ประเด็นที่ทิ้งค้างไว้ในฉบับที่แล้ว ซึ่งเกี่ยวข้องกับปฐมบทของโลกการค้าออนไลน์ในจีนกับเถาเป่า คือคำถามที่ว่า นอกเหนือจากการเป็นประเทศที่มีคนเล่นอินเทอร์เน็ตมากที่สุดในโลกแล้ว (384 ล้านคน) จีนยังมีประชากรผู้ใช้โทรศัพท์มือถือมากที่สุดในโลกอีกด้วย (เฉพาะค่ายไชน่า โมบายอย่างเดียวมีลูกค้า 539 ล้านคน) และปัจจัยหลังนี้จะเป็นพลวัตขับเคลื่อนแผนธุรกิจของเถาเป่าไปในทิศทางใด คำตอบแบบเจาะลึกทั้งหมดอยู่ในบทความนี้แล้ว
เฉกเช่นเดียวกับประเทศกำลังพัฒนาทั่วโลก การเข้าถึงเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล ย่อมน้อยกว่าการครอบครองโทรศัพท์มือถือ และหลังจากปี 2009 ที่คลื่นความถี่ 3G ในจีนเปิดตัวครบทุกค่าย ครอบคลุมหัวเมืองใหญ่ และเลยไกลไปถึงชนบทด้วย ย่อมทำให้ประชากรกว่า 732 ล้านคนที่อยู่ในพื้นที่กันดารของจีนสามารถเข้าถึงบริการข้อมูลต่างบนโทรศัพท์มือถือได้
ด้วยตัวเลขอันมหาศาลเหล่านี้เอง “เถาเป่า” จึงรู้ดีว่าตนต้อง THINK BIG และจะลุกขึ้นมาผลิตมือถือแบรนด์ตัวเอง ที่มีความเป็นเถาเป่าเต็มตัว ทั้งฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์เพื่อออกจำหน่ายกับสมาชิกเถาเป่านับร้อยล้านคน
และวันนี้มือถือแบรนด์เถาเป่าก็เปิดตัวสู่สาธารณะชนแล้ว เพื่อมุ่งหัวเรือไปยังยุทธศาสตร์ที่ใหญ่กว่าของการสร้างเว็บไซต์อีคอมเมิร์ซธรรมดาๆ และนำไปสู่สุดยอดของระบบการช้อปปิ้งผ่านมือถือ ที่ชื้อง่ายขายคล่อง ทุกที่ ทุกเวลา
ย้อนกลับไปเมื่อตรุษจีนที่ผ่านมา มือถือเถาเป่า ได้ฤกษ์วางตลาดผ่านค่ายมือถืออย่างเป็นทางการ ซึ่งถือเป็นบริษัทอินเทอร์เน็ตแรกของจีน และของเว็บอีคอมเมิร์ซทั่วโลกด้วยที่ออกมาผลิตและขายมือถือของตัวเอง
กลุ่มเป้าหมายของคนที่จะซื้อมือถือเถาเป่าก็คือ ผู้ขายสินค้าออนไลน์กว่า 400 ล้านคน เพื่อขายสินค้าได้ทุกที่ตลอด 24/7 และคาดว่าภายในปีนี้จะขายได้ถึง 50 ล้านเครื่อง
ในตอนแรกทางทีมเถาเป่าได้ไปคุยกับ Foxconn (โรงงานผลิตแกดเจ็ทที่ใหญ่ระดับโลกเป็นซัพพลายเออร์ให้กับแอปเปิล) และ BYD (ผู้ผลิตแบตเตอรี่ที่ใหญ่ที่สุดในโลก) เพื่อจ้างผลิต แต่ปรากฏว่ายอดออร์เดอร์น้อยไป จึงได้รับการปฏิเสธ ในที่สุดจึงเปลี่ยนแนวรบมาเป็นการสั่งเครื่อง OEM จากค่ายผู้ผลิตเครื่องมือถืออย่างเลอโนโว (รุ่น i61 เป็นจอสัมผัส) ไฮเซนส์ (รุ่น E6 เป็นมือถือแบบแท่ง) และ ทีซีแอล อัลคาเทล (รุ่น OT800 มีแผงปุ่มกดมาตรฐาน QWERTY)
และทุกเครื่องมีการติดตั้งแอพฯ ของเว็บเถาเป่าเพื่อดูสินค้าทุกหมวดหมู่ และแอพฯ ของว่องว่อง (ระบบแชตระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย) ทั้งยังสามารถจ่ายเงินผ่านระบบ Alipay ที่หน้าจอมือถือได้ทันที ส่วนตัวเครื่องด้านนอกก็ตีตราเป็น taobao.com (ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ http://tbphone.taobao.com) และขายผ่านทั้งค่ายมือถือ และหน้าเว็บของตนเอง
จุดที่น่าสนใจก็คือ บางรุ่นขายในราคาถูกกว่า และบางรุ่นเทียบเท่ากับมือถือทั่วๆ ไป โดยมีราคาตั้งแต่ 4,500-6,500 บาทเท่านั้น ทั้งนี้ก็เพื่อกระตุ้นให้เกิดยอดขายกับสมาชิกเถาเป่าทั้งหมดนั่นเอง
