พิชา รัตนธรรม ประธานเจ้าหน้าที่ธุรกิจธนบดี และบริการธนาคาร ธนาคารทิสโก้ จำกัด (มหาชน) ได้กล่าวถึงนวัตกรรมการแพทย์ก้าวหน้าทำให้อายุเฉลี่ยของคนทั่วโลกมีแนวโน้มยืนยาวขึ้น ซึ่งผลที่เกิดขึ้นทำให้คนไทยมีอายุที่ยืนยาวมากกว่าเดิม อย่างไรก็ดีคนไทยจำนวนไม่น้อยกลับมีปัญหาเรื่องการวางแผนการเงินที่ถูกต้อง เนื่องจากค่ารักษาพยาบาลกลับสูงมากขึ้น

ด้วยสาเหตุดังกล่าวทำให้ ธนาคารทิสโก้ ต้องการเข้ามาที่จะเป็นผู้ช่วยการวางแผนทางการเงิน โดยชู 3 ประเด็นใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง เพิ่มความพร้อมด้านการเงิน ผ่านผลิตภัณฑ์ทางการเงิน อย่างเช่น ประกันชีวิต ประกันสุขภาพ ไปจนถึงประกันบำนาญ สนับสนุนเรื่องการดูแลสุขภาพ รวมถึง เพิ่มความพร้อมด้านที่อยู่อาศัยวัยเกษียณ

นอกจากนี้ธนาคารฯ​ ยังได้พัฒนา TISCO My Goal โปรแกรมวางแผนการเงินที่ครอบคลุมทั้งกองทุน ประกัน เงินฝาก รวมถึงวางแผนมรดกให้แก่ทายาท ซึ่งจะเป็นเครื่องมือช่วยให้เจ้าหน้าที่ธนกิจส่วนบุคคล (RM) นำไปใช้ออกแบบแผนการเงินเพื่อการเกษียณให้ตรงตามความต้องการของลูกค้าแต่ละราย หรือแม้แต่ลูกค้าจะสามารถนำไปวางแผนการเงินเบื้องต้นผ่านเว็บไซต์ หรือผ่านแอปพลิเคชัน TISCO My Wealth หรือแม้แต่ช่องทาง LINE OA TISCO Advisory

ประธานเจ้าหน้าที่ธุรกิจธนบดี และบริการธนาคาร ของธนาคารทิสโก้ ยังได้กล่าวว่าทาง TISCO เตรียมที่จะเปิดสาขาให้บริการที่ปรึกษาทางการเงิน หรือ Advisory Branch เพื่อให้บริการลูกค้าความมั่งคั่งสูง โดยเจ้าหน้าที่ RM ของธนาคารทิสโก้ทุกรายได้รับใบอนุญาตผู้แนะนำการลงทุน (IC License) และธนาคารทิสโก้ยังส่งเสริมให้เจ้าหน้าที่ RM ทุกสาขาได้รับคุณวุฒิที่ปรึกษาการเงิน (AFPT®) และนักวางแผนการเงิน (CFP®) อีกด้วย

สำหรับสาขาแรกของ Advisory Branch จะอยู่ที่สำนักงานใหญ่ของธนาคารทิสโก้ ซึ่งจะมีกำหนดเปิดภายในเดือนมีนาคมนี้ ก่อนที่จะมีการขยายสาขาไปยังที่ต่างๆ ในภายหลัง นอกจากนี้ใน Advisory Branch ยังจะมีการจัดกิจกรรมให้ความรู้ในเรื่องการเงิน ด้านสุขภาพ หรือแม้แต่ด้านไลฟ์สไตล์อย่างสม่ำเสมอ

ในด้านที่ปรึกษาทางการเงิน ธนาคารยังได้ชูจุดแข็งถึงการจัดทำบทวิเคราะห์จากศูนย์วิเคราะห์เศรษฐกิจและกลยุทธ์ทิสโก้ (TISCO ESU) และยังรวมถึงบทวิเคราะห์ที่แนะนำการลงทุนสินทรัพย์ทั่วโลกที่เป็นภาษาไทยให้กับลูกค้า และยังรวมถึงโมเดลธุรกิจ Open Architecture ที่สามารถนำเสนอผลิตภัณฑ์การเงินแบบไม่จำกัดค่าย จะทำให้ลูกค้าได้ผลประโยชน์สูงสุด

โดย TISCO ได้ตั้งเป้าขององค์กรที่จะเป็น Top Advisory และมีสินทรัพย์ภายใต้การจัดการ (AUM) เพิ่มขึ้น ในปี 2024 ราวๆ 10-15% 

