คุยกับเว็บมาสเตอร์ truehits.net : ดร ปิยะ ตัณฑวิเชียร

Truehits เป็นกลไกนับผู้เข้าชมเว็บที่เป็นมาตรฐานกลางในวงการเว็บไทยไปแล้ว ให้บริการฟรีเพียงแต่เว็บมาสเตอร์เข้าไปกรอกรายละเอียดเว็บไซต์ตัวเองผ่าน www.truehits.net แล้วรอรับการอนุมัติซึ่งจะแจ้งกลับมาเป็นอีเมล์ซึ่งจะมีโค้ดโปรแกรมภาษา JavaScript สั้นๆให้เว็บมาสเตอร์นำไปลงในหน้าเว็บที่ต้องการตรวจวัด เมื่อมีใครก็ตามโหลดหน้าเว็บเพจนั้นๆ ขึ้น โค้ดนี้จะทำให้ปรากฏโลโก้ ขึ้น โดยเบื้องหลังจะมีการส่งข้อมูลไปให้เซิฟเวอร์ของ Truehits นับและเก็บรายละเอียดไว้ ข้อมูลเหล่านี้จะถูกแสดงออกมาเป็นยอดผู้เข้าชมแบ่งตามวัน เวลา และถูกประมวลผลแบบอื่นๆ ให้เฉพาะเจ้าของเว็บเท่านั้นที่จะเข้าไปดูได้ผ่านการล็อกอินด้วยชื่อและรหัสผ่าน

ดร. ปิยะ ตัณฑวิเชียร ปัจจุบันเป็นหัวหน้าส่วนวิจัยและพัฒนาบริการ สำนักบริการเทคโนโลยีสารสนเทศภาครัฐ และเป็นผู้ริเริ่มสร้าง ผลักดัน และดูแล Truehits.net

ทำไมต้องสร้าง Truehits ขึ้นมา และหาสมาชิกในยุคแรกมาอย่างไร ?

เพื่อลดความซ้ำซ้อนสิ้นเปลืองที่เว็บไทยแต่ละเว็บจะต้องลงทุนสร้างระบบมาตรวจวัดเอง ช่วยลดการพึ่งพาซอฟต์แวร์ฮาร์ดแวร์ต่างประเทศ นอกจากนี้รัฐจะได้นำข้อมูลภาพรวมมาใช้ เช่นทราบว่าผู้ใช้ใช้ระบบลินุกซ์หรือวินโดวส์ในสัดส่วนเท่าไร นำมาตัดสินใจเลือกระบบปฏิบัติการในโครงการคอมพิวเตอร์ไอซีทีเป็นต้น ส่วนบรรดาเว็บไซต์สมาชิกซึ่งเปรียบเสมือน “ลูกค้า” ในยุคแรกๆนั้นได้จากการแนะนำประสานงานโดยสมาคมเว็บมาสเตอร์ไทย ( webmaster.or.th )

เป็นบริการฟรีโดยรัฐ (NECTEC) แล้วทำไมมีการเก็บเงินในบริการบางประเภท ?

เราไม่ใช่องค์กรธุรกิจ เป้าหมายจึงไม่ได้วัดจากกำไร Truehits ประเมินความสำเร็จด้วยจำนวนสมาชิกไม่ใช่กำไร แต่ถึงอย่างไรด้วยการเติบโตอย่างมากของข้อมูลทำให้ต้องเพิ่มงบประมาณค่าใช้จ่ายขึ้นเรื่อยๆอย่างรวดเร็ว เข้าสู่ภาวะ “ยิ่งโตยิ่งเดือดร้อน” จึงต้องเริ่มเก็บเงินในบริการบางอย่าง เพื่อเลี้ยงตนเองและไม่เป็นภาระกับราชการ ซึ่งค่าบริการ 1,800 บาทต่อปีก็นับว่ายังถูกมากเมื่อเทียบกับเอกชนโดยเฉพาะต่างประเทศ บริการแบบเสียเงินที่น่าสนใจก็เช่น SMS เตือนเมื่อเว็บไซต์ล่ม หรือมีการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติ เช่นถูกเจาะระบบแก้ข้อมูล ซึ่งกลไกของ Truehits จะรู้ได้จากขนาดข้อมูลที่เปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน (อ่านรายละเอียดบริการทั้งหมด ได้ที่ http://truehits.net/signup.php และ http://truehits.net/webcatalog/webcat_truehits.php) ปัจจุบันรายได้ของ Truehits ราว 50% มาจากบริการที่เก็บเงิน และอีกราว 50% มาจาก banner โฆษณา

