ได้ชื่อว่าเป็นผู้หญิงแถวหน้าของตระกูลเซ็นทรัล ท่ามกลางผู้บริหารระดับสูงของเซ็นทรัลพัฒนา ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้ชาย “วัลยา” ถูกเลือกสำหรับการเป็น Project Director ผู้บริหารหญิงที่ได้รับความไว้วางใจให้รับผิดชอบโปรเจกต์อลังการ “เซ็นทรัล เวิลด์”
เธอให้สัมภาษณ์ POSITIONING ถึงเส้นทางแห่งการปั้นเซ็นทรัล เวิลด์ รวมถึงหลักและแนวคิดในการทำงาน รวมถึงชีวิตส่วนตัวของเธอ ในฐานะมืออาชีพที่สั่งสมความรู้และประสบการณ์มาอย่างเคี่ยวกรำ น่าสนใจยิ่งนัก
หลังคว้าปริญญาโท MBA จากสหรัฐฯ เธอเริ่มงานทันทีในวันแรกที่บินกลับมาถึงเมืองไทย ตามคำบอกของสัมฤทธิ์ จิราธิวัฒน์ พี่ชายคนโตของตระกูล กับตำแหน่งผู้จัดการซูเปอร์มาร์เก็ต สาขาสีลม
“ต้องขอบคุณพี่สัมฤทธิ์มากที่ทำให้เราได้เรียนรู้ธุรกิจซูเปอร์มาร์เก็ต ที่ถือได้ว่าไดนามิกมากๆ โวลุ่มการขายสูงมาก แต่กำไรก็ต่ำ เป็นงานจุกจิก ที่ต้องอาศัยการตัดสินใจที่เด็ดขาด ฉับไว
เธอ ยอมรับว่า ความรู้สึกแรกที่ได้ทำไม่ดีนัก เพราะเรียนจบถึง MBA แต่ต้องมาทำซูเปอร์มาร์เก็ต แต่ในที่สุดเธอก็ทุ่มเทให้กับการทำงาน เปลี่ยนแปลงระบบต่างๆให้เป็นสากล นำระบบบาร์โค้ดมาใช้ เปลี่ยนภาพลักษณ์ของซูเปอร์มาร์เก็ตเมืองไทยให้มีความทันสมัย
ระยะเวลา 12 ปีเต็ม กับการทำซูเปอร์มาร์เก็ต ทำให้เธอได้ทักษะที่ดีติดตัวมาไม่น้อย โดยเฉพาะเรื่องของการตัดสินใจ
“เป็นคน Systematic ตัดสินใจเร็ว มีหลักการคิดตัดสินใจที่ว่า การตัดสินใจถูกต้องเป็นสิ่งที่ดีที่สุด แต่ถ้าตัดสินใจผิดบ้าง แต่ตรงเวลา กลับมองว่าดี เพราะหลายๆ คนไม่ยอมตัดสินใจก่อนและปล่อยให้ปัญหาเกิดขึ้นภายหลัง เพราะเขาคิดว่าจะมีโซลูชั่นที่ดีกว่าในอนาคต แต่บางครั้งไม่ได้ คุณต้องตัดสินใจ เพราะมันคือโซลูชั่นที่ดีในในเวลานั้น…การเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องธรรมดา แต่คนส่วนใหญ่ไม่ชอบการเปลี่ยนแปลงเพราะถ้าทำเหมือนเดิมมันสบาย แต่ส่วนตัวมองว่าต้องทำเพราะถ้าไม่ทำ ในที่สุดก็แพ้คู่แข่ง”
ผลจากความตั้งใจทำงาน ไม่ย่อท้อ บวกกับการเป็นคนตั้งใจทำงาน ทำอะไรทำจริง อดทนและพยายามทำให้ประสบความสำเร็จ ไม่ปล่อยปละละเลย ทำให้เธอได้รับมอบหมายให้ทำงานที่มีความสำคัญมากขึ้นเรื่อยๆ
