รถไฟความเร็วสูงเชื่อม สปป.ลาว-จีน กำลังจะเปิดบริการวันที่ 2 ธ.ค. นี้ เป็นส่วนหนึ่งของนโยบาย “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” ของจีน มาดูกันว่าสนนราคาส่งคนและส่งสินค้าอยู่ที่เท่าไหร่ ผู้ประกอบการเตรียมตัว อนาคตมีทางเลือกเพิ่มในการขนสินค้าไปถึงเอเชียกลาง-ยุโรป
รถไฟความเร็วสูง สปป.ลาว-จีน สร้างเสร็จ เตรียมเปิดใช้บริการวันที่ 2 ธันวาคม 2564 โดยเส้นทางรถไฟสายนี้จะเชื่อมต่อจากฝั่งลาวที่ เวียงจันทน์-หลวงพระบาง-บ่อเต็น และข้ามไปฝั่งจีนที่ โม่ฮาน-สิบสองปันนา-คุนหมิง เป็นสายรถไฟที่เชื่อมเข้าทางมณฑลยูนนานของจีน ซึ่งสามารถใช้โครงข่ายรถไฟของจีนไปต่อได้ทั่วประเทศ
อนาคตรถไฟสายนี้จะมาเชื่อมต่อกับโครงการรถไฟความเร็วสูงของฝั่งไทยด้วยเช่นกัน แต่ระหว่างนี้ ผู้ประกอบการที่สนใจ สามารถศึกษารถไฟสายลาว-จีนก่อนได้ เพราะสามารถข้ามฝั่งไปใช้บริการได้จากฝั่ง จ.หนองคาย ประเทศไทย ด้วยเหตุนี้ “ธนาคารกสิกรไทย” จึงจัดเสวนาหัวข้อ “รถไฟจีน-สปป.ลาว ประเมินโอกาสและความท้าทายของผู้ประกอบการไทย” เพื่อฟังข้อมูลเบื้องต้น
ในงานเสวนา ได้รับข้อมูลที่น่าสนใจจาก “มงคล วิศิษฎ์สตัมภ์” กงสุลใหญ่ ณ นครคุนหมิง และ “อู๋เจี๋ยนเลี่ย” ประธานบริหารและกรรมการผู้จัดการ บริษัท Yunnan Intercontinental Multi-model Railway Logistics จำกัด ฉายภาพให้เห็นความเป็นไปได้ของเส้นทางขนส่งใหม่นี้
มงคลอธิบายโดยคร่าวก่อนว่า รถไฟสายลาว-จีนเป็นส่วนหนึ่งของนโยบาย “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” (BRI) ของจีน ที่ต้องการจะสร้างโครงข่ายการขนส่งเชื่อมต่อเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เอเชียใต้ เอเชียกลาง และไปถึงยุโรป ซึ่งปัจจุบันภายในจีนเองมีโครงข่ายรถไฟพร้อมแล้ว และสามารถเชื่อมกับโครงข่ายรถไฟทางฝั่งเอเชียกลางจนถึงยุโรปได้แล้ว ส่วนฝั่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จีนต้องการจะเชื่อมผ่านประเทศไทยลงไปจนถึงสิงคโปร์ในอนาคต
โครงข่ายส่งสินค้าได้ถึงยุโรป ค่าโดยสารลาว-จีนเริ่ม 520 บาท
ปัจจุบัน ทางนครคุนหมิงมีรัฐวิสาหกิจมาดูแลธุรกิจขนส่งผ่านมณฑลยูนนาน คือ บริษัท Yunnan Intercontinental Multi-model Railway Logistics จำกัด โดยอู๋เจี๋ยนเลี่ยแจกแจงว่า นอกจากการขนส่งไปในประเทศจีนแล้ว บริษัทมีบริการขนส่งสำคัญๆ 3 เส้นทางที่ให้บริการแล้ว คือ
- จีน-ยุโรป
- จีน-เอเชียกลาง (ประเทศอุซเบกิสถานและคาซัคสถาน)
- จีน-เวียดนาม (เมืองหล่าวกาย)
และกำลังจะเพิ่มเส้นทางคุนหมิง-เวียงจันทน์เป็นเส้นทางล่าสุด ซึ่งจะทำให้ “คุนหมิงเปลี่ยนจากการเป็นปลายทางเครือข่ายรถไฟ กลายเป็นศูนย์กลางเครือข่ายโลจิสติกส์ที่ไปได้ทุกที่ ทั้งเอเชียใต้ เอเชียกลาง เอเชียตะวันออกเฉียงใต้” เจี๋ยนเลี่ยกล่าว
สำหรับราคานั้น มงคลโชว์ข้อมูลที่ได้รับจากจีน แยกเป็นเส้นทางลาว-จีน และจีนไปยังจุดอื่นๆ ดังนี้
