ธุรกิจเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง น้องหมา และแมว ใครว่าเล่นๆ ตัวเลขทะลุ “หมื่นล้านบาท” ไปแล้ว และยังเติบโตเพิ่มขึ้นทุกปี ไม่น้อยกว่า 10-20%
เมื่อคนเมืองหันมานิยมเลี้ยง “น้องหมา น้องแมว” เป็นสัตว์เลี้ยงคู่ใจข้างกาย ไว้เป็นทั้งเพื่อนยามเหงา เป็นส่วนหนึ่งของครอบครัว ส่งผลให้ธุรกิจเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงเติบโตอย่างเป็นล่ำเป็นสันต่อเนื่องทุกปี แถมยังมีสินค้าและบริการที่เกี่ยวเนื่องตามมาอีกมากมาย
ดูอย่างงาน “Pet Expo Thailand 2014” จัดขึ้นที่ศูนย์ประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ แม้จะจัดขึ้นในช่วงที่มีเหตุการณ์บ้านเมืองตึงเครียด แต่กลับพบว่าบรรดาคนรักหมา รักแมว จูงสัตว์เลี้ยงมาเดินเล่นเลือกซื้อสินค้ากันอย่างคึกคัก
ปณิธาน บำราศอรินทร์พ่าย ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ บริษัท เอ็น.ซี.ซี. แมนเนจเม้นท์ แอนด์ ดิเวลลอปเม้นท์ จำกัด บอกว่า แม้จะจัดมาเป็นปีที่ 14 แล้ว แต่จำนวนคนที่เข้าชมงานยังเพิ่มขึ้นเฉลี่ย 10-20% ทุกปี ส่วนปีนี้ก็เช่นกัน แม้จะมีเหตุการณ์ไม่ปกติ แต่คนก็ยังมางาน เพราะทั้งแฟนประจำที่มาทุกปี และคนที่นิยมสัตว์เลี้ยงเพิ่มขึ้นทุกปี
ส่วนสาเหตุที่คนหันมานิยมเพิ่มขึ้น มาจากหลายสาเหตุ คนแต่งงานช้าลงอยู่เป็นโสดมากขึ้น บางคู่แต่งแล้วไม่มีลูกก็หันมาเลี้ยงน้องหมาเป็นเพื่อน รวมถึงโลกโซเชียลมีเดียก็มีผลทำให้มีการติดตามข้อมูลเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง เฟซบุ๊ก อินสตาแกรม พอเห็นดาราโพสต์ภาพน้องหมา น้องแมว ก็เกิดเอาอย่าง
“เหตุการณ์บ้านเมืองตรึงเครียด ทำให้คนมาเลี้ยงสัตว์เลี้ยงเพื่อผ่อนคลายมากขึ้น อนามัยของสัตว์เลี้ยงที่ดีขึ้น คนรังเกียจสัตว์เลี้ยงน้อยลง พัฒนาการแพทย์ดีขึ้น มีแพทย์เฉพาะทางที่ดูแลสัตว์เลี้ยง คนหันมาดูแลใส่ใจสัตว์เลี้ยงเพิ่มขึ้น”
คนที่มาเที่ยวชมในงาน มักจะพาสัตว์เลี้ยงมาเที่ยวเล่น มาร่วมทำกิจกรรม ส่วนใหญ่จะมาเลือกซื้อผลิตภัณฑ์เพื่อ “บำรุง บำเรอ” สัตว์เลี้ยงของตัวเอง เขาคาดว่า เม็ดเงินที่จะเกิดการซื้อขายสินค้าในงานปีนี้จะมีตกอยู่ 70-80 ล้านบาท เพิ่มขึ้นประมาณ 20-30% จากปีที่แล้ว จึงทำให้มีสินค้าและบริการที่เกี่ยวเนื่องกับสัตว์เลี้ยงออกมากมาย ทั้งผลิตภัณฑ์อาหาร ซึ่งมีความหลากหลายให้เหมาะกับชนิด หรือลักษณะอาการของสุนัข เช่น อาหารสำหรับสุนัขที่ผิวละเอียดอ่อน หรือมีปัญหาเกี่ยวกับข้อ หรือกระดูก
เวชภัณฑ์ต่างๆ ก็เช่นกัน จะมียาชนิดต่างๆ ผลิตออกมาจำหน่ายมากมายและหลากหลาย ยาป้องกันเห็บหมัด ยาบำรุงขน รวมทั้งผลิตภัณฑ์ทำความสะอวด แอคเซสเซอรี่ต่างๆ เสื้อผ้า ขนมขบเคี้ยว รวมทั้งด้านการแพทย์ก็เช่นกัน โรงพยาบาลที่มาออกงานจะเห็นเลยว่ามีเพิ่มการรักษาที่เฉพาะทางมากขึ้น เช่น จักษุสัตวแพทย์ดูแลเรื่องดวงตาของสัตว์เลี้ยง