ใช้เครื่องมืออะไรบ้างในการสร้างระบบขึ้นมา ?

เครื่องเซิฟเวอร์ระบบ Truehits ต้องประมวลผลและเก็บข้อมูลทีละมากๆ 24 ชั่วโมงทุกวัน ต้องใช้คอมพิวเตอร์, อุปกรณ์, และซอฟต์แวร์ที่สมรรถนะสูง แต่เรามีงบประมาณน้อย จึงไม่ใช้ซอฟต์แวร์สำเร็จรูปอย่าง Microsoft SQL Server หรือของ Oracle ซึ่งทั้งหมดล้วนแต่ต้องการคอมพิวเตอร์สเป็คสูงราคาแพง เราเลือกที่จะสร้างทั้งหมดขึ้นมาด้วยภาษาคอมพิวเตอร์พื้นฐานที่มีมากับระบบอยู่แล้วอย่างภาษา C และออกแบบสร้างโครงสร้างข้อมูลเองโดยไม่ใช้ระบบฐานข้อมูลเชิงสัมพัทธ์ (Relational Database) อย่างที่นิยมทั่วไป และเขียนกันเองทั้งหมดโดยไม่มีการ outsource แต่อย่างใด

โครงการในอนาคต

สำหรับผู้ใช้ทั่วไปเราเพิ่งเปิดตัว Truehits Bar ที่แจกจ่ายให้ผู้ใช้ดาวน์โหลดฟรีแล้ว สำหรับภาคเว็บไซต์เราได้สร้างกลไกตรวจวัดสมรรถนะของบริการ web hosting เจ้าต่างๆ เป็นข้อมูลให้ดูก่อนตัดสินใจไปฝากเว็บไซต์ด้วยสิ่งอื่นๆที่สนใจจะทำต่อไปคือการตรวจวัดเมล์เซิฟเวอร์ (ปัจจุบัน Truehits ตรวจวัดแค่เว็บเซิฟเวอร์) อีกเรื่องหนึ่งที่น่าสนใจคือจะร่วมมือกับ ผู้ให้บริการอินเตอร์เน็ต (isp) มากขึ้น เช่นการจะตรวจวัดว่าผู้ใช้ติดต่อผ่านโมเด็ม หรือบรอดแบนด์ ก็ต้องมีข้อมูลจากทาง isp ว่า ip address นั้นๆเป็นประเภทใด หรืออีกแผนการหนึ่งที่สนใจอยู่คือให้ isp ต้องแบ่งเงินรายได้ให้เว็บไซต์ที่ลูกค้าของตนไปเข้าชมด้วย เพื่อให้บรรดาเว็บไซต์เล็กๆที่มีเนื้อหาดีดี แต่คนเข้าดูไม่มากพอที่จะหารายได้พอเลี้ยงตัวเอง สามารถอยู่และเติบโตได้

เพื่อรองรับการขยายงาน ในอนาคต เราจะหารายได้เพิ่มโดยรับงานองค์กรเป็นรายๆไป (project base) เช่นวิเคราะห์ว่าคุ้มหรือไม่ที่จะไปซื้อเว็บไซต์อีกแห่งเพื่อมาควบรวมกัน โดยวิเคราะห์ว่ามีความผู้ใช้ซ้ำซ้อนกันแค่ไหน ถ้าซ้ำซ้อนมากก็ไม่คุ้มที่จะควบรวม เป็นต้น ซึ่งเป็นการประมวลผลแบบคลังข้อมูล (data mining)