United Airlines ทำสถิติเป็นสายการบินขนาดใหญ่แห่งแรกของประเทศสหรัฐอเมริกา ที่ออกกฎให้พนักงาน 67,000 คนในสหรัฐฯ ต้องฉีดวัคซีนป้องกัน Covid-19 โดยขีดเส้นภายในวันที่ 25 ต.ค. 64 มิฉะนั้นอาจถูกยกเลิกสัญญา
ก้าวใหม่นี้กลายเป็นการกดดันสายการบินคู่แข่งที่มองไม่เหมือนกัน เพราะแม้จะมี 3 สายการบินสัญชาติอเมริกันที่ออกประกาศตามมา แต่ก็ยังมีหลายสายการบินที่ไม่เห็นด้วย โดยเฉพาะ American Airlines ที่ไม่คิดใช้ไม้แข็งเพื่อบังคับ เลือกแสดงจุดยืนให้สิทธิ์ในการตัดสินใจด้วยการออกสวัสดิการพิเศษสำหรับจูงใจให้พนักงานรับวัคซีน
หลักคิด 2 ขั้วนี้ไม่เพียงน่าสนใจในแง่การบริหาร แต่ความมันส์ของการงัดข้อครั้งนี้ยังอยู่ที่ความสัมพันธ์ของ Scott Kirby และ Doug Parker ด้วย เพราะ Kirby เคยเป็นมือขวาของ Parker ที่ American Airlines มานานกว่า 20 ปี และเพิ่งย้ายไป United Airlines ในปี 2016 ก่อนจะขึ้นเป็นประธานเจ้าหน้าที่บริหารในปี 2020
มวยคนละมุม
นัยของการที่ Kirby ย้ายไป United นั้นค่อนข้างชัดเจน ส่วนหนึ่งเป็นเพราะ United ไม่เห็นหนทางก้าวขึ้นตำแหน่งซีอีโอที่ American Airlines สำหรับสถานการณ์ล่าสุด Kirby พยายามแสดงจุดยืนให้ United Airlines มีภาพเด่นเรื่องการใส่ใจในความปลอดภัย จึงออกกฎชัดเจนว่าพนักงานจะต้องได้รับการฉีดวัคซีนภายใน 5 สัปดาห์หลังจากที่สำนักงาน FDA ของสหรัฐฯ อนุมัติวัคซีน Covid-19 อย่างสมบูรณ์ และกฏนี้สอดคล้องกับคำให้สัมภาษณ์เมื่อมกราคม 64 ว่าตัวเขาต้องการบังคับใช้วัคซีน และบริษัทอื่นก็ควรทำเช่นเดียวกัน
แต่ฝ่าย Doug Parker ประธานเจ้าหน้าที่ American Airlines กลับไม่เห็นด้วย และไม่เพียงพนักงาน สายการบิน American Airlines แสดงจุดยืนไม่บังคับให้ผู้โดยสารต้องได้รับการฉีดวัคซีนก่อนเดินทางในประเทศด้วย หลักใหญ่คือ Parker มองว่าชาวอเมริกันกว่า 40% ที่ยังไม่ได้รับวัคซีนนั้นมีเหตุผลของตัวเอง ทำให้ American Airlines เลือกที่จะขอความร่วมมือ แทนการบังคับซึ่งจะสร้างความยุ่งยากมากกว่า
สิ่งที่เกิดขึ้นคือสายการบินในสหรัฐฯ กำลังถูกแบ่งเป็น 2 ขั้ว เห็นชัดจากสายการบิน Frontier Airlines ผู้ให้บริการสายการบินในประเทศของสหรัฐฯ ที่ออกมาประกาศในทางเดียวกันว่าพนักงานต้องได้รับการฉีดวัคซีนภายในวันที่ 1 ต.ค. ซึ่งต่อยอดจาก Delta Air Lines ที่ประกาศในเดือนพฤษภาคมโดยเริ่มกำหนดให้พนักงานใหม่ต้องแสดงหลักฐานการฉีดวัคซีน จน United ทำตามบ้างในเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา
ข้อกำหนดของ United ถูกมองเป็นหนึ่งในข้อบังคับด้านวัคซีนที่เข้มงวดที่สุดจากบริษัทในสหรัฐอเมริกา โดยเป็นข้อกำหนดที่ขยายออกนอกกลุ่มพนักงานที่มีปฏิสัมพันธ์กับลูกค้าเป็นประจำ เช่น พนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน และเจ้าหน้าที่เกต ซึ่งหลายบริษัทในสหรัฐอเมริกา เช่น Facebook ก็ประกาศเช่นกันว่าพนักงานต้องพิสูจน์หลักฐานการฉีดวัคซีนเพื่อกลับไปที่สำนักงาน รวมถึงบริษัทผลิตอาหาร Meatpacker และ Tyson Foods ที่ออกแถลงการณ์ว่าพนักงาน 120,000 คนในสหรัฐฯ จะต้องได้รับการฉีดวัคซีนอย่างครบถ้วนในปีนี้ แม้ว่าจะมีประมาณ 56,000 คนที่ได้รับวัคซีนแล้วก็ตาม
แต่ในบริษัทอย่าง Walmart กลับแบ่งข้อกำหนดให้มีผลกับพนักงานขององค์กรเท่านั้น โดยไม่ครอบคลุมพนักงานในคลังสินค้า เช่นเดียวกับ Uber ที่ระบุว่าเจ้าหน้าที่ในสำนักงานที่สหรัฐอเมริกาจะต้องได้รับการฉีดวัคซีนเพื่อกลับไปทำงานในสำนักงาน แต่ไม่บังคับถึงผู้ขับหรือไรเดอร์
ในภาพรวม Kirby ยอมรับในบันทึกถึงพนักงานว่าแม้จะรู้ถึงความไม่เห็นด้วยกับการตัดสินใจบังคับฉีดวัคซีนในพนักงานของ United ทุกคน แต่บริษัทต้องการรับรองความปลอดภัยของทุกคนเมื่ออยู่ในที่ทำงาน และข้อเท็จจริงก็ชัดเจน เพราะทุกคนจะปลอดภัยยิ่งขึ้นเมื่อทุกคนได้รับการฉีดวัคซีน
เป้าหมายนี้ไม่ใช่เรื่องเกินคาด เพราะการหยุดการระบาดของ Covid-19 เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งสำหรับธุรกิจสายการบินซึ่งได้รับผลกระทบหนักที่สุดจากการระบาด แต่ Kirby ระบุว่าในช่วง 16 เดือนที่ผ่านมา ตัวเขาได้ส่งจดหมายแสดงความเสียใจหลายสิบฉบับถึงสมาชิกในครอบครัวของพนักงาน United ที่เสียชีวิตจาก Covid-19 จึงมีความตั้งใจแน่วแน่ที่จะทำทุกอย่างที่ทำได้ เพื่อพยายาม “ป้องกันไม่ให้ครอบครัว United คนอื่นได้รับจดหมายฉบับนั้น” ในช่วงที่ Covid-19 สายพันธุ์เดลต้ากำลังระบาดมากขึ้น
คำพูดนี้ทำให้พนักงานของ United Airlines ทุกคนต้องอัปโหลดหลักฐานว่าได้รับวัคซีนไฟเซอร์หรือโมเดอร์นา 2 เข็ม หรือ 1 เข็มของจอห์นสัน แอนด์ จอห์นสัน โดยจะมีการยกเว้นสำหรับผู้มีปัญหาด้านสุขภาพหรือเหตุผลทางศาสนา
สถิติล่าสุดคือนักบินมากกว่า 90% และพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน 80% ของ United ได้รับวัคซีนแล้ว ถือว่ามากกว่าเมื่อเทียบกับนักบินของ American Airlines ประมาณ 60% ที่ได้รับการฉีดวัคซีน (ข้อมูล 5 สิงหาคม จากสมาคม Allied Pilots Association) เบื้องต้นสมาคมนักบินสหรัฐเชื่อว่าคำสั่งบังคับฉีดวัคซีนเป็นเรื่องถูกกฎหมาย และ “นักบินส่วนน้อย” ที่ไม่เห็นด้วยกับนโยบายหรือมีแผนไม่เข้ารับวัคซีนควรติดต่อสำนักงานหัวหน้านักบินของตัวเอง
สหภาพแรงงานพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน และสมาคมพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน ล้วนออกมาเรียกร้องให้ลูกเรือรับวัคซีนหลังการประกาศของ United แต่ American Airlines ยังยืนยันว่าไม่ได้เปลี่ยนนโยบายที่เน้นสนับสนุนให้พนักงานฉีดวัคซีน แต่ก็ไม่ได้กำหนดเป็นข้อบังคับสำหรับพนักงาน
คำสั่งใหญ่เกินตัว?
