นโยบายนี้จะทำให้ชาวญี่ปุ่นที่มีอายุ 75 ปีขึ้นไปที่มีรายได้เกิน 2 ล้านเยนต่อปี (ราว 5.8 เเสนบาท) เเละคู่สมรสอายุ 75 ปีขึ้นไปที่มีรายได้รวมกันเกิน 3.2 ล้านเยนต่อปี (9.2 เเสนบาท) จะต้องเสียค่าประกันสังคมเพิ่มเป็น 20% ของรายได้ทั้งหมด จากเดิมที่เคยต้องจ่ายเพียง 10%

โดยคาดว่าโครงการนี้จะเริ่มดำเนินการได้ในปี 2022 ซึ่งจะมีคนญี่ปุ่นราว 3.7 ล้านคนได้รับผลกระทบ 

โยชิฮิเดะ ซูงะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นคนใหม่ ที่เพิ่งขึ้นรับตำเเหน่งไปเมื่อช่วงเดือน ก.ย. ระบุว่า รัฐบาลต้องการจะ
“ลดภาระ” ของคนรุ่นใหม่ วัยทำงานที่ต้องจ่ายภาษีเพิ่มขึ้นจากปัญหาประชากร โดยต้องการสร้างระบบประกันสังคมที่ยุติธรรมสำหรับทุกคน

การที่ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่เข้าสู่ “สังคมสูงวัย” เต็มขั้น ทำให้ค่าใช้จ่ายสวัสดิการของรัฐด้านประกันสังคมเพิ่มขึ้นตามไปด้วย

ขณะเดียวกัน เมื่ออัตราการเกิดใหม่ “ลดลง” ก็ทำให้มีประชากรวัยเเรงงานที่เป็นส่วนขับเคลื่อนเศรษฐกิจ “จ่ายภาษี” ลดลง อีกทั้งคนหนุ่มสาวที่ใช้ชีวิตอยู่ในปัจจุบันก็ต้องเเบกรับภาระทางสังคมเพิ่มขึ้น

• วิกฤตประชากรญี่ปุ่น : จำนวนเด็กเกิดใหม่ปีนี้ ต่ำสุดในรอบ120 ปี เเต่งงานน้อย-หย่าร้างเพิ่ม

ก่อนหน้านี้ คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบในการผลักดันกฎหมายให้ภาคเอกชนขยายระยะเวลาทำงาน หรือ “ขยายเวลาเกษียณอายุ” ให้กับลูกจ้างไปจนถึงอายุ 70 ปี จากเดิมที่บริษัทญี่ปุ่นมีภาระผูกพันที่จะต้องให้พนักงานทำงานจนถึงอายุ 65 ปี

เเม้ในขณะนี้ ร่างกฎหมายดังกล่าวจะยังไม่ได้บังคับให้ทุกบริษัทต้องรักษาสภาพพนักงานไปจนถึงอายุ 70 ปี เเต่ก็ให้เป็นตัวเลือกมาลองใช้ 5 เเบบ ได้เเก่ การขยายเวลาเกษียณอายุ การปลดลูกจ้างต่อเมื่อไม่สามารถทำงานได้ เเละการอนุญาตให้ลูกจ้างทำงานเกินอายุที่กำหนด

เเละมีตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับการทำงานยุคใหม่อีก 2 เเบบคือ การให้บริษัทจ้างงานลูกจ้างที่เกษียณอายุแล้วในรูปแบบ “ฟรีแลนซ์” เเละให้จ้างงานลูกจ้างให้ทำงานเป็นการกุศลของบริษัท โดยคาดว่าจะบังคับใช้ให้ได้ภายในเดือนเมษายน ปี 2021

• ญี่ปุ่น ขยายเวลาเกษียณอายุการทำงานเป็น 70 ปี แก้ปัญหาขาดเเรงงาน

ที่มา : JapanTimes , JapanToday

ล่าสุดกับความพยายามแก้ปัญหาของรัฐบาลญี่ปุ่น โดยคณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบในการผลักดันกฎหมายให้ภาคเอกชนขยายระยะเวลาทำงานหรือ “ขยายเวลาเกษียณอายุ” ให้กับลูกจ้างไปจนถึงอายุ 70 ปี จากเดิมที่บริษัทญี่ปุ่นมีภาระผูกพันที่จะต้องให้พนักงานทำงานจนถึงอายุ 65 ปี