สำนักข่าว Bloomberg รายงานข่าวโดยอ้างอิงแหล่งข่าวที่เกี่ยวข้องว่า Standard Chartered กำลังพิจารณาแผนแยกธุรกิจวาณิชธนกิจออกมาเป็นบริษัทใหม่ เพื่อที่จะเพิ่มผลตอบแทนให้ผู้ถือหุ้น หลังจากในช่วงหลายปีที่ผ่านมาราคาหุ้นของสถาบันการเงินรายดังกล่าวได้ตกลงมาโดยตลอด

Bill Winter ซึ่งเป็น CEO ของ Standard Chartered กำลังอยู่ระหว่างการพิจารณาที่จะแยกธุรกิจวาณิชธนกิจออกมาจากกลุ่มธุรกิจการธนาคารสำหรับสถาบันการเงิน อย่างไรก็ดีในการแยกธุรกิจดังกล่าวออกมานั้นอาจมีการปรับลดพนักงานด้วย

ในช่วงที่ผ่านมา Standard Chartered ประสบปัญหาในการตั้งสำรองหนี้เนื่องจากมีการปล่อยสินเชื่อให้กับอสังหาริมทรัพย์เพื่อการพาณิชย์ (CRE) ในประเทศจีนจำนวนมาก ซึ่งรายได้จากจีนและฮ่องกงคิดเป็นสัดส่วนมากกว่า 1 ใน 4 ของรายได้ทั้งหมดที่สถาบันการเงินรายนี้ทำได้

ปัญหาดังกล่าวยังทำให้ราคาหุ้นของ Standard Chartered เมื่อนับจากต้นปี 2024 นั้นตกลงไปแล้วถึง 13.35% และถ้าหากนับตั้งแต่ปี 2018 เป็นต้นมาราคาหุ้นตกไปแล้วไม่น้อยกว่า 30%

แผนการของ Standard Chartered คือต้องการที่จะเพิ่มสัดส่วนอัตราผลตอบแทนผู้ถือหุ้น (ROE) ให้ได้มากกว่า 10% ภายในสิ้นปี 2024 อย่างไรก็ดีแผนการดังกล่าวยังช้ากว่าคู่แข่งอย่าง HSBC ที่มีอัตราส่วนดังกล่าวมากกว่าตั้งแต่ช่วงไตรมาส 3 ของปี 2023 แล้ว

ในช่วงเดือนกันยายนที่ผ่านมา Standard Chartered ได้จ้าง CFO รายใหม่ซึ่งเคยทำงานเป็นวาณิชธนกรให้กับ Bank of America และเคยนั่งเป็นคณะกรรมการที่ไม่ได้เป็นผู้บริหาร (Non-Executive Director) ของสถาบันการเงินในอิตาลีอย่าง Unicredit โดยการจ้าง CFO รายใหม่นี้เพื่อที่จะปรับโครงสร้างทางการเงินเพื่อที่จะเพิ่มอัตราผลตอบแทนให้กับผู้ถือหุ้น

อย่างไรก็ดีโฆษกของ Standard Chartered ปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับข่าวดังกล่าวกับ Bloomberg นอกจากนี้แหล่งข่าวของสื่อรายดังกล่าวยังชี้ว่าแผนการดังกล่าวมีความเป็นไปได้หลายแนวทาง รวมถึงยังไม่มีการตัดสินใจในขั้นสุดท้าย

สำนักข่าว Reuters รายงานข่าว โดยอ้างอิงแหล่งข่าวที่เกี่ยวข้องว่า ธนาคารกลางสหรัฐฯ (Fed) ได้สั่งให้ Citi สถาบันการเงินรายใหญ่ ปรับปรุงระบบการทำงานภายในองค์กรอีกครั้ง โดยเฉพาะวิธีวัดความเสี่ยงจากการผิดนัดชำระหนี้ของคู่ค้า

Fed ได้ส่งหนังสือแจ้ง Citi ถึง 3 ครั้งเพื่อสั่งให้ธนาคารจัดการว่าจะวัดความเสี่ยงของการผิดนัดชำระหนี้โดยคู่สัญญาในธุรกรรมอนุพันธ์อย่างไรในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า โดยก่อนหน้านี้ฝ่ายตรวจสอบภายในพบว่างานบางส่วนที่ทำเพื่อปรับปรุงการบริหารความเสี่ยงทั่วทั้งธนาคารยังไม่เพียงพอ