“ผู้ใหญ่อาจเห็นถึงความตั้งใจ เห็นผลงานของเรา ทำงานมาตั้งแต่ปี 2528 เป็นเวลา 21 ปีแล้ว และผู้ใหญ่มักจะให้งานที่มีความสำคัญมากขึ้นเรื่อยๆ งานนี้เหมือนเราเป็นคอนดักเตอร์ ต้องเมกชัวร์ว่าทุกอย่างเป็นไปตามกลยุทธ์เดียวกัน เป็นคนที่ให้ความสำคัญกับรายละเอียด มีระบบคิดเป็นขั้นเป็นตอน คิดให้เป็นภาพใหญ่ไม่แยกส่วน”
“เราไม่ได้สร้างศูนย์การค้า”
งานล่าสุดของเธอนับว่าเหนื่อยและหนักยิ่งนัก กับการเป็นผู้คุมโปรเจกต์ใหญ่สุดของเซ็นทรัลพัฒนา หรือจะกล่าวได้ว่าโครงการ 26,000 ล้านบาทนี้เป็นโครงการใหญ่สุดที่เซ็นทรัล กรุ๊ปเคยทำมา แต่การวาง Positioning ที่ชัดเจนช่วยเบาแรงลงไปได้มาก
“เราไม่ได้เราสร้างศูนย์ที่ขายของเพียงอย่างเดียว เพราะนี่คือ Largest Lifestyle Shopping Complex รองรับไลฟ์สไตล์ของคนระดับแมส ไม่ว่าจะเป็นการช้อปปิ้ง พักผ่อน มีทติ้ง สังสรรค์ จับกลุ่มตั้งแต่ A B C จะมาซื้อมาทำอะไร ถูกแพงมีทั้งนั้น แต่ไม่มาใช้เงินก็ได้ มาเดินเล่นเฉยๆ มาหาความรู้ที่ทีเค ปาร์ค ก็ได้ นี่เป็น Positioning ที่ว่า Real Shopping Experience สินค้าเราซื้อได้จริง จับต้องได้”
เธอบอกว่าที่นี่จัดเป็นโลเกชั่นผืนงามที่ดีที่สุดสำหรับการทำศูนย์การค้ากลางเมือง และได้เปรียบศูนย์การค้าอื่นๆ เพราะธรรมชาติของนักช้อปจะเริ่มต้นเดินจากด้านใดด้านหนึ่งของ Shopping Street เรื่อยมาจนถึงศูนย์การค้าที่อยู่ตรงกลาง
สิ่งที่ท้าทายที่สุดในการทำงานครั้งนี้ของเธอ คือ On Time On Budget เพราะโครงการใหญ่ลงทุนสูง หากพลาดล่าช้าเกินกำหนดแล้ว หมายถึงความเสียหายทางธุรกิจที่เกิดขึ้น
ด้วยพื้นที่ขนาดใหญ่และเป็นโครงการรีโนเวตจากพื้นที่เดิมซึ่งมีปัญหาค่อนข้างมาก โจทย์ใหญ่ของเธอคือ ต้องเปลี่ยนโฉมสลัดคราบเวิลด์เทรด เซ็นเตอร์เดิมให้หมดจด จากตึกทึมทึบสู่อาคารกระจกโปร่งโล่งสบาย จากอาคารเดิมที่ดูล้าหลังให้ดูล้ำสมัยได้…ทั้งหมดเป็นงานฝีมือจากผู้เชี่ยวชาญระดับโลกผสมผสานกับบริษัทชั้นนำของไทย
“จะเป็นศูนย์การค้าระดับโลก ต้องใช้ดีไซเนอร์ระดับโลก พูดไปเหมือนโม้ เราเทียบกับศูนย์การค้าระดับโลกได้ไม่น้อยหน้าใคร เราใช้คอนซัลแทนต์ระดับโลกหมดเลย เพื่อวางแผนในการออกแบบทางเดิน บรรยากาศและลุคต่างๆ ให้ดูเป็นอินเตอร์ เราไม่ใช่แค่ดีกว่าคู่แข่งในละแวกนี้เท่านั้น แต่เราเป็น The best in the world!”