เเม้ในขณะนี้ ร่างกฎหมายดังกล่าวจะยังไม่ได้บังคับให้ทุกบริษัทต้องรักษาสภาพพนักงานไปจนถึงอายุ 70 ปี
เเต่ก็ให้เป็นตัวเลือกมาลองใช้ 5 เเบบ ได้เเก่ การขยายเวลาเกษียณอายุ การปลดลูกจ้างต่อเมื่อไม่สามารถทำงานได้
เเละการอนุญาตให้ลูกจ้างทำงานเกินอายุที่กำหนด

มีตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับการทำงานยุคใหม่อีก 2 เเบบคือ การให้บริษัทจ้างงานลูกจ้างที่เกษียณอายุแล้วในรูปแบบ “ฟรีแลนซ์” เเละให้จ้างงานลูกจ้างให้ทำงานเป็นการกุศลของบริษัท

โดยจะมีผลักดันร่างกฎหมายนี้เข้าสู่สภานิติบัญญัติ และคาดว่าจะบังคับใช้ให้ได้ภายในเดือนเมษายนปี 2021

ต่อจากนี้รัฐบาลญี่ปุ่นวางแผนจะทำให้การขยายเวลาเกษียณอายุงานไปถึง 70 ปีกลายเป็นพันธะผูกพันในอนาคต ซึ่งหากมองอีกมุมก็สร้างความกังวลให้กับคนรุ่นใหม่ไม่น้อย เพราะการทำงานตลอดชีวิตของพวกเขาจะต้องยืดไปอีก 5 ปีนั่นเอง

• เปิดงบประมาณญี่ปุ่นปี 2020 ทะลุ 102 ล้านล้านเยน ปีแห่ง “โอลิมปิก” และสังคมผู้สูงอายุ

วิกฤตประชากรญี่ปุ่น อีกด้านที่น่าวิตกคือมีอัตราการเกิดที่ต่ำมาก โดยในปี 2019 มีเด็กเกิดใหม่ลงต่ำกว่า 900,000 คน ซึ่งเป็นระดับต่ำสุดนับตั้งแต่มีการเก็บสถิติมาในรอบ 120 ปี

อัตราการเกิดที่ลดลงจนน่ากังวลเช่นนี้ จะนำไปสู่การขาดเเคลนวัยเเรงงานซึ่งเป็นกำลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจ อุตสาหกรรมเเละเป็นกลุ่มคนจ่ายภาษี ซึ่งจะมีผลกระทบด้านสวัสดิการมากขี้น เนื่องจากรัฐต้องใช้เงินสนับสนุนค่าใช้จ่ายของผู้สูงอายุจำนวนมากในประเทศ

• มาดู “รถพุ่มพวง” ฉบับญี่ปุ่น ธุรกิจซูเปอร์มาร์เก็ตเคลื่อนที่ กำลังเติบโตรับสังคมสูงวัย

ที่ผ่านมาทางการญี่ปุ่นพยายามอย่างหนักที่จะเพิ่มอัตราการเจริญพันธุ์ (Fertility Rate) ให้เป็นไปตามที่ตั้งเป้าไว้ที่ 1.8 ภายในสิ้นปี 2025 โดยออกมาตรการสนับสนุนการเลี้ยงเด็กและการจ้างงานคนรุ่นใหม่ เพื่อจูงใจให้ประชาชนมีบุตรกันมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม อัตราการเจริญพันธุ์ที่เป็นค่าเฉลี่ยการให้กำเนิดบุตรต่อประชากรของผู้หญิงในญี่ปุ่น เมื่อปรับตามรายอายุและหมวดอายุของสตรีแล้ว ยังอยู่ที่ 1.42 ในปี 2018

นอกจากนี้ จำนวนคู่รักที่แต่งงานใหม่ในปี 2019 ลดลงกว่า 3,000 คู่ เเละต่ำกว่า 583,000 คู่ เป็นครั้งแรกนับตั้งเเต่หลังสงครามโลก ขณะเดียวกันคู่แต่งงานที่มีการหย่าร้างในปี 2019 ก็เพิ่มขึ้นประมาณ 2,000 คู่ โดยอยู่ที่ 210,000 คู่