- เส้นทางเวียงจันทน์-คุนหมิง ราคาตู้คอนเทนเนอร์ขนาด 40 ฟุต 1 ตู้ 15,921.2 หยวน
- เส้นทางคุนหมิง-รัสเซียตะวันตก ราคาตู้ 40 คิว หนัก 25 ตัน 9,500 ดอลลาร์สหรัฐ
- เส้นทางคุนหมิง-โปแลนด์ ราคาตู้ 40 คิว หนัก 25 ตัน 11,000 ดอลลาร์สหรัฐ
- เส้นทางคุนหมิง-เนเธอร์แลนด์ ราคาตู้ 40 คิว หนัก 25 ตัน 15,000 ดอลลาร์สหรัฐ
ทั้งหมดเป็นราคาโดยคร่าว ราคาแท้จริงจะขึ้นอยู่กับรายละเอียดสินค้าและพิธีการต่างๆ ด้วย
ส่วนค่าโดยสารบุคคลเวียงจันทน์-คุนหมิง ราคา 520 บาท/เที่ยว/คน ซึ่งน่าจะทำให้เป็นตัวเลือกใหม่ในการไปท่องเที่ยวจีนของคนไทย และทำให้คนจีนทางมณฑลยูนนานเข้ามาเที่ยวไทยได้อีกช่องทางหนึ่ง แต่น่าเสียดายที่ขณะนี้ประเทศจีนยังไม่เปิดประเทศให้เข้า-ออกได้โดยง่าย การท่องเที่ยวทางรถไฟจึงยังต้องรอต่อไปก่อน
ทางเลือกใหม่ในการขนส่งเข้าจีน
ในแง่ของการขนส่งสินค้า มงคลกางแผนที่โดยคร่าวว่า ปกติผู้ประกอบการไทยมีตัวเลือกขนส่งที่มักใช้อยู่แล้วหากไม่ส่งทางอากาศ เช่น ทางถนน R3A อ.เชียงของ จ.เชียงราย – บ่อเต็น สปป.ลาว – คุนหมิง จีน ทางถนนหรือรถไฟที่ออกจาก จ.นครพนม ผ่านลาว เวียดนาม และเข้ากว่างซีจ้วงของจีน หรือจะส่งทางเรือออกจากแหลมฉบังไปขึ้นที่กว่างซีจ้วงหรือกวางโจว
เส้นทางใหม่ รถไฟลาว-จีน จะเป็นประโยชน์หลักกับผู้ประกอบการที่ต้องการส่งสินค้าเข้ามณฑลยูนนานโดยตรง และต้องการส่งต่อไปทางตะวันตกของจีน รวมถึงเลยไปทางเอเชียกลาง หรือยุโรป และเป็นผู้ประกอบการที่ส่งสินค้าจากทางตะวันออกเฉียงเหนือหรือภาคกลาง เพราะลดเวลาขนส่งที่เดิมจะไปข้ามแดนที่ อ.เชียงของ
มงคลกล่าวว่า ปัจจุบันไทยมีสินค้าส่งออกไปจีนที่สำคัญ 80-90% เป็นสินค้าเกษตร (ซึ่ง 60-70% ในกลุ่มสินค้าเกษตรก็คือ “ผลไม้”) รองลงมาคือสินค้าบิวตี้ สุขภาพ และอาหารประเภทอื่น ทำให้ระยะเวลาการขนส่งต้องรวดเร็ว และสร้างความเสียหายน้อยที่สุด เนื่องจากสินค้าเน่าเสียและช้ำง่าย
โอกาสในยูนนานและเขตมุสลิมของจีน
ด้านตลาดในจีนของเส้นทางใหม่นี้ หลักๆ คือ มณฑลยูนนาน มงคลกล่าวว่า แค่เพียงมณฑลยูนนานแห่งเดียวก็มีขนาดประชากรใหญ่เทียบเท่ากับประเทศหนึ่งแล้ว และยังเป็นประตูที่เปิดไปสู่ภาคตะวันตกของจีนด้วย
แม้ว่าแถบตะวันตกและทางใต้ของจีนอย่างยูนนานจะยังไม่เจริญเท่ากับทางตะวันออก ชายทะเลของจีน แต่จีนมีนโยบายต้องการเพิ่มชนชั้นกลางให้ได้เป็น 2 เท่า จากปัจจุบัน 400 ล้านคนเป็น 800 ล้านคน โดยจะขยายความเจริญเข้าไปทางตะวันตก กระจายแหล่งงานเข้าไปมากขึ้น ดังนั้น ผู้คนแถบนี้จะมีอำนาจซื้อสูงขึ้นในอนาคต
นอกจากผลไม้ไทยที่เป็นพระเอกของการส่งออกแล้ว เมื่อเปิดตลาดทางตะวันตกซึ่งเป็นชุมชนมุสลิมของจีนและเป็นพื้นที่ไม่ติดทะเล มงคลมองว่า ผู้ประกอบการไทยมีโอกาสที่จะส่งสินค้าฮาลาลและสินค้าอาหารทะเลที่เรามีเข้าไปจำหน่ายได้