เบียร์การ์เด้นปีไก่ : หลากปัจจัยลบ…กระทบกำลังซื้อผู้บริโภค

เทศกาลเบียร์การ์เด้นในปี 2548 ที่จะเริ่มต้นจริงจังในช่วงกลางเดือนพฤศจิกายนไปจนถึงเดือนมกราคมปีหน้า ผู้ประกอบการคงจะไม่สามารถคาดหวังถึงยอดจำหน่ายได้เต็มที่นัก ทั้งนี้เนื่องจากปัจจัยหลายประการที่ไม่เอื้ออำนวยโดยเฉพาะกำลังซื้อของประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัวจนส่งผลไปถึงอัตราเงินเฟ้อและอัตราดอกเบี้ยที่ปรับสูงขึ้น ซึ่งปัจจัยเหล่านี้มีผลต่อความคึกคักของเทศกาลเบียร์การ์เด้นเป็นอย่างมาก นอกจากนี้ในส่วนต้นทุนของผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นในปีนี้ก็มีการปรับเพิ่มขึ้นทั้งด้านค่าเช่าพื้นที่ ค่าอาหารและเครื่องดื่ม รวมทั้งต้นทุนทางด้านการจัดกิจกรรมการตลาดต่างๆเพื่อกระตุ้นให้ลูกค้าสนใจ อาทิ ค่าจ้างนักร้อง นักแสดง เป็นต้น ซึ่งปัจจัยดังกล่าวมีผลกดดันต่อผู้ประกอบการพอสมควร ฉะนั้นสิ่งที่ผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นจะกระทำได้ก็คือการปรับแผนและกลยุทธ์การตลาดใหม่ให้สอดคล้องกับสภาพตลาดที่เปลี่ยนแปลงไปเช่น การเพิ่มกำลังซื้อให้กับผู้มาใช้บริการ โดยผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นอาจจะร่วมมือกับธุรกิจอื่นๆเพื่อจัดกิจกรรมการให้ส่วนลดระหว่างกันเช่น ลูกค้าของธุรกิจน้ำมัน ห้างสรรพสินค้า โทรศัพท์มือถือ สามารถมาใช้บริการเบียร์การ์เด้นโดยได้ส่วนลดพิเศษ หรือการให้บริการชำระเงินค่าใช้จ่ายผ่านบัตรเครดิตแทนการใช้เงินสดซื้อคูปองเพื่อให้ลูกค้าเบียร์การ์เด้นสามารถทะยอยจ่ายเป็นงวดๆได้ รวมไปถึงการใช้กลยุทธ์แจก แถมของรางวัลเพื่อจูงใจให้คนมาใช้บริการ เป็นต้น ซึ่งวิธีดังกล่าวคาดว่าจะกระตุ้นให้จำนวนผู้มาใช้บริการเบียร์การ์เด้นในปีนี้เพิ่มขึ้น

โดยปกติเมื่อฤดูหนาวมาเยือนเป็นการส่งสัญญาณว่าเทศกาลเบียร์การ์เด้นได้กลับมาสร้างสีสันให้กับผู้ที่ชื่นชอบดื่มเบียร์ท่ามกลางธรรมชาติอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งรูปแบบการจัดงานเทศกาลเบียร์การ์เด้นนั้นมีทั้งการที่ผู้ประกอบการเบียร์จัดงานเองรวมไปถึงผู้ประกอบการเบียร์ให้สิทธิ์ผู้สนใจไปจัดงานเทศกาลเบียร์การ์เด้นในนามของผู้ผลิตเบียร์แต่ละยี่ห้อและจะเป็นผู้จัดส่งเบียร์สดให้ โดยสถานที่ซึ่งได้รับความนิยมจัดเทศกาลเบียร์การ์เด้นในปัจจุบันมีหลายแห่งได้แก่ ลานเซ็น ทรัลเวิลด์ พลาซ่า ,สยามดิสคัพเวอรี่ ,สวนลุมไนท์บาร์ซ่า ,อาคารเอสซีบี ปาร์ค พลาซ่า เป็นต้น รวมไปถึงพื้นที่ซึ่งทางผู้ประกอบการเบียร์สำรวจพบว่ามีศักยภาพการจัดงานเทศกาลเบียร์การ์เด้นได้ เช่น หน้าห้างสรรพสินค้า อาคารสำนักงาน สวนอาหารต่างๆ ทั้งในกรุงเทพฯและต่างจังหวัด เป็นต้น ทั้งนี้ผู้ประกอบการในธุรกิจเบียร์ต่างมุ่งหวังใช้การจัดเทศกาลเบียร์การ์เด้นเป็นกิจกรรมกระตุ้นยอดขายสร้างรายได้ในไตรมาสสุดท้ายของปี เนื่องจากเป็นช่วงใกล้กับเทศกาลสำคัญคือคริสต์มาส และเทศกาลส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่ ซึ่งคนไทยจะมีการสังสรรค์รื่นเริงกันประกอบกับสภาพอากาศที่ค่อนข้างหนาวช่วยให้บรรยากาศการดื่มเบียร์มีสีสันมากขึ้น นอกจากนี้ลูกค้าที่มาใช้บริการเบียร์การ์เด้นส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มคนวัยทำงานหนุ่มสาวที่ต้องการความสนุกสนาน รวมทั้งคลายความเครียดจากการทำงาน ดังนั้นที่ผ่านมาจึงมีประชาชนที่ให้ความสนใจใช้บริการในงานเทศกาลเบียร์การ์เด้นกันอย่างเนืองแน่น