ดีไซเนอร์หลักที่ใช้คือ Altoon+Porter Architects ที่มีผลงานออกแบบศูนย์การค้าชื่อดังทั่วโลกกว่า 100 แห่ง ใน 24 ประเทศ มูลค่าโครงการรวมกว่า 3.4 พันล้านเหรียญสหรัฐ อาทิ วิคตอเรียน การ์เด้น แฟชั่น โชว์ ที่ลาสเวกัส เป็นต้น
เธอบอกเหตุผลที่สถาปัตยกรรมของเซ็นทรัล เวิลด์ จะเน้นกระจกเป็นส่วนใหญ่ว่า เพราะนี่เป็นเทรนด์โลกที่มีมา 3-4 ปีแล้ว เนื่องจากคนเราต้องการความรู้สึกโปร่งโล่งสบาย อยากสัมผัสธรรมชาติกับชีวิตข้างนอกมากขึ้น แทนที่จะอยู่ตึกทึบ อึดอัด
“เราทำศูนย์การค้า เราต้องศึกษาว่าต้องทำยังไงให้เขาพอใจ เขาเป็นคนชี้ชะตาธุรกิจ ถ้าเรามาคิดเอาเองว่าเขาน่าจะชอบแบบนี้ แต่จริงๆ แล้วเขาไม่ได้ชอบ เหมือนพูดกันคนละเรื่อง ก็ไม่ประสบความสำเร็จ นอกจากนี้เรายังต้องนำเสนอมากกว่าที่เขาอยากได้ตลอดเวลา”
24 ชั่วโมงกับวัลยา
ห้องทำงานบนชั้น 33 อาคารสำนักงานเซ็นทรัล เวิลด์ เป็นห้องที่วัลยาใช้เวลาทำงานตั้งแต่ 9 โมงเช้าเรื่อยไปจนถึงสามทุ่ม ตลอดระยะเวลาสัมภาษณ์ เธอย้ำอยู่เสมอว่า เรื่องของงานแล้วเธอเต็มร้อย
“คนหาว่าเป็นไฮเปอร์ เพราะทำงานทั้งวัน ลูกน้องเขาอยากจะกลับบ้านแล้วตอนเย็น เรายังอยากประชุมอยู่เลย ดูนาฬิกา อ้าว ก็ขอโทษๆ คุณกลับได้แล้ว ก็เกรงใจเขานะไม่อยากให้เขาอยู่ดึกเหมือนเรา”
เธอบอกว่า เป็นผู้บริหารเจ้าระเบียบและเคร่งครัดในกฎกติกาอย่างที่สุดคนหนึ่งเลยทีเดียว
“คนเราทำงานต้องทุ่มเทให้เต็มที่ ไม่ควรใช้เวลางานทำเรื่องส่วนตัว ถ้าจะใช้ก็ควรเป็นวันหยุดเสาร์อาทิตย์ หรือทำตอนพักกลางวันได้ ก็ทานข้าวให้เร็วหน่อย ปีหนึ่งมี 52 สัปดาห์ หยุดวีคละ 2 วัน ก็ร้อยกว่าวัน ไหนจะวันหยุดนักขัตฤกษ์ ลากิจ พักร้อน ลาป่วยอีก ไม่ต้องทำงานกันแล้ว ส่วนพักร้อนนี่จะเหลือทุกปี บริษัทได้กำไรนะ ไม่เคยเบียดเบียนเอาวันเวลาบริษัทไปใช้ทำอะไรส่วนตัว”
ส่วนการเลือกคนมาทำงาน เธอบอกว่าเลือกจากทัศนคติเป็นอันดับแรก
“ต้องมี Positive Thinking ไม่ใช่อะไรก็บริษัทเอาเปรียบ ถ้าอย่างนั้นก็ไม่ต้องมาทำงาน เช่น มีแขกมาจากต่างประเทศตรงกับเสาร์อาทิตย์ ถามว่ามารับแขกได้หรือเปล่า ก็อ้ำๆ อึ้งๆ แค่นี้ก็รู้แล้ว ถ้ามีทัศนคติที่ดีทำอะไรก็ง่าย”
ชีวิตกับการเดินทาง
การเปิดประสบการณ์ใหม่ๆ ให้กับเธออยู่เสมอ จาการคลุกคลีในวงการค้าปลีกมาโดยตลอด ได้เห็นศูนย์การค้าหลายๆ แห่งของโลก เห็นเทรนด์ต่างๆที่เกิดขึ้น แม้กระทั่งการเดินทาง พักผ่อนส่วนตัวกับพี่น้องจิราธิวัฒน์ด้วยกันเองแล้ว ยังไม่วายเก็บเกี่ยวเรื่องงานด้วย