แหล่งข่าวของ Reuters ยังกล่าววอีกว่า ฝ่ายตรวจสอบภายในยังพบว่าสถาบันการเงินรายนี้ล้มเหลวในการปฏิบัติตามขั้นตอนข้อกำหนด เพื่อให้แน่ใจว่าคณะกรรมการและผู้บริหารระดับสูงได้รับรายงานที่ครอบคลุมเกี่ยวกับความเสี่ยงทั่วทั้งบริษัท

Citi อยู่ในช่วงเวลาที่ต้องแก้ไขปัญหาด้านกฎระเบียบที่หน่วยงานกำกับดูแลในสหรัฐอเมริกาได้สั่งลงมา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการจัดการด้านความเสี่ยง การจัดการด้านข้อมูล ไปจนถึงการควบคุมภายในสถาบันการเงิน โดยสถาบันการเงินรายนี้ได้รับปากที่จะแก้ปัญหา รวมถึงจ่ายค่าปรับถึง 400 ล้านเหรียญสหรัฐในปี 2020 ที่ผ่านมา

ในช่วงที่ผ่านมา Jane Fraser ซึ่งเป็น CEO ของ Citi ได้ปรับโครงสร้างของธนาคาร ไม่ว่าจะเป็นการปลดพนักงาน หรือแม้แต่การปรับโครงสร้างการบริหารภายใน รวมถึงการยกระดับการจัดการด้านความเสี่ยง

สถาบันการเงินรายใหญ่ของสหรัฐฯ รายนี้ต้องการที่จะเรียกความเชื่อมั่นของนักลงทุนกลับมาอีกครั้ง หลังจากที่ราคาหุ้นของ Citi ตามหลังคู่แข่งรายใหญ่ เนื่องจากแรงกดดันจากการปรับโครงสร้างองค์กร รวมถึงปัญหาการจัดการด้านความเสี่ยงที่ยังแก้ไขไม่แล้วเสร็จ

และคำเตือนจาก Fed ที่ส่งให้ Citi นั้นอาจทำให้แผนการปรับปรุงโครงสร้างนั้นต้องใช้เวลายาวนานกว่าที่คาด

Citi สถาบันการเงินรายใหญ่ของสหรัฐอเมริกา ประกาศปลดพนักงานจำนวน 20,000 ราย หรือคิดเป็น 10% ของจำนวนพนักงานทั้งหมด และการปลดพนักงานครั้งนี้จะช่วยทำให้บริษัทสามารถลดค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องได้มากถึง 2,500 ล้านเหรียญสหรัฐในระยะยาว

แผนการปลดพนักงานของ Citi จำนวน 20,000 ราย ตามหลังมาจากกระบวนการปรับโครงสร้างในรอบ 20 ปี โดยมีการทยอยปลดผู้บริหาร เพื่อลดความซับซ้อนขององค์กร และยังรวมถึงแผนล่าสุดในการนำธุรกิจในประเทศเม็กซิโกเข้าระดมทุนในตลาดหลักทรัพย์ จะทำให้พนักงานนั้นลดลงอีก 40,000 คน ซึ่งจะทำให้สถาบันการเงินรายนี้จะมีพนักงานเหลือ 180,000 ราย โดยแผนการดังกล่าวนี้จะแล้วเสร็จภายในปี 2026

ตัวแทนของ Citi ได้กล่าวกับ CNN ว่า แผนการปลดพนักงานนั้นเกิดขึ้นกับธุรกิจของ Citi ที่มีอยู่ทั่วโลก แต่ปฏิเสธที่จะแจกแจงตัวเลขตามทวีปต่างๆ ซึ่งสถาบันการเงินรายดังกล่าวจะมีค่าใช้จ่าย 1,000 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งเกิดจากกระบวนการปลดพนักงานในช่วง 2 ปีหลังจากนี้

สาเหตุสำคัญที่ทำให้ Citi ต้องออกมาปลดพนักงานชุดใหญ่ เนื่องจากผลประกอบการของสถาบันการเงินรายนี้ในไตรมาส 4 ของปี 2023 ขาดทุนถึง 1,800 ล้านเหรียญสหรัฐ จากการตั้งสำรองในส่วนต่างๆ ซึ่งตัวเลขดังกล่าวยังเป็นผลประกอบการที่แย่สุดในรอบ 15 ปีของสถาบันการเงินรายนี้