อย่างไรก็ตาม สำหรับในปี 2548 นี้ คาดว่าเทศกาลเบียร์การ์เด้นจะต้องเผชิญกับปัจจัยเสี่ยงหลายประการที่ส่งผลต่อความคึกคักของผู้มาใช้บริการเมื่อเทียบกับการจัดงานในปีก่อนๆที่ผ่านมา โดยปัจจัยเสี่ยงที่มีผลกระทบต่อผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นที่สำคัญสรุปได้ดังนี้
กำลังซื้อของกลุ่มผู้มาใช้บริการลดลง ผลจากภาวะเศรษฐกิจของไทยที่ชะลอตัวลงภายหลังจากราคาน้ำมันปรับตัวสูงขึ้น จนส่งผลกระทบต่อเนื่องถึงภาวะเงินเฟ้อรวมทั้งอัตราดอกเบี้ยที่ปรับเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ประชาชนมีภาระค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นทั้งค่าใช้จ่ายด้านน้ำมัน ค่าใช้จ่ายซื้อสินค้าอุปโภคบริโภคในชีวิตประจำวัน ค่าดอกเบี้ยผ่อนบ้าน รถยนต์ ค่าโดยสารรถประจำทาง เป็นต้น ซึ่งปัจจัยดังกล่าวยิ่งส่งผลต่อกำลังซื้อของประชาชนทำให้ลดการใช้จ่ายในส่วนที่จำเป็นน้อยกว่าลง โดยเฉพาะค่าใช้จ่ายด้านบันเทิงซึ่งถือเป็นรายจ่ายฟุ่มเฟือยประเภทหนึ่ง ดังนั้นจึงคาดว่าในช่วงเทศกาลเบียร์การ์เด้นปี 2548 นี้ลูกค้ากลุ่มที่ยังชื่นชอบในบรรยากาศของงานจะยังคงมาใช้บริการเบียร์การ์เด้นเช่นเดิมเหมือนปีที่ผ่านมา แต่ต่างกันที่ความถี่ในการมาใช้บริการเบียร์การ์เด้นที่เคยมาคนละหลายๆครั้งรวมทั้งงบประมาณที่ใช้ต่อคนน่าจะลดลง ส่วนลูกค้ารายใหม่ๆก็อาจจะมาใช้บริการไม่คึกคักเท่าที่ควร เนื่องจากไม่กล้าใช้จ่ายเงินรวมทั้งไม่มั่นใจทางด้านการหารายได้ในอนาคต

ต้นทุนค่าใช้จ่ายของผู้ประกอบการเพิ่มขึ้น ในปี 2548 ผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นต้องเผชิญกับต้นทุนการดำเนินงานที่ปรับตัวเพิ่มสูงขึ้นอาทิ ค่าเช่าพื้นที่เปิดดำเนินการซึ่งบางแห่งปรับเพิ่มขึ้นถึงประมาณร้อยละ 30-40 รวมไปถึงค่าอาหารและเครื่องดื่มที่ปรับเพิ่มขึ้นตามราคาวัตถุดิบและค่าขนส่งที่ปรับขึ้นไปก่อนล่วงหน้า ประการสำคัญผลจากการแข่งขันที่รุนแรงระหว่างผู้จัดเทศกาลเบียร์การ์เด้นด้วยกัน ประกอบกับความต้องการกระตุ้นเทศกาลเบียร์การ์เด้นในปีนี้ให้คึกคักทำให้ผู้ประกอบการจำเป็นต้องเพิ่มค่าใช้จ่ายกิจกรรมด้านบันเทิงมากขึ้นอาทิ การจ้างดารา นักร้อง แดนเซอร์ หรือพริตตี้มาโปรโมตสินค้า ทั้งนี้เพื่อสร้างความตื่นตาตื่นใจและสร้างสีสันในการดึงดูดคนมาใช้บริการ ซึ่งปัจจัยต่างๆดังกล่าวล้วนเป็นภาระทางด้านต้นทุนของผู้ประกอบการทั้งสิ้น ในขณะที่การผลักภาระทางด้านต้นทุนไปยังผู้มาใช้บริการแม้ว่าจะกระทำได้ เนื่องจากผู้ที่มาใช้บริการจะเป็นลูกค้าประจำที่ประทับใจในบรรยากาศเทศกาลเบียร์การ์เด้นอยู่แล้ว แต่ผลของการปรับราคาดังกล่าวก็จะส่งผลต่อความถี่ของการมาใช้บริการที่ลดลงเช่นกัน