รวมถึง “บริการ” ต่างๆ ที่เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงก็มีความหลากหลายมากขึ้น สอดคล้องกับไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตมากขึ้น เช่น บริการแท็กซี่สำหรับน้องหมา น้องแมว และบริการฌาปนกิจให้กับสัตว์เลี้ยงที่รักต้องเสียชีวิตลง ทั้งการจัดพิธีศพ จัดการฝัง หรือเผา ตามที่เจ้าของต้องการ
“ผมว่าเป็นธุรกิจนี้มีอนาคตมาก เพราะคนหันมาอาศัยอยู่คอนโดมิเนียมมากขึ้น และด้วยพื้นที่ที่จำกัด เมื่อสัตว์เลี้ยงเสียชีวิตลง ก็ต้องใช้บริการจากผู้ให้บริการเหล่านี้”
รวมถึงการทำประกันชีวิตให้สัตว์เลี้ยงก็เริ่มมีมาให้ใช้บริการ แต่เวลานี้ยังไม่เป็นที่นิยมมากนัก คงต้องรอสักพักหนึ่งที่คนรักและผูกพันมากๆ จนทำประกันให้กับสัตว์เลี้ยงเป็นที่นิยมขึ้นมาได้
อีกเทรนด์ที่มาแรงในมุมองของปณิธาน คือ คนหันมานิยมเลี้ยงแมวกันมากขึ้น มีการออกบูธเกี่ยวกับแมว รวมถึงคลินิกแมวมาให้บริการ ทำให้สินค้า “กล่องทราย” ไว้ให้แมวขับถ่าย เป็นสินค้าขายดีติดอันดับแล้ว
ปณิธานมองว่า เวลานี้เมืองไทยมีโอกาสอย่างมากที่จะพัฒนาตัวเองให้เป็น “ฮับ” ทางด้านผลิตภัณฑ์และบริการเกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงในภูมิภาคนี้ เพราะเป็นทั้งผู้ผลิตอาหารแมวรายใหญ่ที่สุดในโลก ซึ่งมาจากพื้นฐานของการเป็นอุตสาหกรรมปลาทูน่ารายใหญ่ของโลก จึงมีการนำชิ้นส่วนของปลาทูน่ามาแปรรูปเป็นอาหารแมว จนเกิดเป็นอุตสาหกรรมส่งออกอาหารแมว
“นอกจากจะเป็นแหล่งผลิตสินค้าอย่างอาหารแมว ด้านการแพทย์เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง กำลังขยายตัวมาก มีโรงพยาบาลสัตว์ไปเปิดที่เชียงราย ปรากฏว่าคนจากประเทศเพื่อนบ้านเรามาใช้บริการกันมาก จนตอนหลังต้องไปเปิดสาขาที่อำเภอแม่สาย ปรากฏว่ากิจการไปได้ดีมาก โอกาสที่ไทยจะเป็นฮับเกี่ยวกับสินค้าและบริการที่เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงจึงมีแนวโน้มจะไปได้สวย
สอดคล้องกับ สิริญาพัทธ์ เทียนรุ่งศรี หรือ เกรซ นายกสมาคมอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สัตว์เลี้ยงไทย ยืนยัน ความนิยมในการเลี้ยงสัตว์ของคนไทย มีอัตราการเติบโตทุกปี โดยดูได้จากมูลค่าผลิตภัณฑ์สัตว์เลี้ยงของไทยเติบโตเพิ่มขึ้นทุกปี โดยปีนี้คาดว่าจะเติบโต 10-15% จากปีที่แล้ว (ปี 2556) มีมูลค่า 11,000 ล้านบาท ซึ่งเป็นตัวเลขที่ได้จากยอดขายของผู้ค้าที่เป็นสมาชิกของสมาคมอุตสาหกรรมสัตว์เลี้ยงไทย โดยไม่รวมเวชภัณฑ์สัตว์เลี้ยง ซึ่งก็มีตัวเลขเติบโตมากมายเช่นกัน
นอกจากนี้ ยังสังเกตได้จากบรรดาห้างสรรพสินค้า ศูนย์แสดงสินค้าต่างๆ คอมมูนิตี้มอลล์ ต้องบรรจุงานอีเวนต์เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงทุกห้างฯ แถมบางแห่งยังจัดกันแบบ “ถี่ยิบ” เพื่อดึงดูดลูกค้าทุกวัยให้เข้ามาใช้บริการ ซึ่งจำนวนงานอีเวนต์เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงเป็นหนึ่งในดัชนีชี้วัดความนิยมได้อย่างดี