Jane Fraser ซึ่งเป็น CEO ของ Citi ได้ออกมากล่าวว่า ผลประกอบการในไตรมาส 4 ถือว่า “ผิดหวังมากที่สุด”

ในช่วงที่ผ่านมา CEO หญิงของ Citi พยายามแก้ไขปัญหาด้านกฎระเบียบที่หน่วยงานกำกับดูแลในสหรัฐอเมริกาได้สั่งให้สถาบันการเงินรายนี้ต้องแก้ปัญหา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการจัดการด้านความเสี่ยง การจัดการด้านข้อมูล ไปจนถึงการควบคุมภายในสถาบันการเงิน

ไม่เพียงแค่การแก้ปัญหาภายในองค์กรเท่านั้น แต่ราคาหุ้นของ Citi เมื่อเทียบกับสถาบันการเงินรายใหญ่ของสหรัฐอเมริกา ราคาหุ้นของ Citi ได้ปรับตัวลดลงสวนทางกับคู่แข่งรายอื่นที่มีราคาหุ้นเพิ่มขึ้น ทำให้ CEO รายดังกล่าวต้องสร้างความมั่นใจให้กับนักลงทุนด้วย

สิ่งที่เกิดขึ้นทำให้ CEO ของ Citi ต้องปรับโครงสร้างไม่ใช่แค่การปลดพนักงานเท่านั้น แต่ยังมีการขายธุรกิจในต่างประเทศออกไปเพื่อลดความเสี่ยง หรือแม้แต่การฟื้นฟูงบการเงินซึ่งจะทำให้สถาบันการเงินรายใหญ่อันดับ 3 ของสหรัฐฯ กลับมาแข็งแกร่งอีกครั้ง

ที่มา – CBS News, CNN, Yahoo Finance

UBS ได้ออกบทวิเคราะห์กลุ่มธนาคารในอาเซียนเมื่อเย็นวานนี้ (3 มกราคม) โดยได้วิเคราะห์ว่ากลุ่มธนาคารไทยนั้นจะมีกำไรในปี 2024 เติบโต 3% เท่านั้น เป็นรองบ๊วยในอาเซียน นอกจากนี้ยังกังวลในเรื่องคุณภาพสินทรัพย์ ต้นทุนของส่วนของผู้ถือหุ้น อย่างไรก็ดีคาดว่าปันผลที่สูง จะช่วยไม่ให้ราคาหุ้นลดลงได้

ในบทวิเคราะห์ได้กล่าวถึงภาพรวมของเศรษฐกิจไทยในปี 2024 นี้ UBS คาดว่าจะเติบโต 3.4% ได้ปัจจัยหลักจากการลงทุน รวมถึงการเบิกจ่ายของรัฐบาลที่เพิ่มมากขึ้น ในช่วงครึ่งหลังของปีนี้ อย่างไรก็ดียังมีปัจจัยเช่น นักท่องเที่ยวที่ฟื้นตัวช้า หรือแม้แต่ปัจจัยหนี้ครัวเรือนของไทย

ปัจจัยที่ต้องจับตามองของกลุ่มแบงก์ไทยในปี 2024

1. อัตราดอกเบี้ยนโยบายของไทยถึงจุดสูงสุดหรือยัง ในรายงานของ UBS คาดการณ์ว่า Cycle อัตราดอกเบี้ยนโยบายของไทยยังตามหลัง Cycle อัตราดอกเบี้ยของสหรัฐฯ และมองว่าหุ้นกลุ่มธนาคารไทยจะไม่สามารถเอาชนะผลตอบแทนของดัชนีหุ้นไทยอย่าง SET Index ไปได้
2. มาตรการของแบงก์ชาติที่หมดลง กับ มาตรการของรัฐบาล UBS กล่าวถึงมาตรการของธนาคารแห่งประเทศไทยที่ช่วยเหลือลูกหนี้ในช่วงการแพร่ระบาดของโควิดนั้นได้สิ้นสุดลงในปี 2023 ที่ผ่านมา ขณะเดียวกันยังมีมาตรการที่ให้ลูกหนี้บัตรเครดิตจ่ายเงินขั้นต่ำเพิ่ม อาจทำให้ NPL นั้นเพิ่มมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีโครงการดิจิทัลวอลเล็ตที่คาดว่าจะออกมาได้ แต่กลุ่มธนาคารไทยยังสามารถจัดการกับปัญหาดังกล่าวได้ในช่วงครึ่งหลังของปี 2024
3. อัตราการปันผลของกลุ่มแบงก์ไทย นอกจากนี้ UBS ยังมองว่าธนาคารไทยบางแห่งเองอาจเพิ่มการปันผลมากขึ้น ซึ่งอาจทำให้ดึงดูดนักลงทุน เนื่องจากผลตอบแทนพันธบัตรที่เริ่มลดลงมา

