“You can analyse the past but you have to design the future.”
ผู้ริเริ่มแนวคิดและสร้างสรรค์คำว่า Lateral Thinking ที่ถูกใช้กันอย่างติดปากไปแทบทุกวงการ นอกจากนั้น เขาคือผู้คิดค้นทฤษฎี Six Thinking Hats ที่ถูกนำไปใช้อย่างแพร่หลาย ทั้งในองค์กรขนาดใหญ่ เช่น Siemens, Bosch, British Telecom, Prudential, ABB, 3M, Ericsson, Motorola, Nokia ไปจนถึงในโรงเรียน เช่น Clayfield College ที่บริสเบน และ Low’s School ในสิงคโปร์
ด้วยความรู้พื้นฐานด้านกายวิภาค และแพทยศาสตร์ จึงมีส่วนให้ Edward de Bono มีความเข้าใจอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับการทำงานของสมองและระบบประสาท ประกอบกับความรู้ด้านจิตวิทยา จึงเป็นที่มาของการริเริ่มทฤษฎีเกี่ยวกับการพัฒนากระบวนการคิด และการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ de Bono เขียนหนังสือมาแล้ว 67 เล่ม ถูกแปลออกเป็นภาษาต่างๆ กว่า 38 ภาษา
ทฤษฎีที่เป็นที่แพร่หลายและนิยมใช้กันในวงกว้าง ได้แก่ CoRT Thinking Lessons ซึ่ง CoRT ย่อมาจาก Cognitive Research Trust ที่ค้นพบตั้งแต่ปี 1969 และมีการทำวิจัยต่อเนื่องในโรงเรียนที่มอลตา จนพัฒนาเป็นหลักสูตรสำหรับใช้ในการเรียนการสอนของโรงเรียน ปัจจุบันถูกนำไปใช้ในเกือบทุกประเทศทั่วโลก ไม่เว้นแม้แต่ประเทศเพื่อนบ้านของไทย อย่าง มาเลเซีย สิงคโปร์ ฟิลิปปินส์ ก็เช่นกัน แม้กระทั่ง Prof. David Perkins อาจารย์มหาวิทยาลัยฮาวาร์ด ผู้เขียนหนังสือ Outsmarting the IQ ยังออกปากว่า “ความฉลาดสอนกันได้ด้วย CoRT”
ในปี ค.ศ.1970 de Bono พิมพ์หนังสือ Lateral Thinking ที่เป็นพื้นฐานสำคัญต่อยอดออกไปเป็นหนังสือเล่มอื่นๆ ที่ตามมา อาทิ Practical Thinking (1971), Lateral Thinking for Management (1971) และ Atlas of Management Thinking (1981) แนวคิดสำคัญของ Lateral Thinking ก็คือ ความคิดสร้างสรรค์ไม่ใช่เรื่องของพรสวรรค์แต่เป็นทักษะที่สามารถพัฒนาได้ด้วยเทคนิคต่างๆ อาทิ การท้าทาย การกระตุ้นหรือยุแหย่ การใช้ Concept fans และ Concept triangles หรือการสุ่มเลือก ซึ่งจะเห็นว่าแม้แต่หนังสือ Lateral marketing ของ Philip Kotler ก็ยังได้อิทธิพลมาจากแนวคิดของ de Bono ด้วย
อีกหนึ่งทฤษฎีสำคัญของ de Bono ก็คือ The Six Thinking Hats? หมวก 6 ใบ ที่จะถูกเลือกใช้ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ การตั้งเงื่อนไขความคิดตามการเลือกใช้หมวกแต่ละใบในต่างสถานการณ์ ถูกพิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพและตัดปัญหาเรื่องอีโก้ของสมาชิกในที่ประชุมได้ นอกจากนั้นเมื่อกำหนดทิศทางการคิดไปตามสีของหมวก เช่น การเลือกหมวกสีขาว ที่ต้องโฟกัสไปยังเรื่องข้อมูลที่จำเป็น หรือหมวกสีเขียว ต้องโฟกัสเรื่องไอเดียแปลกใหม่ ทุกคนจะช่วยกันระดมความคิดเฉพาะทิศทางนั้นๆ ทำให้ระดมความคิดได้เร็วขึ้น และไม่มีการโต้แย้งกัน หรือออกนอกประเด็น
นวัตกรรมทางความคิดอื่นๆ ที่เป็นผลงานของ de Bono มีอีกหลายเรื่อง อาทิ Six Action Shoes, The de Bono Code?, DATT? (Direct Attention Thinking Tools), Flowscapes, Language And Human Evolution
ปัจจุบัน de Bono ในวัย 71 ปี ยังคงทำงานและมีความคิดสร้างสรรค์อยู่เสมอ ผลิตงานเขียนออกมาอย่างต่อเนื่อง ตลอด 35 ปี เขาเดินทางไปบรรยายตามมหาวิทยาลัยและสถานศึกษาต่างๆ ทั่วโลก และไม่ลืมกลับไปพัฒนาประเทศบ้านเกิด ล่าสุดร่วมมือกับมหาวิทยาลัยมอลต้าพัฒนาหลักสูตรปริญญาโท Master of Arts in Creativity and Innovation ซึ่งเป็นหนึ่งในเป้าหมายของเขาที่ต้องการสร้างสังคมที่เต็มไปด้วยคนที่รู้จักคิดอย่างสร้างสรรค์
The Six Thinking Hats?