“ไปมาหมดอเมริกา ยุโรป เอเชีย ก็ไปดูทะลุปรุโปร่งแทบทุกที่ พฤติกรรมผู้บริโภคใกล้เคียงกัน เรานำมาศึกษาและนำมาใช้ในศูนย์การค้าของเรา ทำให้เราไม่เคยล้าหลัง ไม่น้อยหน้าชาวโลกเรื่องศูนย์การค้าและการช้อปปิ้งเลย”
“อย่างทริปตุลาคมนี้ ตั้งใจว่าจะไปพักผ่อน ก็พ่วงงานด้วย คุณทศ (จิราธิวัฒน์) ชวนไปลี่เจียง แต่ไปคุนหมิงกันก่อน เพื่อแวะดูการค้าขายที่นั่น”
วัลยายกตัวอย่าง สิ่งที่ได้จากการเดินทางและนำมาเติมเต็มให้กับเซ็นทรัล เวิลด์ ก็คือ อัลเฟรดโก ไดนิ่ง หรือการรับประทานอาหารแบบ Out door ที่เธออยากทำมาตั้งแต่เมื่อ 5 ปีที่แล้ว แต่ยังเร็วไป แต่ล่าสุดก็ได้นำมาใช้กับ การทำร้านอาหาร “Heven on seven” บนชั้น 7 เซ็นทรัล เวิลด์
ศิลปะ…สีสันของชีวิต
นอกจากท่องเที่ยวแล้ว ประติมากรรม และงานศิลป์ เป็นความชอบส่วนตัวที่ถูกผันแปรมาเป็นงาน
“เราสร้างบรรยากาศที่เอื้อต่อการช้อปปิ้ง ประติมากรรมเป็นลูกเล่นให้คนเข้ามาสนุก รู้สึกผ่อนคลาย ประติกรรมที่นี่ใช้ประติมากรไทยหมด อย่างรูปปั้นผู้หญิงเอียงคอยิ้ม ตอนแรกเราตกลงกันไว้เป็นสีขาว จะได้ดูกลืนไปกับศูนย์ แต่พอวันมาส่งสีเหลืองอ๋อยเลย เขาบอกว่ามันดีกว่า เราคนจ่ายเงินก็อึ้งไป (หัวเราะ) แต่เอ๊ะ ดูดีๆ แล้วสีเหลืองก็เด่น แล้วเข้ากับธีมในหลวงด้วย ก็โอเค คือเป็นการมองอีกมุมมองหนึ่งที่เราคาดไม่ถึง และผลปรากฏว่าคนชอบมาก”
วัลยา สนใจงานศิลปะและลงมือเรียนเมื่อ 10 ปีที่แล้วกับอาจารย์ชาวไทยที่ไปใช้ชีวิตที่สหรัฐอเมริกา เธอมีผลงานจากปลายพู่กันของเธอเอง ประดับอยู่ข้างผนังห้องทำงานของเธอ เป็นภาพดอกทานตะวันที่ติดในห้องนี้ก็ใช้เวลานาน 3 เดือน
“พอเราเริ่มอายุมากขึ้น จิตใจต้องการการผ่อนคลายความเครียด การทำงาน และดูงานศิลปะช่วยได้ อย่างไปทริปต่างประเทศ จะเข้ามิวเซียมก่อน ศิลปะช่วยผ่อนคลายและได้ความรู้ ชอบงานศิลป์ที่นิ่มนวล ทันสมัย สบายๆ ไม่ชอบอะไรที่โหดๆ สีเข้มๆ จะชอบแนวแวนโก๊ะ ดูสดใส แปลกใหม่ แต่สำหรับคอนซูเมอร์ต้องไปแนวทันสมัยจะโบราณไม่ได้ (หัวเราะ)
นอกจากงานศิลป์แล้วดนตรีเป็นอีกศาสตร์หนึ่งที่เธอให้ความสนใจและตระเตรียมข้อมูลสำหรับการเรียนรู้ครั้งใหม่ของชีวิต ซึ่งบอกถึงนิสัยส่วนตัวข้อหนึ่งว่า ชอบรีเสิร์ช ค้นคว้าข้อมูล และต้องลอง เพื่อจะได้รู้ว่าชอบหรือไม่ชอบสิ่งใด ก่อนจะลงมือศึกษาอย่างจริงจัง