อ่านเพิ่มเติม : วิกฤตประชากรญี่ปุ่น : จำนวนเด็กเกิดใหม่ปีนี้ ต่ำสุดในรอบ120 ปี เเต่งงานน้อย-หย่าร้างเพิ่ม

ที่มา : japantoday , scmp

กระทรวงสวัสดิการสังคมของญี่ปุ่น เปิดเผยว่า ทารกเกิดใหม่ของญี่ปุ่นในปี 2019 อยู่ที่ประมาณ 864,000 คน
ลดลง 54,000 จากปีที่แล้ว ขณะที่จำนวนประชากรที่เสียชีวิตในปี 2019 อยู่ที่ 1,376,000 คน

ทำให้เกิดส่วนต่างของทารกเกิดใหม่และผู้เสียชีวิตถึง 512,000 คน ซึ่งเป็นช่วงห่างที่กว้างที่สุด นับจากการเก็บสถิติมาตั้งเเต่ปี 1899

อัตราการเกิดที่ลดลงจนน่ากังวลเช่นนี้ สร้างเเรงกดดันด้านสวัสดิการมากขี้น เนื่องจากการใช้เงินสนับสนุนค่าใช้จ่ายของผู้สูงอายุจำนวนมากในประเทศ อาจส่งผลต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจได้

ที่ผ่านมาทางการญี่ปุ่นพยายามอย่างหนักที่จะเพิ่มอัตราการเจริญพันธุ์ (Fertility Rate) ให้เป็นไปตามที่ตั้งเป้าไว้ที่ 1.8 ภายในสิ้นปี 2025 โดยออกมาตรการสนับสนุนการเลี้ยงเด็กและการจ้างงานคนรุ่นใหม่ เพื่อจูงใจให้ประชาชนมีบุตรกันมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม อัตราการเจริญพันธุ์ที่เป็นค่าเฉลี่ยการให้กำเนิดบุตรต่อประชากรของผู้หญิงในญี่ปุ่น เมื่อปรับตามรายอายุและหมวดอายุของสตรีแล้ว ยังอยู่ที่ 1.42 ในปี 2018

• คนญี่ปุ่นติดบ้าน เที่ยวต่างประเทศน้อย เเม้ “พาสปอร์ต” จะทรงพลังที่สุดในโลก

ข้อมูลของกระทรวงยังระบุอีกว่า จำนวนคู่รักที่แต่งงานใหม่ในปี 2019 ลดลงกว่า 3,000 คู่ เเละต่ำกว่า 583,000 คู่
เป็นครั้งแรกนับตั้งเเต่หลังสงครามโลก ขณะเดียวกันคู่แต่งงานที่มีการหย่าร้างในปี 2019 ก็เพิ่มขึ้นประมาณ 2,000 คู่ โดยอยู่ที่ 210,000 คู่

หากมองในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา อัตราการเกิดในญี่ปุ่นลดลงกว่า 30% โดยในปี 1991 มีทารกเกิดใหม่ในญี่ปุ่นอยู่ระดับ 1,247,000 คน ขณะที่นับตั้งเเต่ปี 2018 ที่ผ่านมาจำนวนการเกิดของทารกลดลงเฉลี่ยราว 28,000 คนต่อปี

ประกอบกับอีกปัจจัยคือ ญี่ปุ่นมีประชากรหญิงวัยเจริญพันธุ์ในช่วงอายุตั้งแต่ 25-39 ปี ลดลงต่อเนื่อง โดยข้อมูล ณ วันที่ 1 ก.ค. พบว่า ประชากรหญิงที่มีอายุอยู่ในช่วง 30 ปี มีอยู่จำนวน 6.83 ล้านคน ขณะที่ประชากรหญิงที่มีอายุอยู่ในช่วง 20 ปี อยู่ที่ 5.77 ล้านคน

ประชากรในญี่ปุ่นเริ่มลดจำนวนลงเป็นครั้งแรกในตั้งแต่ปี 2005 โดยที่อัตราการเสียชีวิตของประชาชนแซงหน้าอัตราการเกิด แม้ว่าจะเริ่มฟื้นตัวขึ้นแต่อัตราการลดลงของประชากรยังคงมีแนวโน้มดำเนินต่อไปเป็นปีที่ 13 ติดต่อกัน นับตั้งแต่ปี 2007

ที่มา :
Kyodo : Japan sees record low number of babies born in 2019
Japantimes : Babies born in Japan to drop below 900,000 in 2019 for first time