สะออน หลังฉาก

กว่าเสียงดนตรี มุกตลกจะสะออนขึ้นในเวทีการแสดงสดแต่ละครั้ง หลังฉากหรือเบื้องหลังนั้น เป็นการทำงานที่แสนเหน็ดเหนื่อยเมื้อยล้า แต่ทุกคนมีความสุขนะ แม้บางคนหลังเวทีจะไม่ยอมยิ้มเลย แต่ขึ้นเวทีแล้ว ทุกคนสะออนรอยยิ้มกันอย่างเต็มที่

1.
บ่ายวันอาทิตย์ (4 ก.พ. 2550) นิตยสาร POSITIONING มีนัดกับวงดนตรีโปงลางสะออน เพื่อทำสกู๊ปเจาะความดังของศิลปินวงนี้ ยิ่งความตั้งใจจริงของ POSITIONING อยากจะสัมผัสการทำงานหลังฉากแบบเกาะติดประชิดตัวก่อนขึ้นเวทีการแสดงสด ทำให้ทีมงานเดินไปแต่ตั้งหัววัน เพื่อได้เห็นทุกแง่มุมก่อนขึ้นแสดงสด ในเวลาสามทุ่ม

แดดยามบ่าย ช่วงเดือนกุมภาพันธ์ ช่างกลั่นแกล้งใครๆ หลายๆ คนในละแวกนั้น แม้เดือนนี้น่าจะมีลมหนาวมาปะทะกายบ้าง แต่ไม่มีใครรู้สึกเย็นเลย โดยเฉพาะเมื่อมองไปยังทีมงานด้านเตรียมความพร้อมบนเวที ต่างมีใบหน้าเปื้อนเหงื่อ แสดงอาการเหนื่อยล้าไปตามๆ กัน

เวทีแสดงสไตล์ลูกทุ่ง ตั้งเด่นอยู่บริเวณสนามกีฬาของนวนคร แผ่นป้ายโปสเตอร์ขนาดใหญ่มีรูปอี๊ด ลูลู่ ลาล่า ถูกกางขึ้นบนเวที ท่ามกลางสายตาผู้คนที่เดินผ่านไปมา เพื่อจะรับรู้ว่า ค่ำคืนนี้ชาวนวนครจะได้พบกับวงดนตรียอดนิยมโปงลางสะออน

ยิ่งแดดล่มลมตก ดูเหมือนว่าสมาชิกโปงลางสะออนจะค่อยๆ เดินทางมาถึงเวทีแสดง แต่สมาชิกคนแรกที่เห็นหน้าไม่ใช่ใครอื่น เขาคือ อี๊ด หัวหน้าวง เขาขับพาหนะคู่กาย รถมาสด้า 3 สีขาว มาจอดบริเวณใกล้เวที อี๊ดมาด้วยเสื้อแกนกุด สีขาว กางเกงยีนส์

ใบหน้าของอี๊ดที่เหมือนเพิ่งตื่นนอน บ่งบอกว่าเขาทำงานหนัก และยังอยู่ในอาการเพลีย ใช่, เพราะเมื่อวันวานโปงลางเพิ่งไปแสดงสดที่จังหวัดกาฬสินธุ์ มาถึงวันนี้ก็ต้องเดินสายมาแสดงที่กรุงเทพฯ

“ผมไม่ได้หยุดเลยพี่ แต่มีความสุขนะ ดีกว่าไม่มีงานแสดง” อี๊ดบอกกล่าว ก่อนปลีกตัวขึ้นไปบนเวทีแสดงเพื่อสำรวจความเรียบร้อย ตั้งแต่ความแข็งแรงของเวที เครื่องดนตรี สมกับที่ใครบอกว่า เขาเป็นทุกอย่างของโปงลาง

2.
มองไปด้านหลังเวที กล่องสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ คล้ายตู้รถไฟ ทีมงานโปงลางบอกว่า นี่คือห้องแต่งตัว แต่งหน้า เปลี่ยนชุดของโปงลางสะออน ซึ่งผู้จัดงานที่นี่เตรียมไว้ให้ ถือเป็นเรื่องจำเป็นอย่างหนึ่ง ทุกครั้งที่ไปแสดงที่ไหน ต้องขอให้ผู้จัดงานเตรียมสถานที่ หรือห้องแต่งตัวทุกครั้ง