ตัวเลขคาดการณ์ที่น่าสนใจของกลุ่มธนาคารไทย

• การเติบโตของเงินให้สินเชื่อ (Loan Growth) คาดว่าจะอยู่ที่ 3.6%
• รายได้รวมของกลุ่มธนาคารไทยคาดว่าจะเติบโต 3.2%
• ต้นทุนความเสี่ยงของสินเชื่อที่ไม่ได้รับการชำระคืนเงินต้น (Credit Cost) คาดว่าจะอยู่ที่ 1.6% (160 bps)
• NPL อยู่ราวๆ 3.6%

อย่างไรก็ดี UBS แสดงความกังวลด้านคุณภาพสินทรัพย์ที่ยังคงอยู่ของกลุ่มธนาคารไทย โดยเฉพาะเมื่อโครงการปรับโครงสร้างหนี้สิ้นสุดลงหลังจากนี้ ความเสี่ยงในเรื่องเศรษฐกิจมหภาค หรือแม้แต่โครงการดิจิทัลวอลเล็ตที่ยังมีความไม่แน่นอน รวมถึงทำให้ต้นทุนทางการเงินของกลุ่มธนาคารไทยที่คาดว่าจะเพิ่มขึ้น

ไม่เพียงเท่านี้ ในปี 2024 บทวิเคราะห์ของ UBS มองว่ากลุ่มธนาคารไทยถือว่าไม่น่าสนใจถ้าหากเทียบตัวเลขกับกลุ่มธนาคารอื่นๆ ในภูมิภาคอย่างฟิลิปปินส์ หรือแม้แต่ในสิงคโปร์

สภาวะเศรษฐกิจไทยที่ไม่เป็นใจ

สาเหตุใหญ่ในปีนี้ที่ทำให้กลุ่มธนาคารไทยต้องดิ้นรนคือ ‘เศรษฐกิจไทย’ ที่ฟื้นตัวจากปี 2022 ได้แย่กว่าคาด แม้ว่าหลายสถาบันการเงินเองจะคาดว่าในปีนี้เศรษฐกิจไทยจะมีการเติบโตอย่างเต็มที่ ไม่ว่าจะเป็นนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ หรือแม้แต่นักท่องเที่ยวจีน ที่หลายฝ่ายเองมองว่าจะกลับมาเติบโตอีกครั้ง

แต่ในความเป็นจริงแล้วกลับไม่ใช่เช่นนั้น นักท่องเที่ยวจีนที่น้อยกว่าคาด ขณะเดียวกันภาคการส่งออกของประเทศไทยเองกลับได้รับผลกระทบจากปัจจัยภายนอก แม้ว่าจะฟื้นตัวในช่วงครึ่งปีหลังก็ตาม ส่งผลทำให้ตัวเลข GDP ไทยที่ออกมาล่าสุดถือว่าแย่กว่าคาด และนักวิเคราะห์ทั้งในไทยและต่างประเทศคาดว่าเศรษฐกิจไทยในปี 2023 นี้จะเติบโตไม่เกิน 2.5% เท่านั้น

ขณะที่มุมของผู้บริโภคไทยจากรายงานของ UOB นั้นก็ยังมีความกังวลกับเศรษฐกิจไทยไม่น้อย ในช่วง 6-12 เดือนหลังจากนี้ และยังรวมถึงกังวลเรื่องค่าใช้จ่ายในครัวเรือนที่เพิ่มสูงขึ้น

สัญญาณการเติบโตของเศรษฐกิจไทยที่ต่ำยังส่งต่อมาถึงในปี 2024 ถ้าหากเศรษฐกิจไทยฟื้นตัวยังไม่ดีอีกรอบ ก็อาจสร้างปัญหาต่อเนื่องต่อกลุ่มธนาคารได้อีก รวมถึงผลเสียในระยะยาวคือศักยภาพของเศรษฐกิจไทยที่อาจสูญเสียความสามารถในการแข่งขัน ซึ่งเรื่องดังกล่าวเป็นผลเสียต่อกลุ่มธนาคารไทย