เธอมองว่า การที่คนหันมานิยมเลี้ยงสัตว์เลี้ยงอย่างน้องหมา และน้องแมวมากขึ้น เป็นผลพวงมาจากไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตของคนในเวลานี้ ที่นิยมแต่งงานช้าลง หรือแต่งงานแล้วไม่มีลูก นอกจากผู้หญิงที่นิยมเลี้ยงแล้ว ยังมีกลุ่มเพศที่สาม ก็หันมานิยมเลี้ยงเพื่อทดแทนการมีลูก หรือคนสูงอายุจะเลี้ยงให้อยู่เป็นเพื่อน ซึ่งกลุ่มคนเหล่านี้มีกำลังซื้อสูง จึงมีการเลี้ยงดูสัตว์เลี้ยงเป็นอย่างดี
ส่วน “ค่าใช้จ่าย” ที่ใช้ในการดูแลสัตว์เลี้ยง จะตกอยู่ราว 10% ของค่าใช้จ่ายประจำวัน ซึ่งคนก็ยอมจ่าย เพราะมองว่า นี่คือส่วนหนึ่งของครอบครัว
ด้วยความนิยมสัตว์เลี้ยงที่เพิ่มขึ้นต่อเนื่อง และมีการดูแลสัตว์เลี้ยงข้างกายอย่างดี ส่งผลให้มีผลิตภัณฑ์และบริการต่างๆ ออกมามากมาย มีความหลากหลายและซับซ้อนมากขึ้น แท็กซี่รับบริการพาน้องหมา น้องแมวไปหาหมอ มีการเปิดสปาให้น้องหมา คาเฟ่สำหรับแมวก็มีเพิ่มขึ้นหลายแห่ง รวมทั้งสระว่ายน้ำให้น้องหมา ซึ่งแต่ละธุรกิจมีความยากง่ายแตกต่างกันไป
รวมถึงบริการ “ดีลิเวอรี่” รถเคลื่อนที่ให้บริการอาบน้ำตัดขน จะให้บริการถึงบ้านลูกค้า แต่ธุรกิจนี้เริ่มต้นได้ยากหน่อย เนื่องจากต้นทุนสูง ต้องลงทุนซื้อรถ ซื้ออุปกรณ์ จึงมีคนให้บริการไม่มาก ส่วนธุรกิจที่ไปได้ดี คือ การขายสินค้าสัตว์เลี้ยงผ่านเฟซบุ๊ก อินสตาแกรม ลงทุนไม่มากแต่ตอบโจทย์เรื่องความสะดวกให้กับลูกค้า
“แนวโน้มของธุรกิจด้านสัตว์เลี้ยงไปได้เรื่อยๆ จะมีสีสัน ความเข้มข้น ความหลากหลายสินค้าและบริการมากขึ้น ความซับซ้อนมากขึ้น
น้องแมว-น้องหมาไซส์เล็กนิยมกว่าไซส์ใหญ่
นอกจากนี้ การที่คนหันมานิยมอาศัยอยู่ใน “คอนโดมิเนียม” มากขึ้น ส่งผลให้คนเปลี่ยนจากที่เคยนิยมเลี้ยงสุนัขมีขนาดใหญ่ เช่น โกลเด้น รีทรีฟเวอร์ ลาบราดอร์ หันมานิยมสุนัขไซส์เล็กมากขึ้น แมว กระต่ายเพิ่มขึ้น เพราะไม่ต้องใช้พื้นที่มาก ดูแลก็ง่ายกว่า
ในตลาดสัตว์เลี้ยง ช่วงหลังคนหันมาเลี้ยงแมวมากขึ้น เพราะดูแลง่าย แมวเหมาะกับการอยู่อาศัยในคอนโดมิเนียม มีข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับแมวมากขึ้น มีการแฟนเพจเกี่ยวกับแมว มีคนติดตามมากมาย จนเกิดปรากฏการณ์ “แมวเซเลบริตี้” ที่ไปรับเล่นละคร ออกงานอีเวนต์ ทำให้คนรับรู้ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับแมวมากขึ้น จึงทำให้ “การเลี้ยงแมว” กลายเป็นเทรนด์ที่มาแรง ทำให้ราคาค่าตัวของน้องแมวมีตั้งแต่หลักพันไปจนหลักแสน แถมยังทำให้ธุรกิจเกี่ยวกับน้องแมวขายดีไปด้วย อีเวนต์เกี่ยวกับน้องแมวได้รับความนิยมไม่แพ้บรรดาน้องหมา
แน่นอนว่าสิ่งที่ตามมา คือ การแข่งขันย่อมเข้มข้นขึ้นตามการเติบโตของธุรกิจ แต่ธุรกิจนี้ยังมีช่องทางและ “โอกาส” ให้กับผู้ที่มี “ใจรัก” และ “ฝีมือ” อยู่เสมอ