ประเด็นนี้ Doug Parker ซีอีโอของ American Airlines ออกมาให้สัมภาษณ์ว่า หนึ่งใน “เหตุผลง่ายๆ“ ที่ทำให้ตัดสินใจไม่บังคับให้พนักงานหรือแม้แต่ผู้โดยสารได้รับการฉีดวัคซีน คือ “ขอบเขตที่มากเกินไป”
ไอเดียของ Parker คือ การบังคับให้ผู้โดยสารต้องฉีดวัคซีนจึงจะมีสิทธิ์เดินทางในเที่ยวบินภายในประเทศนั้นจะทำให้เกิดความล่าช้าอย่างมาก และขั้นตอนการที่ผู้โดยสารต้องพิสูจน์ว่าตัวเองได้รับวัคซีนแล้วนั้นจะ “ยุ่งยากอย่างเหลือเชื่อ” โดย Parker ให้สัมภาษณ์กับ New York Times ว่าการตรวจสอบหลักฐานการฉีดวัคซีนของผู้โดยสารสามารถทำได้ในการเดินทางระหว่างประเทศ เนื่องจากจะมีเวลามากขึ้นระหว่างเที่ยวบิน และผู้โดยสารได้รับการตรวจสอบหนังสือเดินทางแล้ว
สไตล์ของ Parker สะท้อนการบริหารที่ไม่ใส่ใจกับกระบวนการแบบคลุมทั้งหมด จุดนี้ Parker ยกตัวอย่างว่าทุกวันนี้ยังมีชาวอเมริกัน 40% ที่ไม่รับวัคซีนด้วยเหตุผลส่วนตัว ดังนั้นการกำหนดให้ต้องฉีดวัคซีนเพื่อเดินทาง หรือการไม่ต้องฉีดวัคซีนเพื่อดำเนินการอย่างอื่นทั่วประเทศนั้น ไม่ใช่สิ่งที่สายการบินควรทำ
Parker จึงวางจุดยืนให้ American Airlines ทำการ “ร้องขอ” แต่ไม่บังคับให้พนักงานรับวัคซีน โดยเสนอสิ่งจูงใจให้กับพนักงานที่ฉีดวัคซีนแทน เช่น สิทธิ์การลาพักร้อนเพิ่มหนึ่งวัน และบัตรของขวัญมูลค่า 50 ดอลลาร์สหรัฐ
หมากของ Parker จัดให้ American Airlines มีจุดยืนพร้อม ”สนับสนุนในทุกพื้นที่” ที่สายการบินสามารถสนับสนุนได้ทั้งกับลูกค้าและพนักงาน โดยไม่ได้เน้นใช้อำนาจหน้าที่แบบแข็งกร้าว
ในมุมของ Kirby ต่อผู้โดยสาร ตัวเขาออกมาให้สัมภาษณ์เช่นกันว่าไม่คิดบังคับให้ผู้โดยสารต้องฉีดวัคซีนสำหรับการเดินทางภายในประเทศ แม้จะยอมรับว่ามีความเป็นไปได้สำหรับบางเส้นทางบิน แต่ก็ย้ำว่าเป็นหน้าที่ของรัฐบาล ในพิจารณาความจำเป็นในการวางเงื่อนไขว่าผู้โดยสารเที่ยวบินในสหรัฐฯ จะต้องได้รับการฉีดวัคซีนหรือไม่?
ตัว Kirby ประเมินว่าข้อกำหนดนี้จะไม่เกิดขึ้นในประเทศ เช่นเดียวกับ Ed Bastian ซีอีโอของ Delta Air Lines ที่ไม่ได้แสดงจุดยืนว่าการฉีดวัคซีนเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการบินในประเทศ โดยล่าสุด Delta Air Lines ยังยืนยันว่าสนับสนุนอย่างยิ่งให้พนักงานรับวัคซีน แต่ไม่ได้บังคับกับพนักงานทุกคนของบริษัท ยกเว้นพนักงานใหม่ โดยสถิติพบว่าพนักงานมากกว่า 73% จากทั้งหมด 75,000 คนของบริษัทนั้นได้รับวัคซีนแล้ว
สำหรับ Southwest Airlines ยังไม่ได้ระบุว่ามีแผนจะบังคับใช้วัคซีนหรือไม่ แต่กล่าวว่าไม่มีการเปลี่ยนแปลงนโยบายในขณะนี้.
ที่มา :
- https://positioningmag.com
- https://www.forbes.com
- https://edition.cnn.com
- https://www.cnbc.com
- https://www.traveldailymedia.com