ไม่นานนักมีหญิงสาวหน้าตาดีหลายคน เดินทางเข้ามาด้วยชุดลำลอง ค่อยๆ กลืนหายไปในกล่องสี่เหลี่ยม และเดินกลับออกมาด้วยชุดแสดงโปงลางแบบเต็มยศ เห็นหน้าชัดๆ จึงนึกออกว่า เธอคือ บรรดาแดนเซอร์ขามันส์ของโปงสะออนนั่นเอง

ไม่บอกก็รู้ ว่าโปงลางสะออนเป็นครอบครัวอีสานบ้านเฮา เพราะ ภาษาที่พูดคุยกัน ล้วนใช้ภาษาท้องถิ่นสื่อสารกันชนิดคนนอกพื้นที่ฟังแทบไม่รู้เรื่อง

มองนาฬิกา ประมาณห้าโมงเย็นกว่าๆ อี๊ด ลาล่า และลูลู่ ถูกเรียกขึ้นรถกระบะ เพื่อขับรถโปรโมตการแสดงรอบๆ นวนคร ซึ่งทีมงานช่างกล้อง POSITIONING ไม่รั้งรอรีบติดตามแบบไม่คลาดสายตา

บนท้ายกระบะ อี๊ด ลาล่า และลูลู่ ต่างส่งรอยยิ้ม และโบกไม้โบกมือ เป็นระยะๆ ชักชวนให้ชาวนวนครไปดูการแสดงค่ำคืนนี้ วัดจากรอยยิ้มตอบรับ เสียงเรียกจากผู้คนแถวนั้น ต้องยอมรับว่า ศิลปินวงนี้ดังจริง ระดับซูเปอร์สตาร์ก็ว่าได้

3.
หนึ่งชั่วโมงผ่านไป รถกระบะกลับเข้ามายังเวที อี๊ดเรียกบรรดาสมาชิกวงขึ้นไปซักซ้อมการแสดง ว่าวันนี้จะใช้มุกไหน ได้ยินเสียงเพลง แช่แวบ ของแดน บีทูบี โดยให้ จีจี้ หรือ แมว สาวร่วงอวบกำลังถือไมล์ขับร้อง และกำลังซักซ้อม ท่าลื่นไถลเกือบตกเวที เรียกรอยยิ้มจากคนแอบชมได้หลายยิ้ม

ภาษาบ้านเฮายังเจื้อยแจ้วอยู่เป็นระยะ อี๊ดยืนอยู่ท่ามกลางขาแดนซ์โปงลาง อี๊ดกำลังอธิบายมุกที่จะเล่น ท่าเต้นแบบรำมวยที่เข้ากับเพลงแช่แวบ มีลาล่า ลูลู่ คอยกำกับ ถ้าเปรียบเป็นอี๊ดเป็นนักรบที่กำลังออกศึก ลาล่า กับลูลู่ น่าจะเป็นแขนซ้าย แขนขวาของอี๊ด ซึ่งคอยกำกับดูแลแนะนำพลพรรคแดนเซอร์อย่างใกล้ชิด

เต้นไปเต้นมาไม่นานนัก อี๊ดเรียกรวมพลอีกครั้งหนึ่ง เหมือนไม่ค่อยพอใจกับการยักย้ายส่ายสะโพกของขาแดนซ์เท่าใดนัก อี๊ดจึงพยายามแสดงท่าทางให้ดู อี๊ดแสดงท่ายั่วยวน กวนโอ๊ยในลีลาสะบัดไหล่และสะโพก สมกับเป็นหัวหน้าใหญ่ของโปงลาง

ซ้อมไปประมาณครึ่งชั่วโมง ทุกคนกลับไปหลังเวทีเพื่อแต่งตัว และทำภารกิจของแต่ละคน สมาชิกชายหลายคนเลือกมานั่งกินข้าวกับสำรับอาหารขนาดใหญ่ เหมือนเลี้ยงงานบวช ที่จัดไว้หลังเวทีขณะที่หญิงสาวต่างยุ่งอยู่กับการแต่งองค์ทรงเครื่อง เขียนคิ้วทาปาก