ว่าด้วยความเป็น “จิราธิวัฒน์”
วัลยาเป็นลูกสาวคนที่ 21 ของเตียง จิราธิวัฒน์ ที่เกิดกับวิภา ภรรยาคนที่ 3 เป็นเจนเนอเรชั่น 2 ตอนปลาย ที่ผูกพันใกล้ชิดกับเจนเนอเรชั่น 3 ช่วงต้น อย่างกอบชัย จิราธิวัฒน์ ทศ จิราธิวัฒน์ และยุวดี พิจารณ์จิตร ซึ่งกำลังถ่ายทอดให้กับรุ่นที่ 3
สำหรับวัลยาแล้ว “แม่” เป็น Role Model สำหรับเธอ โดยเฉพาะในเรื่องความอดทน ความขยัน และความเป็นระเบียบ
“ท่านเป็นคนทำงานระเบียบ ขยันมาก แทบไม่เคยเห็นท่านป่วยเลย ถ้าไม่ไปทำงานแสดงว่าต้องป่วยมากจริงๆ ส่วนในแง่ของการทำงานพี่ๆ ทุกคน ทั้งคุณสัมฤทธิ์ คุณวันชัย คุณสุทธิชัย คุณสุทธิชาติ คุณสุทธิธรรม ให้ความรู้คำแนะนำเกี่ยวกับการทำงานเยอะมาก แต่ถ้าเป็นคนวัยใกล้เคียงกันอย่างคุณกอบชัย คุณทศ คุณยุวดี จะแลกเปลี่ยนประสบการณ์กัน แนะนำกันบ้าง มีการคุยกันตลอด เพราะเราเติบโตมาด้วยกัน”
ทุกวันนี้เธอใช้ชีวิตอยู่คอนโดมิเนียม แต่อีกไม่นานเธอจะย้ายไปอยู่ร่วมกับพี่น้องจิราธิวัฒน์ที่บ้านหลังใหม่ของตระกูล ถนนสาทรซอย 1 เนื้อที่ 4 ไร่ ซึ่งเดิมเป็นสโมสรเซ็นทรัล โดยจะเป็นแฟมิลี่ คอนโดมิเนียม ขนาด 32 ยูนิต ซึ่งเธอรับหน้าที่เป็น Project Director
“เป็นครั้งแรกที่คนในตระกูลจะอยู่รวมกันเยอะที่สุด ตกแต่งดีไซน์แบบ Contemporary โดยดีไซเนอร์ชาวออสเตรเลีย ชำนาญเรื่องของแลนด์ สเคป และคอนเทมฯ บิวดิ้ง แต่ละครอบครัวจะมีโอกาสพบปะพูดคุยกัน”
Profile
Name วัลยา จิราธิวัฒน์
Age 46 ปี
Education
-2547 อบรมหลักสูตรด้านการบริหารขั้นสูงสำหรับผู้บริหาร มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด สหรัฐฯ
-2528 ปริญญาโท บริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยฮาร์ทฟอร์ด สหรัฐฯ
-2527 ปริญญาตรี มหาวิทยาลัยแห่งแคลิฟอร์เนีย ลอสแองเจลลิส (UCLA)
Career Highlights
-2548-ปัจจุบัน ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ โครงการเซ็นทรัลเวิลด์ บริษัท เซ็นทรัลพัฒนา จำกัด (มหาชน)
-2541-2547รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท เซ็นทรัล รีเทล คอร์ปอเรชั่น จำกัด
-2539-2541 ประธานเจ้าหน้าที่บริหารร่วม ท็อปส์ ซูเปอร์มาร์เก็ต
-2531-2539 กรรมการผู้จัดการ เซ็นทรัล ซูเปอร์มาร์เก็ต
2528-2539 รองผู้อำนวยการ ห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัล
Family บิดา-มารดา เตียง-วิภา จิราธิวัฒน์