เป็นที่น่าสังเกตว่า เทศกาลเบียร์การ์เด้นในปี 2548 มีสิ่งหนึ่งที่แตกต่างจากปี 2547 ที่ผ่านมาซึ่งมีเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยในภาคใต้ในช่วงปลายปีส่งผลให้หลายๆกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับงานรื่นเริงถูกยกเลิกไป แต่สำหรับในปีนี้ไม่มีเหตุการณ์เหมือนเช่นปีก่อน ทำให้คาดว่าการฉลองเทศกาลปีใหม่ของคนไทยรวมทั้งนักท่องเที่ยวต่างประเทศที่เดินทางเข้ามาในประเทศไทยจะมีความคึกคักเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับปี 2547 ซึ่งจะเป็นปัจจัยหนุนต่อเบียร์การ์เด้นได้บ้างโดยเฉพาะช่วงปลายปี อย่างไรก็ตาม ปัจจัยดังกล่าวก็ยังไม่เพียงพอที่จะทำให้ภาพรวมของเทศกาลเบียร์การ์เด้นสามารถฝ่ากระแสปัจจัยลบทางด้านกำลังซื้อของประชาชนที่ชะลอตัวลงได้ ดังนั้น ผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นจึงจำเป็นต้องปรับกลยุทธ์ให้เข้ากับสถานการณ์ตลาดที่เปลี่ยนแปลงไป โดยสรุปได้ดังนี้

กลยุทธ์ที่1
การเพิ่มกำลังซื้อของผู้มาใช้บริการ ปัจจัยสำคัญที่จะส่งผลให้เทศกาลเบียร์การ์เด้นในปี 2548 นี้มีความคึกคักมากขึ้นคือการเพิ่มกำลังซื้อโดยอ้อมให้กับผู้มาใช้บริการ ซึ่งผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นสามารถทำได้หลายวิธี เช่น การร่วมมือกับธุรกิจอื่นๆเพื่อจัดกิจกรรมการให้ส่วนลดระหว่างกันอาทิ การนำบิลค่าใช้จ่ายของห้างสรรพสินค้ามาใช้เป็นส่วนลดกับเบียร์การ์เด้นที่ใช้พื้นที่หน้าห้างสรรพสินค้าจัดงานทำให้ช่วยส่งเสริมธุรกิจร่วมกัน ในขณะเดียวกันก็อาจจะร่วมมือกับสถาบันผู้ออกบัตรเครดิตเข้ามาร่วมให้บริการในพื้นที่จัดเทศกาลเบียร์การ์เด้นซึ่งจะเป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่มาใช้บริการเป็นกลุ่มใหญ่ที่มียอดค่าใช้จ่ายมากจะสามารถทยอยชำระเงินเป็นงวดๆได้ ทั้งนี้ปกติเบียร์การ์เด้นที่จัดตามร้านอาหารก็มีบริการนี้อยู่แล้ว แต่สำหรับผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นที่จัดงานบริเวณกลางแจ้งรวมทั้งสถานที่บางแห่งก็สะดวกที่จะให้บริการแบบซื้อคูปองชำระเป็นเงินสดเป็นส่วนใหญ่ ดังนั้นหากนำเอาการชำระเงินด้วยบัตรเครดิตมาใช้กับเบียร์การ์เด้นที่จัดพื้นที่กลางแจ้งทั่วไป ก็จะเป็นการเพิ่มกำลังซื้อและกระตุ้นให้มีการเพิ่มความถี่ของการมาใช้บริการรวมทั้งเพิ่มค่าใช้จ่ายต่อครั้งให้มากขึ้นด้วย

