อสัปดาห์ (ราว 29,700 บาท) โดยสถิติปี 2018 ยังพบว่าชาวอเมริกันจำนวนมากไม่สามารถชำระค่าเล่าเรียนในระดับวิทยาลัยได้ โดยมีเพียง 42% ของนักเรียนมัธยมปลายเท่านั้นที่จะสำเร็จระดับอนุปริญญา 2 ปี หรือปริญญาตรี 4 ปี (ข้อมูลจากกระทรวงศึกษาธิการของสหรัฐอเมริกา)
ที่สำคัญ สถิติพบว่าในหมู่นักเรียนที่จบการศึกษาจากวิทยาลัย บัณฑิตใหม่จำนวนมากยังอยู่ในภาวะทำงานแบบ underemployed ซึ่งหมายความว่าหลายคนทำงานที่ไม่จำเป็นต้องจบปริญญาก็ได้.