อย่างไรก็ดี ถึงแม้วันนี้ของบริการเถาเป่าบนมือถือจะเดินทางมาไกลมากแล้ว แต่เมื่อย้อนกลับไปก็จะพบว่าเถาเป่าได้มีการเตรียมการเพื่อจะทำ Mobile Commerce มาได้สักระยะแล้ว โดยในปี 2008 ก็ได้มีการทำให้ค้นหาสินค้าผ่านมือถือได้ผ่าน wap.taobao.com (ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็น m.taobao.com) และหลังจากไอโฟนออกที่จีน เถาเป่าก็ออกแว็บเวอร์ชั่นไอโฟนทันที http://i.mall.taobao.com (แต่ขณะนี้ปิดให้บริการชั่วคราว) รวมไปจนถึงการสร้างแอพพลิเคชั่นให้ดาวน์โหลดลงมือถือเครื่องอื่นๆ ด้วย โดยเบื้องต้นมี 2 แพลตฟอร์ม คือ จาวา (ใช้ได้ทั้งโนเกียที่กินตลาดมือถือจีนถึง 78% และมือถือซานไจ้ หรือมือถือเลียนแบบที่มีฐานลูกค้าใหญ่จนหลงลืมไม่ได้ซึ่งจะใช้ระบบปฏิบัติการ MTK) และแอพฯ สำหรับมือถือโอโฟน (แอนดรอยด์เวอร์ชั่นจีน) ส่วนแอพฯ ไอโฟน จัดว่าตกกระป๋อง เพราะยอดขายไอโฟนไม่ฮิตเลยในจีน เนื่องด้วยรุ่นที่ออกมากับค่ายไชน่า ยูนิคอมขาดฟีเจอร์สำคัญอย่างไว-ไฟไปนั่นเอง
แน่นอนว่าโฆษณาบนแว็บและแอพฯ ของมือถือเถาเป่าจะเป็นแหล่งรายได้ใหม่ต่อจากแบนเนอร์ที่หน้าเว็บ (ซึ่งเป็นรายได้หลักของเถาเป่า) ปีหน้าเราก็จะต้องมาตามต่อเพื่อดูว่า โฆษณาด้วยภาพ ข้อความ และลิงค์สปอนเซอร์ ที่อยู่บนมือถือ ซึ่งก็เหมือนกับที่กูเกิล และไป๋ตู้มี แต่เถาเป่าจะมีไม้เด็ดอะไรกับ Mobile Advertising ที่แบรนด์ยักษ์ใหญ่เหล่านี้คิดไม่ถึงอีก…
สเต็ปต่อไปของมือถือเถาเป่า คือ การออกมือถือระบบ MTK กับเลอโนโว ที่จะมีฟีเจอร์การสแกนบาร์โค้ด สำหรับลูกค้าที่พอเมื่อเจอสินค้าที่ตัวเองชอบในช้อปปิ้งมอลล์ใหญ่ๆ พลิกหลังป้ายราคาสินค้าก็จะเจอบาร์โค้ด และเมื่อหยิบมือถือมาสแกนบาร์โค้ดก็จะลิงค์ไปยังสินค้าแบบเดียวกันแต่ราคาถูกกว่าตั้งแต่ 30% ขึ้นไปในเถาเป่า.คอม เตรียมพบกับปรากฏการณ์เขย่าร้านค้าออฟไลน์ได้เดือนกันยายนปีนี้
เมื่อองคาพยพทั้ง 3 อันได้แก่ Mobile Shopping + Mobile Commerce + Mobile Payment ผนวกกับระบบการส่งสินค้าที่ไวปานจรวด จึงการันตีได้ว่า “เถาเป่า” จะรั้งตำแหน่งเป็นสุดยอดเว็บอีคอมเมิร์ซไปได้อีกนานแสนนาน เพราะพันธมิตรในเครือข่ายของเถาเป่าเถาเป่าทุกคนได้รับการการันตีว่าจะซื้อขาย และขายคล่องจากทุกพื้นที่ และสุดท้ายที่สำคัญสุดๆ ก็คือ การรับทรัพย์เข้ากระเป๋าเงินได้จริงๆ นั่นเอง
เถาเป่าโกอินเตอร์
หลังครบรอบขวบปีที่ 7 เถาเป่าได้ปรับดีไซน์หน้าเว็บใหม่ เพิ่มหมวดสินค้ายอดฮิตไว้แนวตั้งด้านขวามือเพื่อเป็นเมนูลัดให้ผู้ใช้คลิกได้สะดวก เช่น เสื้อผ้า เติมเงินมือถือ ซื้อตั๋วรถบัส รถไฟ ไปจนถึงเครื่องบิน และยังรุกหนักไปต่างแดนโดยร่วมมือกับยาฮู ญี่ปุ่น เพื่อนำสินค้าของพ่อค้ารายย่อยจากจีนไปขายให้กับชาวญี่ปุ่น และนำธุรกิจ SME ของญี่ปุ่นที่เติบโตและมีคุณภาพสูง มาขายให้กับลูกค้าจีนผ่านแค็ตตาล็อกออนไลน์ ในชื่อบริษัท TaoJapan โดยได้พันธมิตรทั้งทางจีนคือ เถาเป่า และ อลีบาบา ส่วนทางญี่ปุ่น คือ ยาฮู ญี่ปุ่น และซอฟท์แบงค์ คอร์ป