กลยุทธ์ที่2
การลดค่าใช้จ่ายในส่วนผู้ประกอบการ ในปี 2548 ผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นเองมีภาระค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นทั้งในส่วนของต้นทุนค่าสถานที่และอุปกรณ์ต่างๆ รวมทั้งต้นทุนการจัดกิจกรรมด้านบันเทิงต่างๆเพื่อดึงดูดคนมาใช้บริการ ดังนั้นเพื่อเป็นการลดค่าใช้จ่ายลงผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นควรหาพันธมิตรทางธุรกิจที่เกื้อหนุนกันมาช่วยสนับสนุนกิจกรรมส่งเสริมการขายร่วมกัน จากแต่เดิมที่ธุรกิจเบียร์จะเป็นกลุ่มที่จัดกิจกรรมหลักเกือบทั้งหมดโดยมีสินค้าอื่นๆมาเสริมเพิ่มสีสันเล็กน้อย ทั้งนี้การให้สินค้าประเภทอื่นๆเข้ามาเพิ่มบทบาททางด้านการจัดกิจกรรมเหมือนเป็นผู้จัดงานร่วมจะช่วยให้ผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นสามารถลดต้นทุนการจัดเทศกาลลงได้ โดยสินค้าที่น่าสนใจมีอาทิ น้ำอัดลม ขนมขบเคี้ยว ร้านอาหารไทยและต่างชาติที่มีเครือข่ายเป็นจำนวนมาก เป็นต้น

กลยุทธ์ที่3
การชิงโชคแจกแถมของรางวัล ผลจากกำลังซื้อของประชาชนที่ชะลอตัวตามภาวะเศรษฐกิจ ส่งผลให้ที่ผ่านมาธุรกิจจำหน่ายสินค้าต่างๆได้หันมาจัดกิจกรรมส่งเสริมการขายโดยวิธีชิงโชคของรางวัลกันเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะสินค้าประเภทเครื่องดื่ม น้ำอัดลม ขนมขบเคี้ยว และบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป เป็นต้น ซึ่งกลยุทธ์ดังกล่าวก็ได้ผลตอบรับที่ดีทางด้านการช่วยกระตุ้นยอดขายให้เพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก ดังนั้นหากผู้ประกอบการจะนำเอากลยุทธ์การแจกแถมของรางวัลที่มีมูลค่าสูงมาใช้บ้างก็จะช่วยจูงใจให้มีผู้เข้ามาใช้บริการในเทศกาลเบียร์การ์เด้นเพิ่มขึ้น

กล่าวโดยสรุปแล้ว ในปี 2548 เป็นอีกปีหนึ่งที่ผู้ประกอบการซึ่งจัดเทศกาลเบียร์การ์เด้นต้องคิดค้นกลยุทธ์การตลาดเพื่อกระตุ้นให้คนมาใช้บริการในภาวะที่กำลังซื้อของประชาชนชะลอตัวลงตามปัจจัยลบทางเศรษฐกิจที่มากระทบ ซึ่งทิศทางดังกล่าวนับว่าสวนทางกับต้นทุนของผู้ประกอบการที่ปรับตัวสูงขึ้นทั้งทางด้านค่าเช่าที่ ค่าอาหารและเครื่องดื่ม รวมทั้งต้นทุนการจัดกิจกรรมบันเทิงต่างๆ อย่างไรก็ตาม แม้ว่าในปีนี้ผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นอาจไม่ประสบความสำเร็จทางด้านยอดจำหน่ายตามที่คาดหวังไว้ แต่การจัดเทศกาลเบียร์การ์เด้นก็ถือเป็นกิจกรรมช่วยกระตุ้นยอดจำหน่ายเบียร์ทั้งระบบให้มีความคึกคักในช่วงปลายปีต่อเนื่องไปจนถึงช่วงต้นปีหน้า รวมทั้งยังช่วยสร้างภาพลักษณ์สินค้าให้ผู้บริโภคจดจำและมีผลระยะยาว ทั้งนี้ผู้ประกอบการเบียร์ส่วนใหญ่จะอาศัยเทศกาลเบียร์การ์เด้นเป็นช่องทางโฆษณาประชาสัมพันธ์สินค้าได้อย่างเต็มที่ ในขณะที่ช่องทางโฆษณาประชาสัมพันธ์ผ่านสื่ออื่นๆอาทิ วิทยุและโทรทัศน์ ถูกมาตรการควบคุมการโฆษณาอย่างเข้มงวดจากภาครัฐ ซึ่งปัจจัยดังกล่าวส่งผลให้ผู้ประกอบการเบียร์การ์เด้นยังคงมีกำลังใจที่จะจัดกิจกรรมกันในปีต่อๆไปแม้ว่าผลตอบแทนทางด้านรายได้ที่ได้รับจะไม่สูงมากนักก็ตาม