ทีมงาน POSITIONING ขอเวลา ลาล่า และลูลู่ ออกมาจากห้องแต่งตัว เพื่อสัมภาษณ์เปิดใจถึงความดังของโปงลาง ซึ่งการสัมภาษณ์ครั้งนี้นอกจากจะหยิบนำไปเขียนสกู๊ปในหนังสือแล้ว ยังมีการถ่ายวิดีโอเทป เพื่อลงในเว็บไซต์ www. positioningmag.com ด้วย

กล้องพร้อม คนสัมภาษณ์พร้อม… การสัมภาษณ์เริ่มต้นขึ้น ลาล่า และลูลู่ เห็นกล้องวิดีโอไม่ได้ วิญญาณสาวฝรั่งของลาล่า และลีลาสาวพม่าของลูลู่ เป็นไปโดยอัตโนมัติเมื่อเห็นกล้อง เธอทั้งสองให้สัมภาษณ์แบบสุดมันส์ ตามคาแร็กเตอร์ที่เธอเป็น แต่เมื่อกล้องหยุดถ่ายภาพ เธอทั้งสองหยุดนิ่ง เหมือนบทบาทยุติลง ลาล่า ลูลู่ ดูเครียด ไม่ขี้เล่น อาจเพราะเธอกำลังทำสมาธิ ก่อนขึ้นแสดง

สองทุ่มเศษๆ เกือบสามทุ่ม แฟนเพลงเริ่มทยอยเข้าจับจองที่นั่ง ส่วนใหญ่มากันแบบยกครอบครัวมาชม มีหลายคนถือข้าวเหนียวหมูปิ้ง ข้าวโพดคั่ว ผลไม้ดอง สด ติดไม้ติดถือกันหลายถุง มองแล้วให้บรรยากาศเหมือนมาชมลิเก หนังกลางแปลง

แสงสี สปอตไลต์ เริ่มทำงาน คล้ายๆ กับเป็นสัญญาณว่า การแสดงกำลังเริ่มต้นแล้ว มองเห็นอี๊ดกำลังแอบมองผู้ชมที่เดินทางมานั่งชมกันอย่างเนืองแน่น เขาหันกลับมา บอกสมาชิกในวงว่า พวกเราพร้อมนะ การแสดงเริ่มขึ้นแล้ว…

ผ้าขาวม้าอีสาน เสื้อผ้าประตูน้ำ

ชุดกระโปรงลายสก็อตของอี๊ด ชุดแสดงแนวอีสานร็อกแอนด์โรล มีคำถามว่า ใครออกแบบให้ ตัดให้ ซื้อหามาจากไหน

นัท หรือ ราเมศ ศรีสำอาง อดีตนักแสดงคาเบเร่ พัทยา ศิษย์เก่าวิทยาลัยนาฏศิลปกาฬสินธุ์ ผู้ดูแลฝ่ายเสื้อผ้าของโปงลางสะออน บอกว่า ชุดของอี๊ด กระโปรงลายสก็อต นั้นเป็นผ้าขาวม้าจากอีสานบ้านเฮา เอามาทำประยุกต์ อัดจีบรอบ

บางคนนึกว่า เป็นกระโปรงลายสก็อต ซึ่งได้รับการแบบมาจากวงปี่สก็อตแลนด์ แต่ขอยืนยันว่าไม่ใช่ กระโปรงลายสก็อตนี้ เป็นผ้าขาวม้าประยุกต์ เน้นความเป็นไทยอีสานแบบอินเตอร์

ส่วนชุดแสดงอื่นๆ นัท บอกว่า เป็นชุดที่ออกแบบ ประยุกต์กันเอง ซื้อผ้ามาแถวๆประตูน้ำ พาหุรัก มาจ้างร้านตัดเย็บอีกที ส่วนเครื่องประดับในชุดก็จะตกแต่งกันเอง โดยมีคอนเซ็ปต์แบบไทยอีสานประยุกต์