ปีแห่งการดิ้นรนของกลุ่มธนาคารไทย

ขณะเดียวกันสภาพคล่องในระบบของไทยเองถือว่าลดลงอย่างมาก ปริมาณเงินในระบบของไทย (M2) ถือว่าเติบโตต่ำสุดในรอบ 15 ปี จากนโยบายการเงินที่ตึงตัวมากขึ้น ยังซ้ำเติมให้ภาคธุรกิจไทยที่ต้องการสินเชื่อ หรือเงินกู้นั้นมีความยากลำบากมากขึ้น

สิ่งที่เกิดขึ้นส่งผลทำให้กลุ่มธนาคารไทยเองได้ระมัดระวังการปล่อยกู้ให้กับธุรกิจในประเทศไทยลดลงตามไปด้วย ขณะเดียวกันในส่วนของความเชื่อมั่นของตลาดทุนไทยที่ลดลง เป็นเรื่องยากที่จะให้กลุ่มธนาคารไทยกลับมาปล่อยสินเชื่อเท่ากับปี 2022

แม้ว่าการปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยของธนาคารแห่งประเทศไทยจะช่วยทำให้กลุ่มธนาคารไทยมีรายได้เพิ่มมากขึ้นจากปี 2022 แต่มาตรการต่างๆ ที่ธนาคารแห่งประเทศไทยได้ช่วยเหลือลูกหนี้ที่ได้รับผลกระทบจากโควิดนั้นจบลงในปีนี้ ยิ่งทำให้กลุ่มธนาคารไทยเองต้องเพิ่มความเข้มงวดในการปล่อยสินเชื่อ

ผลที่เกิดขึ้นคือในปี 2023 นี้ ‘การเติบโตของเงินให้สินเชื่อ’ (Loan Growth) ของกลุ่มธนาคารไทยติดลบเป็นครั้งแรกในรอบหลายปี ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่เกิดขึ้นมาก่อน ยกเว้นในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจเท่านั้น

กลุ่ม Wealth ยังเป็นหัวหอกสำคัญในช่วงเวลาเช่นนี้

ปัจจัยสำคัญที่ทำให้กลุ่มธนาคารไทยยังมองมีความหวังคือในส่วนของธุรกิจบริหารความมั่งคั่ง หรือที่เรารู้จักกันดีในชื่อกลุ่ม Wealth ซึ่งมีตั้งแต่การแนะนำให้ลูกค้าในด้านการลงทุนต่างๆ ซึ่งในปี 2023 นี้ตลาดหุ้นในหลายประเทศเอง (ยกเว้นจีนกับไทย) ต่างให้ผลตอบแทนที่ดี ซึ่งผลดีที่กลับมาคือรายได้จากค่าธรรมเนียมนั้นเพิ่มมากขึ้น

นอกจากนี้กลุ่มธนาคารยักษ์ใหญ่ของไทยเองก็ส่งสัญญาณว่าธุรกิจ Wealth เองจะเป็นหนึ่งในเครื่องจักรสำคัญที่จะสร้างรายได้หลังจากนี้ ไม่ใช่แค่การพึ่งพาปล่อยสินเชื่อต่อไปเท่านั้น

ขณะเดียวกันทางกลุ่มธนาคารไทยเองก็เริ่มมองเห็นลู่ทางเพิ่มผลิตภัณฑ์ทางการเงิน โดยเฉพาะการลงทุนต่างประเทศ เพื่อให้บริการกับกลุ่มลูกค้า Wealth มากขึ้น หรือแม้แต่การจับกลุ่มลูกค้าที่มีสินทรัพย์ยังไม่มากนัก จนถึงการเพิ่มสิทธิประโยชน์ให้กับลูกค้ากลุ่มนี้ให้ทัดเทียมกับบริการในต่างประเทศ

อาเซียน น่านน้ำที่เหลือของธุรกิจแบงก์ไทย

ในช่วงเวลาที่รายได้สำคัญของเศรษฐกิจไทยอย่างเช่นประเทศจีนนั้นยังฟื้นตัวไม่ดีนัก อาเซียนถือเป็นหน้าด่านสุดท้ายของกลุ่มธนาคารไทยในการหารายได้ใหม่ เนื่องจากสภาวะเศรษฐกิจที่มีการเติบโตมากกว่าไทยในหลายประเทศ ไม่ว่าจะเป็นเวียดนาม อินโดนีเซีย หรือแม้แต่ฟิลิปปินส์

