ที่นี่ไม่ใช่ร้านขายหนังสือ… ใช่ ชื่อร้านก็บอกอยู่แล้วว่า ร้านนี้คือร้านเซเว่นอีเลฟเว่น แต่ใครจะรู้บ้างว่าร้านสะดวกซื้อแห่งนี้คือร้านค้าที่สำนักพิมพ์ หรือแม้แต่นักเขียนเอง ฝันใฝ่อยากนำพ็อกเกตบุ๊กมาจำหน่ายที่นี่มากที่สุด
“เซ่เว่นฯ อาจเป็นช่องทางที่ชี้วัดกระแสยอดขายที่ดีที่สุด” พจนารถ ภูวเศรษฐ์ รองผู้จัดการทั่วไปด้านบริหารผลิตภัณฑ์ บริษัท ซี.พี.เซเว่น จำกัด อธิบาย
แม้สื่อสิ่งพิมพ์เป็นสินค้าหมวดหนึ่งในสองพันกว่าชนิดในร้านเซเว่นฯ แต่ดีมานด์ของสื่อสิ่งพิมพ์ในร้านสะดวกซื้อแห่งนี้ เติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง กลายเป็นหมวดสินค้าประเภทยอดนิยมที่สร้างรายได้ และยอดขายชนิดที่ใครๆ อาจคาดไม่ถึง
ที่นี่แม้ไม่ใช่ร้านขายหนังสือโดยเฉพาะ แต่เมื่อเซ่เว่นฯ นำสินค้าประเภทนี้มาส่งเสริมการขาย จัดวางเป็นชั้นจำหน่ายในมุมหนึ่งของร้านเซเว่นฯ ได้กลายเป็นพลังหนึ่งที่สามรถชี้วัดความสำเร็จของหนังสือ หรือพ็อกเกตบุ๊กเล่มนั้นได้
สาขาเซ่เว่นฯ ทั่วประเทศที่มีอยู่ถึง 3,170 แห่ง กระจายอยู่ทุกชุมชน ในจำนวนนี้มีร้านเซเว่นฯ ที่มีมุมขายหนังสือประมาณ 2,700 แห่ง มีลูกค้าเฉลี่ยแต่ละร้าน 1,000 คน/วัน นั่นอาจเป็นช่องทางจำหน่ายที่ถูกมองว่าทรงพลังอย่างหนึ่ง ทำให้สำนักพิมพ์และซัพพลายเออร์ ต่างปรารถนาที่จะนำสินค้ามาจัดวางจำหน่ายในร้านเซเว่นฯ
“ที่นี่สามารถวัดยอดขายหนังสือแต่ละเล่มได้แบบวันต่อวัน หรือใช้ระยะเวลาสั้นๆ ชี้วัดได้ว่าหนังสือเล่มนี้ขายดีหรือไม่ดี เหตุผลข้อนี้ถือว่าสำคัญอย่างยิ่ง ทำให้ผู้ผลิตหลายรายแจ้งความปรารถนาอยากเข้ามาจำหน่าย มีการนำเสนอขนาดที่ว่าจะเอาเรื่องแบบไหน แบบใด ร่วมกันคิดกับสำนักพิมพ์หรือตัวแทนผู้จัดจำหน่าย”
นับตั้งแต่เซเว่นฯ เปิดจำหน่ายกลุ่มสื่อสิ่งพิมพ์อย่างเป็นจริงเป็นจังเมื่อปี 2542 มีการวางชั้นจำหน่ายแบบชั้นวางขาย และแขวนขาย หรือเรียกว่าตระกูลสายแขวน สำหรับหนังสือประเภทมินิบุ๊ก
นโยบายหนึ่งของการคัดเลือกนำหนังสือออกมาจำหน่าย ต้องมองปัจจัยที่เกี่ยวเนื่องกับกลุ่มลูกค้าของเซเว่นฯ ด้วยว่า สัมพันธ์กันในทางการตลาดแค่ไหน อย่างเช่น ในการสำรวจลูกค้าของเซเว่นฯ ส่วนใหญ่เป็นระดับคนอายุ 23-34 ปี มีกำลังซื้อเฉลี่ย 50 บาทขึ้นไป สิ่งนี้เป็นเงื่อนไขในการคัดเลือกว่าควรจะนำหนังสือประเภทใดมาจำหน่าย
ในเชิงการตลาด พบว่า หนังสือพ็อกเกตบุ๊กมีราคาไม่เกิน 150 บาท สามารถขายได้และได้รับความนิยมเป็นอย่างดี และยิ่งเป็นแนวหนังสือประเภทบันเทิง ดูดวง หรือประเภทพ็อกเกตบุ๊กคนดัง ได้รับความนิยมอย่างมาก
“พ็อกเกตบุ๊กของอิ๋งอิ๋ง เคยสร้างปรากฏการณ์ยอดขายได้ถึง 30,000 เล่ม ภายในระยะเวลา 5 เดือน เป็นคำตอบว่า หนังสือแนวคนดังที่นี่ขายดี อย่างในช่วงนี้พ็อกเกตบุ๊กของหม่ำ เท่ง โหน่ง และหนังสือประเภทดูดวง เป็นหนังสือขายดี ที่กำลังมาแรงที่สุดในขณะนี้”
ตามนโยบายของเซเว่นฯ จะให้อายุพ็อกเกตบุ๊กแต่ละเล่มขายในร้านได้ประมาณ 2 เดือน หากเล่มใดขายดีจะยืดเวลาขึ้น 3- 5 เดือนแล้วแต่ความนิยม โดยปกติแต่ละเล่ม ยอดเฉลี่ยอยู่ที่ 2,500 เล่ม/ระยะเวลา 2 เดือน
ปัจจุบันเฉลี่ยแล้วเซเว่นฯขนาดสองคูหาจะวางบนชั้นวางขายได้ประมาณ 60 ปก ส่วนหนึ่งคูหาจะวางได้ประมาณ 30-40 ปก ยอดขายในปีนี้สำหรับพ็อกเกตบุ๊กตั้งเป้าไว้ 120 ล้านบาท มากกว่าปีที่แล้วประมาณ 20%
…วัดยอดขายกันแบบเล่มต่อเล่ม แม้เซเว่นฯ จะเปรียบเทียบกับร้านขายหนังสือชื่อดังโดยเฉพาะไม่ได้ แต่ร้านสะดวกซื้อแห่งนี้ได้รับการยอมรับว่าเป็นช่องทางที่ทรงพลังที่สุดในยุค พ.ศ. นี้