– หมวกสีขาว หมายถึง ข้อมูลข่าวสารที่จำเป็นและควรรู้
– หมวกสีแดง หมายถึง ความรู้สึก สัญชาตญาณ และลางสังหรณ์
– หมวกสีดำ หมายถึง การตัดสิน หรือความเห็นโต้แย้ง
– หมวกสีเหลือง เป็นสัญลักษณ์แสดงถึงความสดใสและการมองโลกในแง่ดี
– หมวกสีเขียว หมายถึง ความคิดสร้างสรรค์ รวมถึงความเป็นไปได้ต่างๆ ทางเลือก และความคิดใหม่ๆ
– หมวกสีฟ้า หมายถึง การจัดระบบความคิด
ผลงานเขียนของ Edward de Bono
The Five-Day Course in Thinking (1968) (เป็นเล่มที่กล่าวถึง L game)
The Mechanism of the Mind (1969)
Lateral Thinking (1970)
The Dog-Exercising Machine (1970)
Technology Today (1971)
Practical Thinking (1971)
Lateral Thinking for Management (1971)
Po: Beyond Yes and No (1972)
Children Solving Problems (1972)
Eureka! : An Illustrated History of Inventions from the Wheel to the Computer (1974)
Teaching Thinking (1976)
The Greatest Thinkers (1976)
Wordpower (1977)
The Happiness Purpose (1977)
Future Positive (1979)
Atlas of Management Thinking (1981)
De Bono’s Course in Thinking (1982)
Tactics : The Art and Science of Success (1985)
Conflicts (1985)
Masterthinker’s Handbook (1985)
Six Thinking Hats (1985)
Serious Creativity : Using the Power of Lateral Thinking to Create New Ideas (1992)
I Am Right-You Are Wrong : From This to the New Renaissance: From Rock Logic to Water Logic (1992)
The 5 Day Course in Thinking (1992)
Water Logic (1993)
Parallel Thinking : From Socratic Thinking to de Bono Thinking (1994)
Edward de Bono’s Smart Thinking (1994)
De Bono’s Thinking Course (1994)
Tactics : The Art and Science of Success (1995)
Sur/Petition : Creating Value Monopolies When Everyone is Merely Competing (1995)
Mind Pack (1995)
Lateral Thinking : Creativity Step by Step (1996)
Edward de Bono’s Textbook of Wisdom (1996)
Seis Sombreros para pensar (1996)
Teach Yourself How to Think (1996)
How to be More Interesting (1998)
Simplicity (1999)
Super Mind Pack (2000)
Six Thinking Hats (2000)
The de Bono Code Book (2001)
Teach Your Child How to Think (2003)
Website
http://www.edwarddebono.com/Default.php
http://www.edwdebono.com/index.html
http://www.wordiq.com/definition/Edward_DeBono
http://www.sixhats.com/
http://www.mindtools.com/pages/article/newTED_07.htm
http://home.um.edu.mt/create/
http://www.spaceforideas.uk.com/html/reportDeBono.shtml