ปี 2023 เราเห็นการซื้อ Home Credit ธุรกิจบริการให้สินเชื่อทั้งในอินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ ของธนาคารกรุงศรีอยุธยา โดยดีลดังกล่าวมีมูลค่ามากถึง 17,700 ล้านบาท นอกจากนี้ผู้บริหารของ Mitsubishi UFJ ซึ่งเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ของธนาคารกรุงศรีอยุธยานั้นไม่ได้หยุดแค่การซื้อธุรกิจเกี่ยวข้องกับการเงินแค่ Home Credit แต่จะหาโอกาสใหม่ๆ ในการซื้อกิจการต่อไปหลังจากนี้ด้วย

ขณะที่ KBank ได้เพิ่มสัดส่วนการลงทุนในธนาคารแมสเปี้ยนเพิ่มมากขึ้นจากเดิมที่ถือหุ้นในสัดส่วน 30% แต่ล่าสุดในเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมาธนาคารได้ถือหุ้นในสัดส่วน 84.55% แล้ว

อย่างไรก็ดีในน่านน้ำดังกล่าว เริ่มจะมีคู่แข่งจากต่างประเทศก็สนใจที่จะลงทุนในอาเซียนเพิ่มมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็น2 ประเทศเจ้าเดิมอย่างญี่ปุ่น เกาหลีใต้ แม้แต่กลุ่มประเทศอย่างสหรัฐอเมริกา ยุโรป เองที่นำเม็ดเงินมาลงทุนในอาเซียน รวมถึงจีนเองที่ต้องการลงทุนในภูมิภาคนี้เพิ่มเติมเช่นกัน

สิ่งที่น่าจับตามองในปี 2024 ของกลุ่มธนาคารไทย

1. สภาวะเศรษฐกิจไทยจะกลับมาเติบโตอย่างที่เป็น และมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ หรือแม้แต่การปรับขึ้นค่าแรง ของรัฐบาลจะส่งผลดีและเรียกความเชื่อมั่นกลับมาได้หรือไม่
2. นโยบายการเงินตึงตัวในหลายประเทศ จะเริ่มผ่อนคลายลงหรือยัง อาจเป็นโอกาสให้ธนาคารแห่งประเทศไทยปรับลดอัตราดอกเบี้ยลงมา
3. อัตราหนี้ครัวเรือนของไทยจะลดลงมาหรือไม่ในปี 2024
4. ธุรกิจ Wealth และธุรกิจที่เกี่ยวข้อง เช่น บลจ. ฯลฯ ซึ่งผู้เล่นจากต่างประเทศหลายรายก็สนใจเข้ามาทำธุรกิจในไทย หรืออาจเข้ามาเป็นพันธมิตรกับกลุ่มธนาคารไทย
5. ความท้าทายในการซื้อกิจการหรือการควบรวมกิจการภายในอาเซียน เนื่องจากคู่แข่งจากต่างประเทศ อาจทำให้ราคาของธุรกิจที่กลุ่มธนาคารไทยหมายปอง มีราคาพรีเมียมเพิ่มมากขึ้น
6. การเร่งทำ Digital Transformation เพิ่มเติม หรือการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วย เพื่อลดต้นทุนของธนาคาร

นี่คือภาพรวมปี 2023 ของกลุ่มธนาคารไทย ซึ่งถือว่าปีนี้เป็นปีแห่งการดิ้นรน และ Positioning ยังมองว่าในปี 2024 ยังมีโอกาสใหม่ๆ รวมถึงความสดชื่น สมหวัง แม้จะมีความท้าทายก็ตาม เพราะฟ้าหลังฝนนั้นย่อมสวยงามเสมอ

โดยแผนการการกู้ยืมเงินของ Credit Suisse อยู่ภายใต้โครงการจัดหาเงินกู้แบบครอบคลุมและการจัดหาสภาพคล่องในระยะสั้นของธนาคารกลางสวิตเซอร์แลนด์ หลังจากหุ้นของสถาบันการเงินรายนี้ตกลงอย่างหนักในช่วงการซื้อขายเมื่อวันพุธที่ผ่านมา โดยราคาหุ้นหลังปิดตลาดลดลงไปมากถึง 24%

ราคาหุ้นที่ตกลงอย่างหนักของ Credit Suisse เป็นผลมาจากความเชื่อมั่นในหุ้นกลุ่มธนาคารทั้งในยุโรปและสหรัฐอเมริกานั้นได้รับผลกระทบต่อเนื่องจากการล้มของ Silicon Valley Bank (SVB) ทำให้ท้ายที่สุดหน่วยงานกำกับดูแลด้านการเงินของสหรัฐอเมริกาต้องออกมาตรการอุ้มผู้ฝากเงินทั้งหมดในธนาคารรายดังกล่าว

เหตุการณ์ของ SVB ยังทำให้หน่วยงานกำกับดูแลด้านการเงินกังวลว่าผลจากการล้มของ SVB อาจกระจายไปทั่วโลกได้ แม้ว่าจะมีมาตรการที่รวดเร็วออกมาจากฝั่งสหรัฐฯ แล้วก็ตาม

นอกจากนี้ยังมีเรื่องของการขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบายของธนาคารกลางทั้งในสหรัฐอเมริกาและยุโรปในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา ส่งผลทำให้ต้นทุนการเงินของธนาคารหลายแห่งสูงขึ้น จนทำให้ความอ่อนแอของสถาบันการเงินเหล่านี้โผล่ออกมา

ซึ่งความสำคัญของ Credit Suisse ถือเป็นสถาบันการเงินที่มีความสำคัญต่อระบบการเงินโลก (GSIB) ซึ่งรายชื่อดังกล่าวมี 30 ธนาคาร ทั้งในสหรัฐอเมริกา ยุโรป ญี่ปุ่น หรือแม้แต่ธนาคารในประเทศจีน

ความอ่อนแอของ Credit Suisse นั้นต้องไล่มาตั้งแต่เหตุการณ์ที่ได้รับผลกระทบจากช่วงวิกฤตการเงินปี 2007-2009 วิกฤตการเงินในทวีปยุโรปในช่วงปี 2010-2011 ทำให้สถาบันการเงินรายใหญ่อันดับ 2 ของสวิตเซอร์แลนด์นั้นมีความอ่อนแอลงอย่างมาก

ปี 2021 Credit Suisse ยังต้องรับสภาพจากผลขาดทุนของการล่มสลายของ Greensill Capital ที่เป็นกองทุนที่เน้นด้านการปล่อยสินเชื่อหมุนเวียนธุรกิจที่มีขนาดใหญ่ถึง 10,000 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยสถาบันการเงินจากสวิตเซอร์แลนด์รายนี้ได้รับผลกระทบไปถึง 1,720 ล้านเหรียญสหรัฐ

และในช่วงปีดังกล่าวเองนั้น สถาบันการเงินรายนี้ยังมาเจ็บหนักกับการปล่อยกู้ให้กับกองทุนบริหารความเสี่ยงชื่อดังอย่าง Archegos Capital Management ที่สถาบันการเงินรายนี้ต้องรับรู้ถึงผลขาดทุนมากถึง 5,500 ล้านเหรียญสหรัฐ

ซึ่งการรับรู้ของผลที่ขาดทุนอย่างหนักในปี 2021 ทำให้ Credit Suisse ต้องใช้ยาแรงในการปรับโครงสร้างครั้งใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นการขายธุรกิจที่ไม่ทำกำไร หรือสร้างความเสี่ยงให้กับสถาบันการเงินรายนี้ออกไปล็อตใหญ่

ขณะที่ในปี 2022 สถาบันการเงินรายนี้จะมีการเพิ่มทุนครั้งใหญ่ จนทำให้มีอัตราส่วนเงินกองทุนขั้นที่ 1 ที่มากถึง 14% และที่ผ่านมา Credit Suisse ยังได้รื้อโครงสร้างภายในอีกรอบ โดยเตรียมที่จะ IPO ธุรกิจวาณิชธนกิจ (Credit Suisse First Boston) ในตลาดหลักทรัพย์หลังจากนี้ รวมถึงการปรับการบริหารภายในชุดใหญ่ก็ตาม

อย่างไรก็ดีการปรับโครงสร้างของ Credit Suisse ก็ไม่ได้สร้างความเชื่อมั่นให้กับนักลงทุนในเวลานี้เท่าไหร่นัก ซึ่งผลประกอบการในปี 2022 ที่ผ่านมาขาดทุนมากถึง 7,300 ล้านฟรังก์สวิส แม้ว่านักวิเคราะห์จะมีการคาดการณ์ว่าในปี 2025 สถาบันการเงินรายดังกล่าวจะกลับมามีกำไรก็ตาม

ทำให้ท้ายที่สุดสถาบันการเงินรายนี้ต้องใช้กลไกของแบงก์ชาติสวิตเซอร์แลนด์ เพื่อสร้างความเชื่อมั่นดังกล่าวกลับมาอีกครั้ง

ที่มา – Reuters [1], [2]